Ο Εθνικός Οργανισμός Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ) αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους πυλώνες του ελληνικού συστήματος υγείας. Κάτω από την “ομπρέλα” του συγκεντρώνονται δημόσιες και ιδιωτικές δομές, προσφέροντας υπηρεσίες που καλύπτουν σχεδόν κάθε πτυχή της περίθαλψης: από διαγνωστικές εξετάσεις και φυσικοθεραπείες έως νοσηλεία σε κλινικές και μετακινήσεις ασθενών για εξειδικευμένες θεραπείες. Μέσω του ΕΟΠΥΥ, εκατομμύρια Έλληνες ασφαλισμένοι έχουν πρόσβαση σε ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή κάλυψη, χωρίς να χρειάζεται να επιβαρύνονται με υπέρογκα οικονομικά ποσά.
Ωστόσο, πολλοί ασφαλισμένοι δεν γνωρίζουν σε βάθος τα δικαιώματά τους ούτε το εύρος των υπηρεσιών που μπορούν να λάβουν από τους συμβεβλημένους φορείς. Για παράδειγμα, ελάχιστοι συνειδητοποιούν πως μια ευρεία γκάμα κλινικών—από μικρούς ιδιωτικούς χώρους αποκατάστασης έως μεγάλες σύγχρονες νοσηλευτικές μονάδες—διατηρούν επίσημες συμβάσεις με τον Οργανισμό, προσφέροντας νοσήλεια σε τετράκλινα ή τρίκλινα δωμάτια, με σημαντική συμμετοχή του ΕΟΠΥΥ στις δαπάνες. Το ίδιο ισχύει και για τα φυσικοθεραπευτήρια: σε πολλές περιπτώσεις, οι πάσχοντες από ορθοπεδικά, νευρολογικά ή μυοσκελετικά προβλήματα έχουν το δικαίωμα να πραγματοποιούν συνεδρίες με μικρή ή μηδενική επιβάρυνση, αρκεί να ακολουθείται η διαδικασία που προβλέπεται από τον κανονισμό του ΕΟΠΥΥ.
Μαζί με αυτά τα παραδείγματα, υπάρχουν και δεκάδες άλλες μορφές παροχών, όπως η διενέργεια εξειδικευμένων εξετάσεων σε συμβεβλημένα διαγνωστικά κέντρα, η παροχή αναλωσίμων ή ιατρικών βοηθημάτων (π.χ. επιπλέον ποσότητες αναλώσιμων υλικών για ασθενείς με σοβαρά χρόνια νοσήματα), οι επιστροφές εξόδων μετακίνησης για θεραπείες εκτός νομού, ακόμα και η αποστολή ασθενών στο εξωτερικό με κάλυψη βασικών εξόδων. Όλες αυτές οι δυνατότητες αναγράφονται επισήμως στον Ενιαίο Κανονισμό Παροχών Υγείας (ΕΚΠΥ) του ΕΟΠΥΥ, ενώ πρόσθετες εξαιρέσεις ή ιδιαίτερες περιπτώσεις μπορούν να εξεταστούν ύστερα από αίτηση του ασφαλισμένου.
Λεπτομερείς πληροφορίες για όλα αυτά τα θέματα έδωσε σήμερα στο Ράδιο Λασίθι ο Ιωάννης Κάββαλος, Διευθυντής του ΕΟΠΥΥ στο νομό Λασιθίου και συντονιστής των Διευθύνσεων του Οργανισμού για όλη την Κρήτη, με σκοπό είναι να ενημερώσει τους ασθενείς του νομού Λασιθίου (και όχι μόνο), ώστε να αξιοποιούν στο μέγιστο βαθμό τα δικαιώματά τους και να μη χρειάζεται να πληρώνουν δυσθεώρητα ποσά σε ιδιωτικές κλινικές ή κέντρα φυσικοθεραπείας, όταν η νομοθεσία και οι συμβάσεις του ΕΟΠΥΥ τους προστατεύουν.
