Η γενική γραμματέας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, Μαρία Κοζυράκη, μίλησε σήμερα στο Ράδιο Λασίθι, αποτυπώνοντας με ακόμη μεγαλύτερη λεπτομέρεια και σαφήνεια την ιδιαίτερα ανησυχητική κατάσταση που επικρατεί στο νησί λόγω λειψυδρίας. Από τη μείωση των επιφανειακών υδάτων και τη ραγδαία υποχώρηση του υδροφόρου ορίζοντα, μέχρι τις γραφειοκρατικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι αρμόδιες υπηρεσίες, το πρόβλημα δείχνει να λαμβάνει διαστάσεις που επηρεάζουν όλο και μεγαλύτερο τμήμα της Κρήτης.
«Ακόμα και φέτος, που παρατηρήσαμε περισσότερες βροχοπτώσεις σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, δεν πρέπει να εφησυχάζουμε. Οι υδατικοί πόροι είναι περιορισμένοι και οι ανάγκες, τόσο σε ύδρευση όσο και σε άρδευση, αυξάνονται συνεχώς», δήλωσε χαρακτηριστικά η κ. Κοζυράκη. Ξεκαθάρισε ότι οι χιονοπτώσεις στα ορεινά προσφέρουν μια ενίσχυση των αποθεμάτων, αλλά δεν επαρκούν για να καλύψουν τα κενά που έχουν δημιουργηθεί εξαιτίας των αλλεπάλληλων ξηρών χειμώνων. Σημαντικό τμήμα της συζήτησης επικεντρώθηκε στη δύσκολη κατάσταση σε περιοχές όπως η Μεσαρά και η ευρύτερη ζώνη γύρω από το φράγμα των Μπραμιανών, όπου ο υδροφόρος ορίζοντας έχει υποστεί δραματική πτώση και, όπως είπε, «δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να τον αντλούμε ανεξέλεγκτα αν θέλουμε να διατηρηθεί κάποιο είδος ισορροπίας στο μέλλον».
Έξι Δήμοι στο νησί βρίσκονται σε έκτακτη ανάγκη εξαιτίας της λειψυδρίας, μια συνθήκη που καταδεικνύει πόσο άμεσα και εκτεταμένα είναι τα προβλήματα. Οι βασικές ανάγκες σε νερό —τόσο για τους μόνιμους κατοίκους όσο και για τους επισκέπτες— δεν μπορούν πλέον να καλυφθούν με τα υπάρχοντα αποθέματα. «Η ζήτηση ανεβαίνει διαρκώς, ενώ η προσφορά μειώνεται, γι’ αυτό και σε συνεννόηση με το Υπουργείο Περιβάλλοντος εξετάζουμε απογορεύσεις σε νέες ιδιωτικές γεωτρήσεις σε Δήμους που βρίσκονται σε καθεστώς έκτακτης ανάγκης, αλλά και περιορισμό στα δικαιώματα των υφιστάμενων αδειών», επισήμανε η ίδια, προσθέτοντας πως στην κορυφή της ατζέντας βρίσκεται και η συζήτηση περί ανάγκης αναδιάρθρωσης του τρόπου καλλιεργειών. Το 80% των διαθέσιμων υδάτινων πόρων στην Κρήτη απορροφάται από τον γεωργικό τομέα, γεγονός που κάνει επιτακτική την αλλαγή παραγωγικού μοντέλου, εφόσον οι βροχοπτώσεις εξακολουθούν να κινούνται σε χαμηλότερα επίπεδα από το παρελθόν.
