51χρονος έχασε τη ζωή του στην Ιεράπετρα μέσα στο θερμοκήπιό του

 Κατατέθηκε από τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωνσταντίνο Χατζηδάκη στην Ολομέλεια ο Κρατικός Προϋπολογισμός του 2025.

Ο κ. Χατζηδάκης καταθέτοντας και σε ηλεκτρονική μορφή (στικάκι) τον Κρατικό Προϋπολογισμό ανέφερε ότι «σήμερα είναι μια ημέρα ιδιαίτερη σημαντική για εμάς, το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών αλλά και πιστεύω και για τη Βουλή των Ελλήνων. Είναι ιδιαίτερη τιμή για τον αρμόδιο υφυπουργό Θάνο Πετραλιά και εμένα να καταθέτουμε στο Σώμα τον Κρατικό Προϋπολογισμό έτους 2025 και την εισηγητική του έκθεση».

Ο υπουργός μαζί με τον Προϋπολογισμό επίσης κατέθεσε την Έκθεση επί των Φορολογικών Δαπανών, τις Εκθέσεις των γενικών διευθυντών του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (Φορολογίας, Τελωνείων, Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης, Δημόσιας Περιουσίας και Κοινωφελών Υπηρεσιών του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών),την ετήσια Έκθεση της Ελέγχου της Γενικής Διεύθυνσης Δημοσιονομικού Ελέγχου του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους καθώς και τις σχετικές Δηλώσεις του αρ. 58 του Ν. 44270/2014. Επίσης κατέθεσε την Ειδική Έκθεση Επιδόσεων του Προϋπολογισμού οικονομικού έτους 2025, τον Απολογισμό και τον Ισολογισμό του Κρατικού Προϋπολογισμού του οικονομικού έτους 2023.

Αναλυτικά , δε, με όσα ανεφερε σε δήλωσης του ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και  Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκη, προβλέπονται :

• Ανάπτυξη 2,2% για το 2024 και 2,3% για το 2025.
• Το  πρωτογενές πλεόνασμα: το 2025 αναμένεται να διαμορφωθεί στα 2,4% του ΑΕΠ. “Το 2025 η Ελλάδα θα πετύχει το 4ο υψηλότερο πρωτογενές πλεόνασμα στην ΕΕ, γεγονός που αποδεικνύει τη δυναμική της οικονομίας και την αποτελεσματικότητα των δημοσιονομικών πολιτικών” τόνισε με έμφαση ο Κωστής Χατζηδακης
• Το χρέος προβλέπεται  να μειωθεί από 154%` του ΑΕΠ το 2024, σε 147,5% το 2025. Παρουσιάζοντας τη μεγαλύτερη μείωση στην ΕΕ-27.
• Σε σχέση με τις προβλέψεις για παροχές η πρόβλεψη είναι για 1,1 δισ. μέτρα. Ωστόσο όπως ανέφερε ο κ. Χατζηδάκης οι προβλέψεις εισοδηματικών ενισχύσεων συνδέονται με την πορεία της ανάπτυξης αλλά και τα μέτρα που μειώνουν τη φοροδιαφυγή.

Ο πρόεδρος της Βουλής Κωνσταντίνος Τασούλας όρισε την συζήτηση σε τέσσερις συνεδριάσεις στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων του Κρατικού Προϋπολογισμού 2025 στις 25, 26 και 27 Νοεμβρίου, ενώ η συζήτηση στην Ολομέλεια του Προϋπολογισμού θα ξεκινήσει την 11η Δεκεμβρίου και θα ολοκληρωθεί την Κυριακή 15 Δεκεμβρίου με την ψήφισή του.

Αυξημένα κατά 2.5 δισ. ευρώ τα φορολογικά έσοδα έναντι του 2024 – Κατά 4 δισ αυξημένες οι δαπάνες

Κατά 2,5 δισ. ευρώ αυξημένα έναντι του 2024, θα είναι για την επόμενη χρονιά τα φορολογικά έσοδα, όπως προβλέπεται στον προϋπολογισμό του 2025, ενώ οι δαπάνες εμφανίζονται αυξημένες κατά 4 δισ. ευρώ.

