Η αναβάθμιση του δημοτικού φωτισμού θα έπρεπε να είναι μια τυπική διαδικασία για κάθε σύγχρονο δήμο, σε μια εποχή που η αειφορία και η ενεργειακή αποδοτικότητα αποκτούν αυξανόμενη σημασία. Ωστόσο, η χθεσινή συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Ιεράπετρας ανέδειξε ένα πολύπλοκο φάσμα απόψεων, αντιρρήσεων και προβληματισμών σχετικά με την προτεινόμενη αναβάθμιση, αναδεικνύοντας ότι ακόμη και φαινομενικά τεχνικά ζητήματα μπορούν να πυροδοτήσουν έντονες πολιτικές συζητήσεις. Στο επίκεντρο της συζήτησης η οποία προκλήθηκε μετά από αίτημα των παρατάξεων του Γ. Γουλιδάκη και Θ. Καλαντζάκη, βρέθηκε η πρόταση για την προμήθεια και εγκατάσταση φωτιστικών σωμάτων LED, ένα έργο με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας και την αναβάθμιση του συστήματος φωτισμού σε όλο τον δήμο.
Η συζήτηση, όμως, έθιξε ευρύτερα ζητήματα, όπως η διαφάνεια, η νομιμότητα των διαδικασιών και η σκοπιμότητα των προτεινόμενων λύσεων. Αρκετοί δημοτικοί σύμβουλοι έλαβαν μέρος στη συζήτηση, καταθέτοντας τις απόψεις τους και θέτοντας συγκεκριμένα ερωτήματα. Η συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Ιεράπετρας ανέδειξε μια έντονη συζήτηση σχετικά με την προτεινόμενη αναβάθμιση του δημοτικού φωτισμού με την προμήθεια και εγκατάσταση φωτιστικών σωμάτων LED. Ένα έργο που φαινομενικά αφορά μια τυπική διαδικασία για κάθε σύγχρονο δήμο, όπως η βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας και η προώθηση της αειφορίας, πυροδότησε αντιθέσεις και προβληματισμούς, αναδεικνύοντας περίπλοκα πολιτικά ζητήματα. Η συζήτηση δεν περιορίστηκε στην τεχνική πτυχή του έργου, αλλά επεκτάθηκε σε θέματα διαφάνειας, νομιμότητας των διαδικασιών και σκοπιμότητας των προτεινόμενων λύσεων. Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, δημοτικοί σύμβουλοι εξέφρασαν ποικίλες απόψεις και κατέθεσαν συγκεκριμένα ερωτήματα, αναδεικνύοντας την πολυδιάστατη φύση του ζητήματος.
Τοποθέτηση Αντιδημάρχου Τεχνικής Υπηρεσίας, Μάνου Τζώρτζη
Η συζήτηση ξεκίνησε με τον αντιδήμαρχο Τεχνικής Υπηρεσίας, κ. Μανώλη Τζώρτζη, ο οποίος παρουσίασε αναλυτικά τόσο το ιστορικό της προσπάθειας για αναβάθμιση του δημοτικού φωτισμού όσο και τα κεντρικά σημεία του τρέχοντος διαγωνισμού. Επισήμανε ότι, παρόμοια πρόταση είχε κατατεθεί το 2016 αλλά δεν προχώρησε λόγω δανειοδότησης, ενώ αυτή τη φορά επιλέχθηκε ως μοντέλο υλοποίησης η Σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Σύμφωνα με τον κ. Τζώρτζη, η χρηματοδότηση του έργου θα καλυφθεί πλήρως από τον ανάδοχο και θα εξοφληθεί σε διάστημα δεκαετίας, χωρίς – όπως τόνισε – «να μπει ούτε ένα ευρώ από τη μεριά του Δήμου». Παράλληλα, υπογράμμισε ότι η αναβάθμιση θα ισχύσει για το σύνολο του δικτύου φωτισμού σε πόλη και χωριά, βασισμένη σε φωτομετρική μελέτη που σχεδιάστηκε για να καλύψει συγκεκριμένες τεχνικές προδιαγραφές.