Το πλαίσιο λειτουργίας του ΕΟΠΥΥ και η έλλειψη ενημέρωσης
Όπως τόνισε επανειλημμένως ο κ. Κάββαλος, ένας από τους βασικότερους λόγους που οι ασφαλισμένοι καταλήγουν να πληρώνουν υπέρογκα ποσά είναι η ελλιπής ενημέρωση σχετικά με την κάλυψη του ΕΟΠΥΥ. «Αρκετοί συμπολίτες μας δεν γνωρίζουν τα δικαιώματά τους», ανέφερε χαρακτηριστικά. Το αποτέλεσμα είναι να αφήνονται στα χέρια ιδιωτικών κέντρων, τα οποία συχνά τους ζητούν επιπλέον χρήματα πέραν του επιτρεπόμενου, εκμεταλλευόμενα την άγνοια ή την αγωνία του ασθενή.
Ο ίδιος επισήμανε ότι ο ΕΟΠΥΥ είναι «ο μεγαλύτερος ασφαλιστικός οργανισμός στην Ελλάδα», καλύπτοντας περίπου 12 εκατομμύρια πολίτες, και πως παρότι οι δομές του έχουν κάνει σημαντικά βήματα βελτίωσης, υπάρχουν ακόμα κενά. «Είναι πολύ λυπηρό να πληρώνουμε πάνω από 5,5 δισεκατομμύρια ευρώ ιδιωτική δαπάνη», υπογράμμισε, αναφέροντας το παράδοξο πως, ενώ ζούμε σε χώρα με υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση, οι ασθενείς εξακολουθούν να επιβαρύνονται υπερβολικά.
Η καλύτερη άμυνα, σύμφωνα με τον κ. Κάββαλο, είναι η σωστή πληροφόρηση. Κάλεσε μάλιστα τους πολίτες να αναζητούν στον διαδικτυακό τόπο του ΕΟΠΥΥ (π.χ. να “γκουγκλάρουν” τον ΕΚΠΥ 4898/2018) όλες τις παροχές που δικαιούνται και, για τυχόν απορίες, να απευθύνονται στα κατά τόπους γραφεία του Οργανισμού. Στο Λασίθι, ο τηλεφωνικός αριθμός για πληροφορίες είναι 28410-89050, όπου καθημερινά οι υπάλληλοι δίνουν οδηγίες και διευκρινίσεις για κάθε περίπτωση.
Ιδιωτικές κλινικές: Πώς να αποφύγετε τις υπερχρεώσεις
Η μεγαλύτερη πηγή ανησυχίας που εξέφρασε ο διευθυντής του ΕΟΠΥΥ Λασιθίου αφορά τις ιδιωτικές κλινικές. Σύμφωνα με τα όσα δήλωσε, πολλοί ασθενείς καταλήγουν να υπογράφουν χαρτιά εισαγωγής σε κλινική μέσα στην αγωνία τους, δίχως προηγουμένως να ενημερωθούν αναλυτικά για τις χρεώσεις. Το αποτέλεσμα; Όταν φτάνει η στιγμή του εξιτηρίου, διαπιστώνουν ότι καλούνται να πληρώσουν σημαντικές διαφορές κλίνης ή ακόμα και “προεγχειρητικές εξετάσεις” που ο ΕΟΠΥΥ δεν αναγνωρίζει ως επιπρόσθετη χρέωση.
- Τετράκλινο ή τρίκλινο δωμάτιο χωρίς έξτρα κόστος
Οι συμβεβλημένες ιδιωτικές κλινικές έχουν δεσμευτεί συμβατικά να τοποθετούν τους ασθενείς σε τετράκλινα δωμάτια (ή τουλάχιστον τρίκλινα), χωρίς να επιβαρύνουν τον ασφαλισμένο. Αν η κλινική δεν διαθέτει τέτοια θαλάμους, οφείλει να φιλοξενήσει τον ασθενή σε δίκλινο ή ακόμη και σε μονόκλινο, χωρίς πρόσθετη χρέωση. Ωστόσο, δυστυχώς, υπάρχουν περιπτώσεις όπου ζητούνται μερικές εκατοντάδες ή και χιλιάδες ευρώ επιπλέον. - Κάλυψη νοσηλείων και συμμετοχή του ασφαλισμένου