Ειδικότερα τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού, σε δημοσιονομική βάση, μετά την αφαίρεση των επιστροφών φόρων, προβλέπεται να διαμορφωθούν στο ποσό των 74,573 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 3,432 δις ευρώ ή 4,8% έναντι της εκτίμησης του 2024. Ειδικότερα:

Φόροι

Τα έσοδα από φόρους αναμένεται να ανέλθουν στο ύψος των 69,203 δις ευρώ, αυξημένα κατά 2,490 δις ευρώ ή 3,7% έναντι του 2024, κυρίως λόγω της προβλεπόμενης μεγέθυνσης της οικονομίας, όπως αντικατοπτρίζεται στις μακροοικονομικές προβλέψεις. Πιο συγκεκριμένα:

Φόροι επί αγαθών και υπηρεσιών

Τα έσοδα από φόρους επί αγαθών και υπηρεσιών προβλέπεται να ανέλθουν στο ποσό των 38,019 δις ευρώ, αυξημένα κατά 1,609 δις ευρώ ή 4,4% έναντι του 2024. Ειδικότερα:

• τα έσοδα από ΦΠΑ αναμένεται να ανέλθουν στο ποσό των 26,673 δις ευρώ, αυξημένα κατά 1,332 δις ευρώ έναντι του 2024 και

• οι ΕΦΚ προβλέπονται στο ποσό των 7,276 δις ευρώ και είναι αυξημένοι κατά 47 εκατ. ευρώ έναντι του 2024.

Φόροι και δασμοί επί εισαγωγών

Από φόρους και δασμούς επί εισαγωγών προβλέπονται έσοδα ύψους 362 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 18 εκατ. ευρώ έναντι του 2024.

Τακτικοί φόροι ακίνητης περιουσίας

Τα έσοδα από τους τακτικούς φόρους ακίνητης περιουσίας αναμένεται να ανέλθουν στο ποσό των 2,394 δις ευρώ, μειωμένα κατά 40 εκατ. ευρώ έναντι του 2024. Μέρος της μεταβολής προκύπτει από τη μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 20% στους ιδιοκτήτες που θα ασφαλίσουν τις κατοικίες τους με φορολογητέα αξία έως 500.000 ευρώ για φυσικές καταστροφές.

Λοιποί φόροι επί παραγωγής

Από τους λοιπούς φόρους επί παραγωγής προβλέπονται έσοδα ύψους 460 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 155 εκατ. ευρώ έναντι της εκτίμησης του 2024, κυρίως λόγω της κατάργησης του τέλους επιτηδεύματος στους ελεύθερους επαγγελματίες.

Φόρος εισοδήματος

Τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος αναμένεται να ανέλθουν στο ποσό των 25,212 δις ευρώ, αυξημένα κατά 1,009 δις ευρώ ή 4,2% έναντι του 2024. Ειδικότερα:

• ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων προβλέπεται να διαμορφωθεί στο ποσό των 15,244 δις ευρώ, αυξημένος κατά 882 εκατ. ευρώ έναντι του 2024, ως απόρροια της προβλεπόμενης αύξησης των αμοιβών εξαρτημένης εργασίας και της αναμενόμενης νέας αύξησης του κατώτατου μισθού και

• ο φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων προβλέπεται να ανέλθει στο ποσό των 7,972 δις ευρώ, αυξημένος κατά 120 εκατ. ευρώ έναντι του 2024, παρά την εξισορρόπηση των παραγόντων που επέδρασαν δημοσιονομικά στο προηγούμενο οικονομικό έτος από την Προσωρινή Συνεισφορά Αλληλεγγύης στις εταιρείες διύλισης.

Φόροι κεφαλαίου

Οι φόροι κεφαλαίου προβλέπεται να ανέλθουν σε 235 εκατ. ευρώ, στο ίδιο ύψος με αυτό του 2024.

Λοιποί τρέχοντες φόροι

Τα έσοδα από τους λοιπούς τρέχοντες φόρους προβλέπεται να ανέλθουν στο ποσό των 2,523 δις ευρώ, αυξημένα κατά 49 εκατ. ευρώ έναντι του 2024.

Μεταβιβάσεις

Τα έσοδα από μεταβιβάσεις αναμένεται να ανέλθουν στο ποσό των 8,794 δις ευρώ, αυξημένα κατά 2,206 δις ευρώ έναντι του 2024, κυρίως λόγω της αύξησης, μετά την προσαρμογή κατά ESA, των εσόδων του προϋπολογισμού δημοσίων επενδύσεων και συγκεκριμένα του ΤΑΑ κατά 1,299 δις ευρώ και του συγχρηματοδοτούμενου σκέλους κατά 961 εκατ. ευρώ.

Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών

Από τις πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών προβλέπονται έσοδα ύψους 965 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 109 εκατ. ευρώ έναντι του 2024, κυρίως λόγω:

• του δεδουλευμένου εσόδου, ύψους 19 εκατ. ευρώ, από τη σύμβαση παραχώρησης της Εγνατίας Οδού, το οποίο καταχωρίζεται στο έτος 2025 και

• του δεδουλευμένου εσόδου, ύψους 131 εκατ. ευρώ, αυξημένου κατά 109 εκατ. ευρώ έναντι του 2024, από την επέκταση της σύμβασης παραχώρησης της Αττικής Οδού, το οποίο καταχωρίζεται στο έτος 2025.

Δαπάνες σε δημοσιονομική βάση

Οι συνολικές δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για το έτος 2025 προβλέπεται ότι θα διαμορφωθούν σε 80,502 δις ευρώ, αυξημένες κατά 4,001 δις ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη εκτίμηση έτους 2024, κυρίως λόγω της επιτάχυνσης των έργων που χρηματοδοτούνται από το ΤΑΑ, των αυξημένων φυσικών παραλαβών των οπλικών συστημάτων του Υπουργείου Εθνικής ‘Αμυνας, της κάλυψης μέσω επιχορήγησης της απώλειας εσόδων του ΕΟΠΥΥ λόγω της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών, της αύξησης των αποδοχών των δημοσίων υπαλλήλων και λόγω των αυξημένων μεταβιβάσεων για την ενίσχυση της λειτουργίας των νοσοκομείων του ΕΣΥ.

Παροχές σε εργαζόμενους

Οι δαπάνες της κατηγορίας αυτής προβλέπεται να ανέλθουν στο ποσό των 14,790 δις ευρώ, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης των εργοδοτικών εισφορών από 01.01.2025, λαμβανομένων υπόψη των αποχωρήσεων και χωρίς, ωστόσο, να συνυπολογίζεται η δαπάνη των νέων προσλήψεων καθώς και των αυξήσεων των μισθών από 01.4.2025, οι οποίες περιλαμβάνονται στις πιστώσεις υπό κατανομή με συνολικό προβλεπόμενο κόστος για την Κεντρική Διοίκηση 650 εκατ. ευρώ.

Το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο και οι αβεβαιότητες

Στο μεταξύ το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο, στο πλαίσιο του θεσμικού του ρόλου ως ανεξάρτητου δημοσιονομικού φορέα, ολοκλήρωσε την αξιολόγηση του Σχεδίου Κρατικού Προϋπολογισμού 2025.

Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, βασικά σημεία αποτελούν:

• η διατήρηση της δυναμικής της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας
• και η περεταίρω θετική εξέλιξη της πορείας του ελλείμματος Γενικής Κυβέρνησης, το οποίο τείνει να ισοσκελίζεται για πρώτη φορά μέσα τις τελευταίες δεκαετίες με εξαίρεση μια μικρή περίοδο που η χώρα ήταν σε πρόγραμμα.

Πιο συγκεκριμένα, 

• Το έλλειμμα Γενικής Κυβέρνησης εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στο 0,7% του ΑΕΠ για το 2024 (έναντι προηγούμενης εκτίμησης 1% τον Οκτώβριο του 2024 και 1,1% τον Νοέμβριο του 2023).
• Για το 2025, παραμένει σταθερή η πρόβλεψη για το 0,6% του ΑΕΠ επιβεβαιώνοντας τη συμμόρφωση με την τιμή αναφοράς 3% για το συνολικό έλλειμμα.   Η διατήρηση της δημοσιονομικής συνέπειας (ή αξιοπιστίας) αποτυπώνεται και στην προβλεπόμενη μείωση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ κατά 9,9 ποσοστιαίες μονάδες για το 2024 και 6,5 για το 2025. Ωστόσο, το υψηλό του επίπεδο όμως δεν αφήνει περιθώρια εφησυχασμού με απαραίτητη την συνέχιση της προσπάθειας σημαντικής μείωσης του μεσοπρόθεσμα.

Βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών και λαμβάνοντας υπόψιν τις αβεβαιότητες, οι οποίες επικεντρώνονται στις γεωπολιτικές εξελίξεις του διεθνούς περιβάλλοντος, το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο εγκρίνει τις μακροοικονομικές και δημοσιονομικές προβλέψεις του Σχεδίου του Κρατικού Προϋπολογισμού 2025 και διαπιστώνει τη συμμόρφωση με τους δημοσιονομικούς κανόνες.

Η ενίσχυση των εισοδημάτων

Oι κυριότερες μόνιμες δημοσιονομικές παρεμβάσεις που εφαρμόστηκαν το 2024, καθώς και οι νέες, οι οποίες θα εφαρμοστούν από το 2025, είναι οι ακόλουθες:

• Mείωση από 1ης/1/2025, κατά μία ποσοστιαία μονάδα, των ασφαλιστικών εισφορών. Ειδικότερα, η μείωση αυτή αναλύεται σε μείωση 0,5% στις εισφορές των εργαζόμενων και 0,5% στις εργοδοτικές εισφορές κλάδου υγείας, με το ετήσιο καθαρό κόστος για το 2025 να ανέρχεται σε 440 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι με την εν λόγω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών η σωρευτική μείωσή τους από το 2019 ανέρχεται σε 5,4 ποσοστιαίες μονάδες (από 40,56% σε 35,16%).
• Κατάργηση από 1ης/1/2025 του τέλους επιτηδεύματος στους ελεύθερους επαγγελματίες, σε συνέχεια της μείωσης κατά 50% το 2024, με κόστος 113 εκατ. ευρώ για το 2024 και 238 εκατ. ευρώ για το 2025.
• Επέκταση της επιστροφής του ΕΦΚ στο αγροτικό πετρέλαιο για το 2024 και μονιμοποίησή της από το 2025, με νέο σύστημα το οποίο βασίζεται στην πραγματική κατανάλωση, με κόστος 82 εκατ. ευρώ για το 2024 και 100 εκατ. ευρώ για το 2025.
• Αύξηση των συντάξεων με βάση τον ρυθμό μεταβολής του πληθωρισμού και του ΑΕΠ, με κόστος 424 εκατ. ευρώ για το 2024 και επιπλέον 398 εκατ. ευρώ για το 2025.
• Αναμόρφωση του μισθολογίου στον δημόσιο τομέα από 1ης/1/2024, με την οποία αυξήθηκαν οι μισθοί όλων των δημοσίων υπαλλήλων, με ιδιαίτερη έμφαση στους χαμηλόμισθους υπαλλήλους, στους υπαλλήλους με παιδιά, καθώς και στους υπαλλήλους που κατέχουν θέσεις ευθύνης. Το συνολικό ετήσιο μεικτό κόστος (συμπεριλαμβανομένων των εργοδοτικών εισφορών) ανέρχεται σε 1.067 εκατ. ευρώ. Επιπλέον, από τον Απρίλιο 2025 θα πραγματοποιηθεί νέα αύξηση στους βασικούς μισθούς όλων των δημοσίων υπαλλήλων, έτσι ώστε ο εισαγωγικός μισθός στο Δημόσιο να μην υπολείπεται του επιπέδου του κατώτατου μισθού του ιδιωτικού τομέα. Το μεικτό κόστος της νέας παρέμβασης για το 2025 εκτιμάται κατ’ αρχήν σε περίπου 143 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, σημειώνεται ότι το τελικό κόστος εξαρτάται από την τελική αύξηση του κατώτατου μισθού.
• Ενίσχυση του εισοδήματος των ιατρών του ΕΣΥ μέσω αύξησης της αποζημίωσής τους για εφημερίες κατά 20% από 1ης/1/2024, με κόστος 45 εκατ. ευρώ, καθώς και μέσω της θέσπισης από τον Σεπτέμβριο 2024 αυξημένου κινήτρου προσέλκυσης και παραμονής σε προβληματικές και άγονες περιοχές, με κόστος 5 εκατ. ευρώ για το 2024 και 16 εκατ. ευρώ για το 2025. Επιπλέον, από 1ης/1/2025 θεσπίζεται η αυτοτελής φορολόγηση της αποζημίωσης των εφημεριών των ιατρών του ΕΣΥ με συντελεστή 22%, με κόστος 40 εκατ. ευρώ.
• Αύξηση από το 2024 της ειδικής αποζημίωσης για τα πληρώματα πλοίων του Πολεμικού Ναυτικού που βρίσκονται σε αποστολή και για το προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων που εκτελεί ειδικές αποστολές, με κόστος 15 εκατ. ευρώ.
• Αύξηση από 1ης/1/2025 της αποζημίωσης για τη νυχτερινή απασχόληση του ένστολου προσωπικού (Ελληνική Αστυνομία – ΕΛΑΣ, Πυροσβεστικό Σώμα – ΠΣ, Λιμενικό Σώμα – Ελληνική Ακτοφυλακή – ΛΣ-ΕΛΑΚΤ, Ένοπλες Δυνάμεις), με κόστος 25 εκατ. ευρώ.
• Αύξηση των αποδοχών των σπουδαστών στρατιωτικών σχολών συνολικού κόστους 14 εκατ. ευρώ. Συγκεκριμένα, αύξηση (α) από 165 ευρώ σε 609 ευρώ μηνιαίως των αποδοχών των σπουδαστών των Ανώτατων Στρατιωτικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων και (β) από 125 ευρώ σε 249 ευρώ μηνιαίως των αποδοχών των σπουδαστών των Ανώτατων Στρατιωτικών Σχολών Υπαξιωματικών.