Ο αντιδήμαρχος απαρίθμησε τα αναμενόμενα οφέλη: ουσιαστική μείωση στην κατανάλωση ενέργειας, υψηλότερη ποιότητα φωτισμού, βελτίωση του ενεργειακού αποτυπώματος και δεκαετή συντήρηση των φωτιστικών σωμάτων. Έδωσε επίσης έμφαση στην προβλεπόμενη «αύξηση της τάξεως του 10% στον Κεντρικό Αυτοτελή Πόρο (ΚΑΠ) του Δήμου», από την οποία αναμένεται να καλυφθεί άμεσα η αποπληρωμή του κόστους της επένδυσης. «Το έργο προχωράει μέσω ανοιχτού διεθνή διαγωνισμού και η νομιμότητα των διαδικασιών θα κριθεί και από το Ελεγκτικό Συνέδριο», σημείωσε ο κ. Τζώρτζης, σε μια προσπάθεια να διαλύσει επιφυλάξεις για αδιαφάνεια ή πλημμελή εφαρμογή των προβλεπόμενων κανονισμών.
Διαβάστε την μελέτη ΕΔΩ.
Έντονη κριτική Γουλιδάκη
Στη συνέχεια, τον λόγο πήρε ο επικεφαλής παράταξης της μειοψηφίας, Γιάννης Γουλιδάκης, ο οποίος έθεσε σε πρώτο πλάνο ζητήματα εγκυρότητας και σκοπιμότητας της μελέτης. Εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του για το ότι, παρά τη σοβαρότητα του θέματος, η ενημέρωση των συμβούλων υπήρξε – κατά την άποψή του – ελλιπής, επισημαίνοντας ότι σε πολλούς δεν διατέθηκε έγκαιρα η σχετική μελέτη. Παράλληλα, υποστήριξε ότι η Τεχνική Υπηρεσία είχε ήδη επεξεργαστεί τα απαραίτητα δεδομένα και αμφισβήτησε το κατά πόσο δικαιολογείται η αμοιβή εξωτερικού αναδόχου για τη σύνταξη μελέτης που, όπως είπε, «βασίστηκε σε στοιχεία τα οποία παρέχονταν ήδη από τις υπηρεσίες του Δήμου».
Κομβικό σημείο στην τοποθέτησή του, υπήρξε η αμφιβολία για το εάν ο συγκεκριμένος αριθμός φωτιστικών σωμάτων που προβλέπεται να αγοραστεί (άνω των 4.700 για ολόκληρο τον Δήμο) ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες της Ιεράπετρας. Ανέφερε επίσης ότι, στο διάστημα 2020 – 2025, έχουν γίνει αρκετές προμήθειες λαμπτήρων και φωτιστικών LED, τις οποίες θεωρεί ότι η παρούσα μελέτη δεν έχει συνυπολογίσει επαρκώς. «Αγοράζουμε, ίσως, πολύ παλαιάς τεχνολογίας εξοπλισμό σε υψηλό κόστος, ενώ θα δεσμευόμαστε για τουλάχιστον δέκα χρόνια», είπε χαρακτηριστικά. Πρόσθεσε ότι οι τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα της ‘έξυπνης πόλης’ (smart city), ενδεχομένως να καταστήσουν γρήγορα ξεπερασμένες τις προς προμήθεια συσκευές.
Ο κ. Γουλιδάκης, άφησε αιχμές και για τον ανάδοχο, τονίζοντας πως σε άλλους δήμους της χώρας έχουν προκύψει «φωτογραφικές», διαγωνιστικές διαδικασίες, που οδήγησαν μέχρι και σε ποινικές διώξεις. Θεώρησε λοιπόν, επιβεβλημένο να ακυρωθεί το αποτέλεσμα του συγκεκριμένου διαγωνισμού, ώστε να διασφαλιστεί, όπως υποστήριξε, το πραγματικό οικονομικό συμφέρον του Δήμου και η αξιοπιστία της επένδυσης.
Αντίθετος και ο πρώην Δήμαρχος Θ. Καλαντζάκης
Στη συνέχεια, τον λόγο πήρε ο πρώην δήμαρχος Θεοδόσης Καλαντζάκης, ο οποίος υπενθύμισε τη δική του εμπειρία από την περίοδο όπου ο Δήμος Ιεράπετρας θεωρούνταν «υπερδανεισμένος» και δεν ήταν δυνατόν να εξασφαλίσει δάνειο από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Αναφέρθηκε στην απόπειρα της τότε Δημοτικής Αρχής, το 2016, να αντικαταστήσει τον δημοτικό φωτισμό με νέου τύπου λαμπτήρες LED, ξεκαθαρίζοντας ότι, επειδή το σχέδιο δεν μπορούσε να χρηματοδοτηθεί λόγω των οικονομικών δεσμεύσεων του Δήμου, ακολούθησαν την τακτική της σταδιακής αντικατάστασης, σε όλα τα νέα έργα. Ο πρώην δήμαρχος υποστήριξε ότι, μέσα σε αυτό το πλαίσιο, τοποθετήθηκαν πολλά σύγχρονα φωτιστικά σε διάφορες περιοχές, από τον Μακρύ Γιαλό έως την Παχιά Άμμο, επιτυγχάνοντας ήδη σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας.