Ο ΕΟΠΥΥ πληρώνει το 70% του νοσηλίου, ενώ το 30% επιβαρύνει τον ασθενή. Το ακριβές ποσό υπολογίζεται βάσει ενός ενιαίου νοσηλίου (ΚΕΝ), το οποίο διαμορφώνεται από το Υπουργείο Υγείας για κάθε χειρουργείο ή θεραπεία. Συνεπώς, εάν το ΚΕΝ για μια επέμβαση είναι π.χ. 2.000€, ο ασφαλισμένος καλείται να πληρώσει 600€, ενώ τα υπόλοιπα 1.400€ τα καλύπτει ο ΕΟΠΥΥ. Σε πολλές περιπτώσεις, όμως, οι κλινικές προσθέτουν διάφορες “έξτρα” παροχές και εμφανίζουν παραφουσκωμένο λογαριασμό. Η συμβουλή: πριν από οποιαδήποτε εισαγωγή, ρωτήστε ρητά ποιες πράξεις καλύπτει ο ΕΟΠΥΥ και ποιο ακριβώς θα είναι το ποσό που θα επωμιστείτε. Αν αμφιβάλλετε, επικοινωνήστε με το γραφείο του ΕΟΠΥΥ (τηλ. 28410-89050). - Καταγγελίες σε περίπτωση παρατυπίας
Όταν μια ιδιωτική κλινική ζητά υπέρογκα ποσά, με πρακτικές που ξεφεύγουν από τη σύμβαση, οι ασφαλισμένοι έχουν δικαίωμα καταγγελίας στον ΕΟΠΥΥ. Ο κ. Κάβαλος τόνισε ότι η Υπηρεσία ελέγχει και διερευνά συστηματικά τέτοιες περιπτώσεις. Εάν και συχνά οι ασθενείς φοβούνται να κινηθούν νομικά ή επίσημα, ο ΕΟΠΥΥ προτρέπει να μην αφήνουν το ζήτημα να περάσει, ιδιαίτερα όταν οι χρεώσεις αφορούν μεγάλα ποσά.
Φυσικοθεραπείες και διαγνωστικά κέντρα
Φυσικοθεραπευτήρια
Σύμφωνα με τον Διευθυντή του ΕΟΠΥΥ, έχει παρατηρηθεί ότι ορισμένα συμβεβλημένα φυσικοθεραπευτήρια ζητούν “επιπλέον αμοιβή” για πράξεις που θα έπρεπε να καλύπτονται από το παραπεμπτικό του γιατρού. Βάσει της σύμβασης που έχει υπογράψει ο ΕΟΠΥΥ με τους φυσικοθεραπευτές, ο ασφαλισμένος πληρώνει μόνο τη συμμετοχή που αναγράφεται στο παραπεμπτικό (συνήθως είναι είτε πολύ μικρό ποσό είτε μηδενική συμμετοχή), χωρίς να απαιτείται άλλο χρηματικό αντίτιμο για την προκαθορισμένη διάρκεια της φυσικοθεραπείας. Εάν ο φυσικοθεραπευτής προσφέρει “κάτι επιπλέον” (δηλαδή πέραν του ορισμένου χρόνου ή είδους συνεδρίας), μπορεί να το κάνει μόνο κατόπιν πλήρους συμφωνίας με τον ασφαλισμένο και εκτός του πλαισίου του παραπεμπτικού του ΕΟΠΥΥ. Το να χρεώνει απευθείας περισσότερα χρήματα για τις πράξεις του παραπεμπτικού δεν επιτρέπεται.
Ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα
Ο κ. Κάβαλος ανέφερε πως στο Λασίθι δε διαπιστώνεται τόσο μεγάλο πρόβλημα, αν και σε ορισμένα κέντρα προκύπτουν παράπονα όταν τα ιδιωτικά εργαστήρια επικαλούνται έλλειψη αντιδραστηρίων ή υψηλό κόστος ορισμένων εξειδικευμένων εξετάσεων. Ωστόσο, η σύμβαση που έχουν υπογράψει με τον ΕΟΠΥΥ αναφέρει ρητά ότι οι ασθενείς πληρώνουν μόνο το ποσοστό συμμετοχής που φαίνεται στο ηλεκτρονικό παραπεμπτικό. Οποιαδήποτε άλλη χρέωση θεωρείται εκτός των συμφωνηθέντων.