Οι ενισχύσεις για τους συνταξιούχους

Επιπλέον, κατά τον μήνα Δεκέμβριο 2024 θα δοθούν ενισχύσεις ύψους 243 εκατ. ευρώ σε περίπου 1,9 εκατ. δικαιούχους, στους οποίους περιλαμβάνονται:

(α) Συνταξιούχοι με προσωπική διαφορά, οι οποίοι θα λάβουν ενίσχυση που κυμαίνεται από 100 έως 200 ευρώ, αναλόγως του ύψους της σύνταξής τους και για συντάξεις έως και 1.600 ευρώ.
(β) Δικαιούχοι επιδόματος παιδιού ΟΠΕΚΑ, οι οποίοι θα λάβουν μία επιπλέον μηναία δόση.
(γ) Δικαιούχοι επιδόματος ΑμεΑ ΟΠΕΚΑ και αναπηρικών επιδομάτων e-ΕΦΚΑ, οι οποίοι θα ενισχυθούν με 200 ευρώ.
(δ) Ανασφάλιστοι υπερήλικες, οι οποίοι θα λάβουν ενίσχυση 200 ευρώ.
(ε) Δικαιούχοι ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, για τους οποίους προβλέπεται καταβολή προσαυξημένης μηνιαίας δόσης κατά 50%.

Η αύξηση του κατώτατου μισθού

Πέραν των προαναφερθεισών δημοσιονομικών παρεμβάσεων, σημαντική θέση επέχουν και θεσμικές παρεμβάσεις, όπως η περαιτέρω αύξηση του κατώτατου μισθού από τον Απρίλιο 2025, πλέον της αύξησής του κατά 6,4% (από 780 ευρώ σε 830 ευρώ) τον Απρίλιο 2024. Επισημαίνεται ότι η συνολική αύξηση του κατώτατου μισθού από το 2021 έως το 2024 ανήλθε σε 27,7% (από 650 ευρώ σε 830 ευρώ). Επιπλέον, από τον Ιανουάριο 2024 «ξεπάγωσαν» οι τριετίες, απελευθερώνοντας τη μισθολογική εξέλιξη των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα, ενώ η κατάργηση της μείωσης του 30% επί των συντάξεων των απασχολούμενων συνταξιούχων συμβάλλει στη σημαντική ενίσχυσή τους. Παράλληλα, είναι σε εξέλιξη η αναμόρφωση των κοινωνικών επιδομάτων, τόσο μέσω αυξήσεων του ύψους τους όσο και μέσω στόχευσης των σχετικών κριτηρίων επιλεξιμότητας, λαμβανομένης με αυτόν τον τρόπο μέριμνας για αυτούς που πραγματικά το έχουν ανάγκη.

Επιπλέον, αναπροσαρμόζεται η Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων, έτσι ώστε να αυξάνεται ετησίως το κατώφλι κάθε κλιμακίου αναλογικά με το ετήσιο ποσοστό αύξησης των συντάξεων, με γνώμονα τη διασφάλιση της ενίσχυσης των συνταξιούχων.