Ο κ. Καλαντζάκης, εξέφρασε την απορία του για την απόφαση της σημερινής Δημοτικής Αρχής, να προχωρήσει σε μια πολυετή δέσμευση, με έναν ανάδοχο, «χωρίς διαγωνισμό που θα φέρει εκπτώσεις της τάξης του 35-50%», όπως τόνισε ότι συνέβαινε στα έργα που προκηρύχθηκαν επί δικής του θητείας. Επισήμανε ότι, «οι δημότες της Ιεράπετρας θα επιβαρυνθούν μισό εκατομμύριο ευρώ ετησίως» για δέκα χρόνια, αποκτώντας, όπως είπε, φωτιστικά που μπορεί να είναι ήδη ξεπερασμένης τεχνολογίας. Παράλληλα, συνέδεσε την παρούσα μελέτη με εκείνη που εκπονήθηκε επί των ημερών του, αφήνοντας αιχμές ότι οι συντάκτες της «δεν έκαναν καν επιτόπια έρευνα για να διαπιστώσουν ποια είναι η πραγματική κατάσταση του δημοτικού φωτισμού σήμερα».
Κριτική για Έλλειψη Ενημέρωσης από τους Συμβούλους Α. Πανταζή και Μ. Βρυγιωνάκη
Στην ίδια κατεύθυνση, κινήθηκε και ο δημοτικός σύμβουλος Αργύρης Πανταζής, ο οποίος επέκρινε το γεγονός ότι δεν δόθηκε γραπτή εισήγηση στα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου. Ισχυρίστηκε ότι, «πρόκειται για ένα τόσο σοβαρό θέμα, που απαιτεί πλήρη ενημέρωση όλων, και όχι την προσχηματική αναζήτηση εγγράφων από τις υπηρεσίες την τελευταία στιγμή», επισημαίνοντας πως η έλλειψη οργανωμένης τεκμηρίωσης, δημιουργεί κλίμα δυσπιστίας. Στηλίτευσε επίσης, το γεγονός ότι στον δημόσιο λόγο, αποδόθηκε στην αντιπολίτευση η φράση «οσμή σκανδάλου», ενώ, κατά τον ίδιο, επρόκειτο για ερμηνεία τρίτων και όχι για δικές του διατυπώσεις. Παρ’ όλα αυτά, έδωσε έμφαση στο ότι «η συγκεκριμένη εταιρεία φέρεται να ελέγχεται δικαστικά» για άλλες υποθέσεις, καλώντας τη Δημοτική Αρχή, να αναλογιστεί αν είναι ασφαλής μια τέτοια συνεργασία.
Αντίστοιχη δυσαρέσκεια για την απουσία ενημέρωσης, εξέφρασε ο δημοτικός σύμβουλος Μανώλης Βρυγιωνάκης. Με έντονο ύφος, μίλησε για «έλλειψη σεβασμού» προς το Δημοτικό Συμβούλιο, αφού ένα έργο της τάξης των τεσσάρων εκατομμυρίων ευρώ προχώρησε ουσιαστικά από τη Δημοτική Επιτροπή, «χωρίς να έχει ιδέα η πλειονότητα των συμβούλων». Αναρωτήθηκε γιατί δεν υπήρξε επίσημο δελτίο τύπου ή κάποια στοιχειώδης προφορική ενημέρωση, όπως συνηθίζεται σε γειτονικούς δήμους, και κάλεσε τη δημοτική αρχή να εξηγήσει πώς ένα τόσο μεγάλης εμβέλειας έργο, έφτασε σε προχωρημένο στάδιο διαγωνισμού, δίχως να τεθεί ποτέ στην κρίση του Δημοτικού Συμβουλίου.