Η Νέα Γεώτρηση στην Ιεράπετρα
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκάλεσε η αναφορά της στη νέα γεώτρηση που σχεδιάζεται στην Ιεράπετρα, στην περιοχή κοντά στους Μύθους, με στόχο να δώσει ανάσα στο αρδευτικό και υδρευτικό δίκτυο. Ολόκληρος ο σχεδιασμός βρίσκεται στα χέρια της Διεύθυνσης Υδάτων, η οποία εξέτασε τον φάκελο που της αποστάλθηκε. «Η περιοχή είναι στο ‘κόκκινο’, οπότε δεν επιτρέπεται σε ιδιώτες να ανοίξουν νέες γεωτρήσεις. Στην προκειμένη περίπτωση, ο Δήμος αναλαμβάνει τον ρόλο του κυρίου του έργου, ώστε να μπορεί ο ΤΟΕΒ να αξιοποιήσει τη γεώτρηση σε εξαιρετικές περιπτώσεις ή ως εφεδρική λύση», είπε η κ. Κοζυράκη, υπογραμμίζοντας πως το κρίσιμο σημείο είναι να μην εξαντληθεί επιπλέον ο ήδη πιεσμένος υδροφόρος ορίζοντας. Ανέφερε, μάλιστα, ότι οι καθυστερήσεις στην έγκριση σχετίστηκαν με τεχνικά και ιδιοκτησιακά ζητήματα, ωστόσο εκτίμησε ότι βρισκόμαστε πολύ κοντά στην τελική υπογραφή. «Δεν πρόκειται να λύσει μακροπρόθεσμα όλα μας τα προβλήματα, μπορεί όμως να καλύψει επείγουσες ανάγκες αν οι υπόλοιπες γεωτρήσεις εμφανίσουν βλάβες ή αδυναμία λειτουργίας», εξήγησε.
Ανάγκη για Ολοκληρωμένο Σχεδιασμό
Η κα Κοζυράκη έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην ανάγκη για έναν ενιαίο και ολοκληρωμένο σχεδιασμό: «Δεν μπορούμε να ψάχνουμε αποσπασματικές λύσεις, πότε με μια γεώτρηση έκτακτης ανάγκης, πότε με μελέτες που καθυστερούν. Χρειάζεται στρατηγική που θα συμπεριλάβει την κλιματική αλλαγή, την ανάγκη μείωσης της υπεράντλησης, την εξοικονόμηση νερού στην άρδευση και τη διαχείριση του τουρισμού». Με έμφαση επεσήμανε ότι το φαινόμενο της λειψυδρίας δεν αφορά μόνο την ύδρευση, αλλά ολόκληρη τη μελλοντική ανάπτυξη του νησιού. Η Κρήτη, όπως είπε, βρίσκεται σε μια φάση όπου γίνεται σαφές ότι τα προηγούμενα μοντέλα χρήσης των πόρων δεν είναι πλέον βιώσιμα.
«Οι πολίτες το καταλαβαίνουν περισσότερο από ποτέ», συνέχισε. «Δεν μπορούμε να αγνοούμε τις προειδοποιήσεις των ειδικών. Ο υδροφόρος ορίζοντας σε πολλά σημεία έχει κατέβει δεκάδες μέτρα. Αυτό φέρνει και κίνδυνο αλμύρωσης κοντά στα παράκτια, πράγμα που πρακτικά σημαίνει αχρηστία του νερού για πολλές δραστηριότητες. Η Μεσαρά και άλλες περιοχές είναι το χαρακτηριστικό παράδειγμα, αφού οι εκκλήσεις έχουν γίνει έντονες εδώ και τουλάχιστον μια δεκαετία. Τώρα πια ζούμε το αποτέλεσμα αυτής της εξέλιξης». Όπως τόνισε, η ευθύνη επιμερίζεται σε όλους: στους φορείς της αυτοδιοίκησης, στην κεντρική κυβέρνηση, αλλά και στους ίδιους τους παραγωγούς, οι οποίοι καλούνται να υιοθετήσουν νέες πρακτικές άρδευσης και να εξετάσουν καλλιέργειες που δεν απαιτούν υπέρογκες ποσότητες νερού.