Παρεμβάσεις αντιμετώπισης του δημογραφικού προβλήματος

Στον Προϋπολογισμό περιλαμβάνονται και οι παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση του δημογραφικού. Πρόκειται για:

• Αύξηση του επιδόματος γέννησης από 2.000 ευρώ σε 2.400 έως 3.500 ευρώ (αναλόγως του αριθμού των τέκνων) με αναδρομική ισχύ από 1ης/1/2023, με κόστος 90 εκατ. ευρώ για το 2024 και 45 εκατ. ευρώ για το 2025.
• Αύξηση του επιδόματος μητρότητας στους ελεύθερους επαγγελματίες και στους αγρότες από τους τέσσερις στους εννέα μήνες στο ύψος του κατώτατου μισθού από το 2024, με ετήσιο κόστος 43 εκατ. ευρώ.
• Αύξηση του αφορολόγητου, από 1ης/1/2024, κατά 1.000 ευρώ για φορολογούμενους με εξαρτώμενα τέκνα, με ετήσιο κόστος 135 εκατ. ευρώ.
• Αύξηση του οικογενειακού επιδόματος, από 1.1.2024, κατά 20 ευρώ για το πρώτο παιδί και κατά 50 ευρώ από το δεύτερο και για κάθε επιπλέον παιδί, στο πλαίσιο της αναμόρφωσης του μισθολογίου του δημόσιου τομέα, με ετήσιο κόστος 155 εκατ. ευρώ.
• Κατάργηση από το 2025 του φόρου ασφαλίστρων συμβολαίων υγείας (15%) για παιδιά έως 18 ετών, με ετήσιο κόστος 17 εκατ. ευρώ.
• Θέσπιση από το 2025 φοροαπαλλαγής για τις οικειοθελείς παροχές επιχειρήσεων υπέρ νέων γονέων, καθώς και για παροχές που σχετίζονται με βρεφονηπιακούς σταθμούς, με ετήσιο κόστος 6 εκατ. ευρώ.
• Αύξηση από το νέο ακαδημαϊκό έτος του φοιτητικού στεγαστικού επιδόματος για τα περιφερειακά πανεπιστήμια κατά 500 ευρώ, με κόστος 15 εκατ. ευρώ για το 2025.
• Δημιουργία του νέου προγράμματος «Μαριέττα Γιαννάκου» στο εθνικό σκέλος του ΑΠΔΕ, ύψους 250 εκατ. ευρώ, με δυνατότητα προσέλκυσης επιπλέον ιδιωτικών πόρων, για την αναβάθμιση των σχολικών υποδομών της χώρας.

Συγχρόνως, υλοποιείται πλήθος άλλων προγραμμάτων, όπως τα προγράμματα για επιπλέον θέσεις σε βρεφονηπιακούς σταθμούς και η παροχή «voucher» σε παιδικούς σταθμούς, ΚΔΑΠ και ΚΔΑΠ ΑμεΑ, η ενίσχυση του πιλοτικού θεσμού «Νταντάδες της Γειτονιάς» και η εφαρμογή του προγράμματος «Πρώιμη Παρέμβαση» με σκοπό τη συμβουλευτική καθοδήγηση και ενδυνάμωση της οικογένειας για την ομαλή ένταξη των παιδιών (0 – 6 ετών) με αναπτυξιακή καθυστέρηση, διαταραχές, αναπηρίες ή κίνδυνο εμφάνισης αυτών. Τα εν λόγω προγράμματα χρηματοδοτούνται κυρίως από πόρους του ΕΣΠΑ 2021 – 2027 και του ΤΑΑ.

Παράλληλα, υλοποιούνται ιδιαίτερης σημασίας θεσμικά μέτρα που θα διευκολύνουν σημαντικά τις τρίτεκνες οικογένειες, όπως είναι η διά βίου ισχύς της ιδιότητας του τρίτεκνου, η αύξηση της ποσόστωσης στις προσλήψεις στο Δημόσιο και η διεύρυνση των εισοδηματικών κριτηρίων για τη δυνατότητα μετεγγραφών τρίτεκνων και πολύτεκνων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Επιπροσθέτως, σημαντικές παρεμβάσεις στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για το Δημογραφικό, οι οποίες συμβάλλουν στην ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης, αποτελούν οι δωρεάν έλεγχοι γονιμότητας, η δημιουργία του παρατηρητηρίου για το δημογραφικό και η πρόσβαση με ηλεκτρονική πληροφόρηση σε όλες τις παροχές που προσφέρει το Δημόσιο για οικογένειες με παιδιά.