Το κοινό σημείο στις τοποθετήσεις του πρώην δημάρχου και των άλλων συμβούλων της αντιπολίτευσης, ήταν η καχυποψία για τη διαδικασία επιλογής του αναδόχου και η διαμαρτυρία για τον αποκλεισμό των πολλών, από τις σημαντικότερες αποφάσεις. Η κριτική που ασκείται, εστιάζεται αφενός στη νομιμότητα και αφετέρου, στη σκοπιμότητα του εγχειρήματος. Παρά τις διαφορετικές αποχρώσεις στις φωνές της αντιπολίτευσης, η κεντρική θέση που προβάλλουν, είναι ότι ένα τόσο σημαντικό θέμα δεν μπορεί να εξαντλείται σε εγκρίσεις της Δημοτικής Επιτροπής, αλλά θα όφειλε να συζητείται διεξοδικά στο Δημοτικό Συμβούλιο, να λαμβάνονται υπόψη οι υφιστάμενες εγκαταστάσεις LED και, κυρίως, να εφαρμόζονται τα πιο πρόσφατα πρότυπα και η νέα νομοθεσία για τον δημοτικό φωτισμό.
Ερωτήματα και Διευκρινίσεις από τους Αντιδημάρχους Γ. Γιακουμάκη και Γ. Κουγιουμουτζάκη
Ο διάλογος συνεχίστηκε με την παρέμβαση του αντιδημάρχου Καθαριότητας, κ. Γιώργου Γιακουμάκη, ο οποίος ζήτησε από τον κ. Τζώρτζη περαιτέρω διευκρινίσεις. Αναρωτήθηκε, καταρχάς, τι συνεπάγεται η αναφορά σε μια προβλεπόμενη αύξηση του ΚΑΠ κατά 10% και αν αυτή η αύξηση θα υφίσταται ανεξάρτητα από την υλοποίηση του έργου. Επιδίωξε επίσης, να κατανοήσει το ακριβές μοντέλο πληρωμής του αναδόχου, θέτοντας ευθέως το ερώτημα: «Εφόσον ο εργολάβος χρηματοδοτεί, πώς καταβάλλονται τα 4,3 εκατομμύρια; Εφάπαξ ή τμηματικά; Και, σε τελική ανάλυση, πόσα καλύπτονται από την εξοικονόμηση ρεύματος και πόσα από την εν λόγω αύξηση του ΚΑΠ;»
Στην πορεία της κουβέντας, τοποθετήθηκε ο αντιδήμαρχος Καθημερινότητας, κ. Γιώργος Κουγιουμουτζάκης, ο οποίος επανέλαβε ότι «το έργο ήρθε στη Δημοτική Επιτροπή, όπου εγκρίθηκε η διενέργεια ανοιχτού διεθνούς διαγωνισμού, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία» και πως «η έγκριση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, θα πιστοποιήσει τη νομιμότητα της διαδικασίας». Θεώρησε υπερβολική τη φημολογία περί «μοναδικού αναδόχου», υπενθυμίζοντας πως κανείς δεν εμπόδισε άλλες εταιρείες να εκδηλώσουν ενδιαφέρον. Παράλληλα, έβαλε στο στόχαστρο τους επικριτές της διαδικασίας, κάνοντας λόγο για «άγνοια των νέων κανονισμών» και τονίζοντας ότι «η Δημοτική Επιτροπή έχει τη δικαιοδοσία να εγκρίνει διαγωνισμούς, μεγάλου προϋπολογισμού». Η παρέμβασή του είχε οξείς τόνους, ιδιαίτερα σε όσα αφορούσαν την κριτική για παραλείψεις στην ενημέρωση του Σώματος.
Επισημάνσεις του Νίκου Παπαδάκη και Ανδρέα Σκουλούδη για Νομιμότητα και Τεχνικά Ζητήματα
Από την πλευρά του, ο δημοτικός σύμβουλος Νίκος Παπαδάκης, υπογράμμισε ότι το ζήτημα της νομιμότητας δεν εξαντλείται μόνο σε τυπικούς ελέγχους, αλλά επεκτείνεται και στο «ηθικό» σκέλος της απόφασης, υπενθυμίζοντας ότι ο νομοθέτης εξακολουθεί να θεωρεί το Δημοτικό Συμβούλιο ανώτερο όργανο σε κομβικά θέματα. «Πόσο μάλλον», συμπλήρωσε, «όταν διακυβεύονται ποσά που πλησιάζουν τα πέντε εκατομμύρια ευρώ». Κατά τον κ. Παπαδάκη, θα έπρεπε να έχει προηγηθεί ενδελεχής έρευνα για την εταιρεία που αναδείχθηκε ανάδοχος, δεδομένου ότι «υπήρχαν ήδη δημοσιεύματα για ποινικές εκκρεμότητες εις βάρος της».