Έξοδα μετακίνησης και παροχές για σοβαρά περιστατικά
Ένας ακόμα σημαντικός τομέας που λίγοι ασφαλισμένοι γνωρίζουν, αφορά την αποζημίωση οδοιπορικών για θεραπείες εκτός νομού. Ασθενείς που κάνουν χημειοθεραπείες ή αιμοκαθάρσεις στο Ηράκλειο, ή σε άλλη πόλη πέραν της μόνιμης κατοικίας τους, δικαιούνται, υπό προϋποθέσεις, την κάλυψη των μεταφορικών εξόδων. Υπάρχουν επίσης πρόνοιες για ασθενείς που χρειάζεται να μεταβούν στο εξωτερικό για επεμβάσεις που δεν είναι εφικτό να διενεργηθούν στην Ελλάδα. Ο ΕΟΠΥΥ, σε ειδικές περιστάσεις, εγκρίνει τη νοσηλεία σε νοσοκομεία ή κλινικές του εξωτερικού, καλύπτοντας τα αεροπορικά εισιτήρια, αλλά και μέρος των δαπανών διαμονής/διατροφής του ασθενούς και του συνοδού, ανάλογα με την περίπτωση.
Παραμένει απαραίτητο ο ασφαλισμένος να επικοινωνεί προκαταβολικά με την τοπική Διεύθυνση του ΕΟΠΥΥ, ώστε να ενημερωθεί για τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και να μη βρεθεί προ δυσάρεστων εκπλήξεων.
ΕΟΠΥΥ και φάρμακα υψηλού κόστους
Ο κ. Κάβαλος αναφέρθηκε και σε ζητήματα σχετικά με τα φάρμακα υψηλού κόστους, τα οποία διανέμονται από τα Φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ (π.χ. στο Λασίθι, αλλά και στο Ηράκλειο). Αυτή τη στιγμή, ορισμένοι ασθενείς δεν επιβαρύνονται καθόλου για πανάκριβα σκευάσματα (π.χ. ογκολογικά). Ωστόσο, υπάρχουν ανησυχίες πως μελλοντικές ρυθμίσεις ίσως μεταφέρουν τη διάθεση κάποιων από αυτά τα φάρμακα στα ιδιωτικά φαρμακεία, με κίνδυνο να προστεθεί επιπλέον συμμετοχή στους ασφαλισμένους. Τόνισε ότι προς το παρόν δεν υπάρχει επίσημη νομοθεσία που να αλλάζει πλήρως το καθεστώς, όμως υπήρξαν συζητήσεις σε κεντρικό επίπεδο.
Στο μεταξύ, έχει αναπτυχθεί σημαντικά το δίκτυο των Φαρμακείων του ΕΟΠΥΥ στην Κρήτη, προκειμένου να μειωθούν οι ατελείωτες ουρές ή οι μετακινήσεις των ασθενών σε μεγάλες αποστάσεις. Στο νομό Λασιθίου συγκεκριμένα, έχει δοθεί βαρύτητα ώστε οι ασφαλισμένοι να προμηθεύονται τα φάρμακα υψηλού κόστους όσο το δυνατόν πιο κοντά στον τόπο διαμονής τους, ακόμα και σε διάφορα σημεία (π.χ. Ιεράπετρα, Σητεία), αποφεύγοντας την ταλαιπωρία και τα έξοδα διαδρομής.
Χρήσιμες συμβουλές από τον Διευθυντή του ΕΟΠΥΥ Λασιθίου
- Ενημερωθείτε πριν από οποιαδήποτε ενέργεια: Επισκεφθείτε την επίσημη ιστοσελίδα του ΕΟΠΥΥ, αναζητήστε τον ΕΚΠΥ (4898/2018) ή επικοινωνήστε τηλεφωνικά με την υπηρεσία για διευκρινίσεις. Στο Λασίθι, καλέστε στο 28410-89050.
- Ρωτήστε λεπτομερώς για το κόστος σε ιδιωτικές κλινικές: Πριν από μια προγραμματισμένη χειρουργική επέμβαση ή νοσηλεία, κάντε σαφές ότι επιθυμείτε να λάβετε τις παροχές βάσει της σύμβασης του ΕΟΠΥΥ. Ζητήστε αναλυτική ενημέρωση για το τελικό ποσό που θα πληρώσετε.
- Προσοχή στα συμφωνητικά: Μην υπογράφετε έντυπα εισαγωγής σε κλινικές χωρίς να έχετε κατανοήσει απόλυτα τους όρους. Έπειτα από την υπογραφή, είναι πιο δύσκολο να διεκδικήσετε επιστροφή χρημάτων.