Τέλος, σημειώνεται ότι με το δημογραφικό πρόβλημα συνδέονται, πέρα από τα ανωτέρω μέτρα, και οι παρεμβάσεις ενίσχυσης του διαθέσιμου εισοδήματος, καθώς και τα μέτρα αντιμετώπισης του στεγαστικού προβλήματος που περιγράφονται στη συνέχεια.

Παρεμβάσεις αντιμετώπισης του στεγαστικού προβλήματος

Για την εύρεση προσιτής στέγασης και την αύξηση του αποθέματος διαθέσιμων κατοικιών υλοποιούνται κατά τη διάρκεια του 2024 σημαντικές παρεμβάσεις, όπως:

• Το πρόγραμμα «ΣΠΙΤΙ μου», με παροχή χαμηλότοκου στεγαστικού δανείου για νέους ή ζευγάρια 25 – 39 ετών για την αγορά πρώτης κατοικίας, με συνολικό προϋπολογισμό 1 δισ. ευρώ.
• Το πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω για νέους», με προϋπολογισμό 300 εκατ. ευρώ. Το σκέλος «Εξοικονομώ» συνίσταται στην παροχή κινήτρων για παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας στον οικιακό κτιριακό τομέα, και το σκέλος «Ανακαινίζω» συνίσταται στην παροχή κινήτρων για παρεμβάσεις αισθητικής, λειτουργικής ανακαίνισης και αναβάθμισης των κατοικιών, ως συμπληρωματικές των παρεμβάσεων εξοικονόμησης ενέργειας.
• Το πρόγραμμα στεγαστικής συνδρομής «Κάλυψη», που υλοποιείται από τον ΟΠΕΚΑ με πόρους της ΔΥΠΑ, με το οποίο αξιοποιούνται ιδιωτικές κατοικίες για τη στέγαση ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.
• Το πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Νοικιάζω» για κενά σπίτια που θα μισθωθούν σε μακροχρόνια μίσθωση, με αντικείμενο την επιδότηση της ανακαίνισης και της επισκευής τους, προκειμένου να αυξηθεί ο αριθμός των αξιοποιήσιμων κατοικιών.
• Μεγαλύτερη μείωση του φόρου, από 40% σε 100%, για δαπάνες αναβάθμισης κτιρίων, στις οποίες λαμβάνονται υπόψη και οι δαπάνες αγοράς αγαθών,
• Επιβολή ΦΠΑ 13% και τέλους παρεπιδημούντων στις βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων (τύπου Airbnb) στα νομικά πρόσωπα και στα φυσικά πρόσωπα με τρία ή περισσότερα εκμισθωμένα διαμερίσματα και παράλληλη αυστηροποίηση του ορισμού της βραχυχρόνιας μίσθωσης, με στόχο τη ρύθμιση της αγοράς των βραχυχρόνιων μισθώσεων και την αντιμετώπιση των δευτερογενών αρνητικών συνεπειών στις τιμές των ενοικίων.
• Περαιτέρω αυστηροποίηση των κριτηρίων για τη χορήγηση Golden Visa. Το όριο αυξήθηκε σε 800.000 ευρώ από 500.000 ευρώ στην Αττική, στη Θεσσαλονίκη, στη Μύκονο, στη Σαντορίνη και στα νησιά με πληθυσμό άνω των 3.100 κατοίκων, ενώ στις υπόλοιπες περιοχές το όριο αυξήθηκε από 250.000 ευρώ σε 400.000 ευρώ.
• Από το 2025 οι παρεμβάσεις επεκτείνονται και περιλαμβάνουν, πλην οικονομικών ενισχύσεων, κίνητρα για την αξιοποίηση των κενών σπιτιών. Συγκεκριμένα, οι κυριότερες παρεμβάσεις συνίστανται σε:
• Δημιουργία νέου προγράμματος «ΣΠΙΤΙ μου ΙΙ», με συνολικό προϋπολογισμό 2 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 1 δισ. ευρώ χρηματοδοτείται από το δανειακό σκέλος του ΤΑΑ και 1 δισ. ευρώ από τις εμπορικές τράπεζες. Το επιτόκιο θα είναι μειωμένο κατά 50% από το τρέχον εμπορικό, καθώς το ποσό που χρηματοδοτείται από το ΤΑΑ θα είναι άτοκο. Τα ηλικιακά και εισοδηματικά κριτήρια διευρύνονται σε σχέση με το πρώτο πρόγραμμα «ΣΠΙΤΙ μου». Το πρόγραμμα θα καλύπτει φυσικά πρόσωπα και ζευγάρια ηλικίας 25 έως 50 ετών, με εισόδημα το οποίο κυμαίνεται από 10.000 ευρώ έως 20.000 ευρώ για τον άγαμο, ενώ για το ζευγάρι αυξάνεται σε 28.000 ευρώ με προσαύξηση 4.000 ευρώ για κάθε τέκνο.
• Δημιουργία νέου προγράμματος «Αναβαθμίζω το Σπίτι μου», με κύριο σκοπό την ενεργειακή βελτίωση παλαιών κατοικιών. Προβλέπεται η χορήγηση δανείου έως 25.000 ευρώ με μηδενικό επιτόκιο και συνολικό προϋπολογισμό 400 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων ποσό ύψους 300 εκατ. ευρώ χρηματοδοτείται από το δανειακό σκέλος του ΤΑΑ και ποσό ύψους 100 εκατ. ευρώ από τις εμπορικές τράπεζες.
• Απαλλαγή για τρία έτη από τον φόρο εισοδήματος των εισοδημάτων από ενοίκια ακινήτων εμβαδού έως 120 τ.μ. τα οποία θα εκμισθωθούν με μακροχρόνια μίσθωση ενώ ήταν κενά ή σε βραχυχρόνια μίσθωση για τουλάχιστον τρία έτη. Το εκτιμώμενο κόστος για το 2025 ανέρχεται σε 3 εκατ. ευρώ και για τα έτη 2026-2028 σε 13 εκατ. ευρώ, κατ’ έτος.
• Απαγόρευση νέας βραχυχρόνιας μίσθωσης κατά τη διάρκεια του 2025 για διαμερίσματα που βρίσκονται στο πρώτο, δεύτερο και τρίτο δημοτικό διαμέρισμα του κέντρου της Αθήνας, λόγω του ιδιαίτερα υψηλού ποσοστού των διαμερισμάτων που διατίθενται για βραχυχρόνια μίσθωση.
• Αύξηση του τέλους ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση για βραχυχρόνιες μισθώσεις, κατά τους μεν χειμερινούς μήνες από 0,5 ευρώ σε 2 ευρώ ανά διανυκτέρευση, κατά τους δε καλοκαιρινούς μήνες από 1,5 ευρώ σε 8 ευρώ ανά διανυκτέρευση.
• Διπλασιασμός της μέγιστης επιδότησης του προγράμματος «Ανακαινίζω – Νοικιάζω» από το ποσό των 4.000 ευρώ στο ποσό των 8.000 ευρώ, η οποία θα καλύπτει το 60% έναντι του 40% των δαπανών. Το πρόγραμμα έχει προϋπολογισμό 50 εκατ. ευρώ και συγκεκριμένα, 25 εκατ. ευρώ για το 2024 και 25 εκατ. ευρώ για το 2025.
• Επέκταση για ένα ακόμα έτος (μέχρι το τέλος του 2025) της αναστολής του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές, με σκοπό την αύξηση των προς διάθεση κατοικιών, με ετήσιο κόστος 18 εκατ. ευρώ.
• Αξιοποίηση ακινήτων του Δημοσίου μέσω διαγωνιστικών διαδικασιών, στο πλαίσιο του προγράμματος «Κοινωνική Αντιπαροχή», με δαπάνες του αναδόχου, ο οποίος έχει τη δυνατότητα εκμετάλλευσης του ακινήτου και παράλληλα την υποχρέωση εκμίσθωσής του.
• Αύξηση του επιδόματος στέγασης, στο πλαίσιο της εν γένει αναμόρφωσης των επιδομάτων, από το ποσό των 70 ευρώ στο ποσό των 125 ευρώ και στο ποσό των 75 ευρώ, αναλόγως της εισοδηματικής κλίμακας, το οποίο προσαυξάνεται κατά 30% για κάθε τέκνο, ενώ παράλληλα εισάγονται και στοχευμένα περιουσιακά κριτήρια.