Κατεδαφίσεις στο Παραλιακό Μέτωπο
Εξίσου σοβαρό κεφάλαιο αποτέλεσαν οι επικείμενες κατεδαφίσεις αυθαίρετων κατασκευών στο παραλιακό μέτωπο της Ιεράπετρας. Σύμφωνα με την κ. Κοζυράκη: «Με τη νέα νομοθεσία του 2023, ο δήμος παίζει καθοριστικό ρόλο, αφού καλείται να επιβεβαιώσει ότι μέσα στις αυθαίρετες εγκαταστάσεις δεν λειτουργεί οποιαδήποτε επιχείρηση και ότι δεν διατηρούνται κινητά αντικείμενα που θα μπορούσαν να εμποδίσουν την εκτέλεση του έργου. Αν δεν γίνει αυτό, ο εργολάβος δεν θα προβεί στην καθαίρεση, ενώ ο δήμος θα φέρει πειθαρχικές ευθύνες», ανέφερε. Τόνισε επίσης πως, παρότι δεν υφίσταται κάποια συγκεκριμένη διορία, οι τουριστικές περίοδοι δημιουργούν επιπλέον επιπλοκές. Σε τουριστικά σημεία, η κατεδάφιση μιας παράνομης κατασκευής μπορεί να πλήξει και νόμιμες επιχειρήσεις που λειτουργούν δίπλα, οπότε απαιτείται προσεκτικός χειρισμός από όλους τους εμπλεκόμενους.
Πέρα από τα περιβαλλοντικά ζητήματα, η κ. Κοζυράκη υπενθύμισε και τη νομική διάσταση, ιδίως σε σχέση με αυθαίρετες κατασκευές στον αιγιαλό και με όσους αγνοούν τα όρια στη χρήση των υδάτων. «Ο νόμος είναι πλέον ξεκάθαρος: αν δεν τηρηθεί η προβλεπόμενη διαδικασία, υπάρχουν σοβαρές πειθαρχικές και διοικητικές συνέπειες. Η ανοχή σε φαινόμενα αυθαιρεσίας μειώνεται όλο και περισσότερο, διότι το κόστος για το περιβάλλον και την κοινωνία είναι υπέρογκο. Μπορεί να γινόμαστε δυσάρεστοι σε ορισμένους, αλλά δεν υπάρχει επιλογή: η βιώσιμη διαχείριση είναι μονόδρομος». Σε αυτό το πλαίσιο, σημείωσε ότι οι επόμενοι μήνες είναι κρίσιμοι, καθώς θα δοκιμάσουν την αποτελεσματικότητα των μέτρων που βρίσκονται στο στάδιο της επεξεργασίας.
Η Υπόθεση της Νήσου Χρυσής
Η συζήτηση στράφηκε στη συνέχεια στο φλέγον ζήτημα της νήσου Χρυσής. Οι επισκέπτες κατακλύζουν κάθε καλοκαίρι το συγκεκριμένο νησί, συχνά υπερβαίνοντας τη φέρουσα ικανότητά του, με αποτέλεσμα σοβαρές οικολογικές επιπτώσεις. Η μελέτη που προσδιορίζει το ανώτατο όριο επισκεπτών —αρχικά είχε γίνει λόγος για περίπου 900 άτομα ημερησίως— αν και είναι έτοιμη από τον περασμένο Οκτώβριο δεν έχει εγκριθεί και παραληφθεί επισήμως από την Αντιπεριφέρεια Λασιθίου, γεγονός που αφήνει μετέωρη την οριστική διαχείριση για το φετινό καλοκαίρι. Πλέον όπως είπε: «Περιμένουμε να συνεδριάσει η αρμόδια επιτροπή παρακολούθησης του Σχεδίου Δράσης, η οποία θα αποτιμήσει την περσινή εμπειρία και θα κάνει συγκεκριμένες εισηγήσεις. Ταυτόχρονα, εκκρεμεί η ολοκλήρωση των μελετών φύλαξης και προστασίας του οικοσυστήματος, όπου υπάρχουν ζητήματα χρηματοδότησης, αλλά και περαιτέρω εγκρίσεων. Αν δεν διευθετηθούν όλα αυτά, υπάρχει κίνδυνος να συνεχίσουμε με προσωρινές ρυθμίσεις, οι οποίες προφανώς δεν λύνουν οριστικά το πρόβλημα», τόνισε
Δημοσίευση σχολίου