- Καταγγελίες: Εάν διαπιστώσετε υπερβολικές χρεώσεις, μη διστάσετε να κάνετε καταγγελία στον ΕΟΠΥΥ. Ο οργανισμός ερευνά τα περιστατικά και μπορεί να παρέμβει σε περιπτώσεις παρατυπίας.
- Φυσικοθεραπείες: Για συνεδρίες φυσικοθεραπείας που καλύπτονται από παραπεμπτικό γιατρού, δεν πρέπει να καταβάλλετε επιπλέον αμοιβή πέραν της τυχόν συμμετοχής που αναγράφεται στο παραπεμπτικό.
- Δικαιώματα σε αναλωσίμα & ειδικές παροχές: Σε πολλές περιπτώσεις, υπάρχει δυνατότητα να αιτηθείτε υψηλότερη ποσότητα αναλώσιμων υλικών (π.χ. για ασθενείς που χρειάζονται περισσότερες πάνες ακράτειας, ειδικούς επιδέσμους κ.λπ.). Ενημερωθείτε από τον ΕΟΠΥΥ αν δικαιούστε κάτι τέτοιο.
- Κάλυψη εξόδων μετακίνησης: Αν είστε αναγκασμένοι να μεταβαίνετε σε άλλη πόλη ή ακόμα και στο εξωτερικό για θεραπείες, μη ξεχάσετε να ρωτήσετε για τη δυνατότητα αποζημίωσης μεταφορικών ή και διαμονής.
Η σημασία της άμεσης επικοινωνίας με τον ΕΟΠΥΥ
Ένα βασικό μήνυμα που πέρασε με έμφαση ο κ. Κάβαλος είναι ότι οι υπάλληλοι του ΕΟΠΥΥ βρίσκονται εκεί «για να βοηθήσουν τον κόσμο». Στο Λασίθι, αλλά και στους υπόλοιπους νομούς της Κρήτης, δίνεται έμφαση στην άμεση εξυπηρέτηση, στην απάντηση τηλεφωνικών κλήσεων και στην κατανόηση των προβλημάτων του ασθενή. Ειδικά σε δύσκολες περιπτώσεις που ο ασφαλισμένος κινδυνεύει να βρεθεί με υπέρογκη οφειλή απέναντι σε μια ιδιωτική κλινική, μια απλή κλήση στον ΕΟΠΥΥ θα μπορούσε να προλάβει δυσάρεστες εξελίξεις.
Η έλλειψη ενημέρωσης για τα δικαιώματα που προσφέρει ο ΕΟΠΥΥ οδηγεί συχνά τους ασφαλισμένους σε οικονομική αιμορραγία και ανασφάλεια για το μέλλον. Παρά τα προβλήματα, ο Οργανισμός διαθέτει ένα πλαίσιο υπηρεσιών που μπορεί να καλύψει ευρύτατες ανάγκες: από απλές εξετάσεις αίματος και φυσικοθεραπείες έως μεγάλες χειρουργικές επεμβάσεις, και μάλιστα με σημαντική έως ολική κάλυψη πολλών δαπανών.
Σε μια εποχή όπου κάθε οικογενειακό βαλάντιο δοκιμάζεται, η σωστή ενημέρωση και η προσοχή στα διαδικαστικά μπορεί να κάνει τη διαφορά ανάμεσα σε μια ασφαλή νοσηλεία και μια τραυματική εμπειρία υψηλού κόστους. Όπως υπογράμμισε ο κ. Κάβαλος, ο ΕΟΠΥΥ, ιδίως στην Κρήτη, στηρίζεται σε προσωπικό που προσπαθεί «με όλη του την ψυχή» να εξυπηρετήσει τους πολίτες. Αρκεί ο καθένας να γνωρίζει πού να απευθυνθεί, ποιες πληροφορίες να αναζητήσει και κυρίως να μην υπογράφει συμφωνητικά ή καταβάλλει υπέρογκα ποσά προτού λάβει την αναγκαία επιβεβαίωση.
Ένας προσεκτικός έλεγχος προτού ξεκινήσει οποιαδήποτε διαδικασία, καθώς και η συνεχής επικοινωνία με την Τοπική Διεύθυνση του ΕΟΠΥΥ, μπορούν να προλάβουν οικονομικές περιπέτειες και να εγγυηθούν την καλύτερη δυνατή περίθαλψη με το μικρότερο δυνατό κόστος.
Δημοσίευση σχολίου