Σε ακόμη πιο τεχνικό επίπεδο, κινήθηκε ο πρώην αντιδήμαρχος Ανδρέας Σκουλούδης, ο οποίος κατέθεσε σειρά πολύ συγκεκριμένων επισημάνσεων. Στάθηκε ιδιαιτέρως, σε ζητήματα όπως οι χρόνοι δημοσιοποίησης του διαγωνισμού, η δημοσίευσή του σε έντυπα κυρίως τοπικής εμβέλειας και η – κατά την άποψή του – δυσκολία πρόσβασης, στα αναγκαία τεχνικά έγγραφα, μέσω του Κεντρικού Ηλεκτρονικού Μητρώου Δημοσίων Συμβάσεων. Επισήμανε επίσης ότι, οι αριθμοί για το σύνολο των φωτιστικών σωμάτων και για τη συνολική κατανάλωση ρεύματος φαίνονται αναντίστοιχοι με την πραγματικότητα, αφήνοντας αιχμές πως η μελέτη δεν προσαρμόστηκε στις σημερινές συνθήκες. «Δεν είδαμε κανέναν να ασχολείται με την πραγματική λειτουργία ή τον τρόπο τοποθέτησης σε παράκτιες περιοχές, όπου το αλάτι επηρεάζει την αντοχή των υλικών», παρατήρησε, καταλογίζοντας στη μελέτη «παραλείψεις που μπορεί να αποδειχθούν κρίσιμες στο μέλλον».
Πριν την έναρξη της τοποθέτησής του, ο κ. Σκουλούδης, μοίρασε σε όλους τους Δημοτικούς Συμβούλους το παρακάτω κείμενο, με 13 προβληματικά σημεία τα οποία κατά τον ίδιο θα έπρεπε να συζητηθούν:
Θέμα: ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΦΩΤΙΣΤΙΚΩΝ LED
- Καταγραφή της υπάρχουσας κατάστασης.
- Άψογη συνεργασία με τον κ. Ε. Βαρδάκη.
- Υπέρογκο ποσό για τεχνική μελέτη.
- Άκαιρη συζήτηση σε τεχνικό επίπεδο και Δημοτικής Επιτροπής
- Κείμενο και προδιαγραφες διαγωνισμού.
- Τεχνική αρτιότητα.
- Ημερομηνίες διαγωνισμού.
- Οικονομικά λάθος οι υπολογισμοί.
- Δημοσιότητα σε φορείς.
- Δημοσιότητα σε διαδικτυο.
- Δημοσιότητα στο Δήμο.
- Μακρύ χέρι εξοδημοτικών παραγόντων.
- Συμμετοχή ειδικών αξιολογητών.
Αποχώρηση του πρώην Αντιδημάρχου Μ. Σπυριδάκη
Ενδεικτικό της φόρτισης που επικράτησε, ήταν το κλείσιμο του κύκλου τοποθετήσεων από τον κ. Μιχάλη Σπυριδάκη, επίσης πρώην αντιδήμαρχο, που μίλησε για «έλλειψη οργανωμένης λειτουργίας στον “ναό της δημοκρατίας”», αναφερόμενος στο Δημοτικό Συμβούλιο. Κατά τα λεγόμενά του, «η υπόθεση αναβάθμισης του δημοτικού φωτισμού έπρεπε να έχει τύχει εγκυρότερης και πληρέστερης αντιμετώπισης, με εισηγήσεις και τις υπηρεσίες να έχουν ενεργό λόγο», δηλώνοντας τη δυσαρέσκειά του για το κλίμα και τον τρόπο με τον οποίο κυλούσε η συζήτηση από την οποία αποχώρησε.
Απάντηση του Πρώην Δημάρχου Καλαντζάκη και Αντίκρουση από τον Αντιδήμαρχο Τζώρτζη
Απαντώντας στις αιτιάσεις που ακούστηκαν, ο πρώην δήμαρχος Θεοδόσης Καλαντζάκης επανήλθε στο θέμα της «πραγματικής» κατάστασης του δημοτικού φωτισμού, υποστηρίζοντας ότι το μεγαλύτερο μέρος των συμβατικών λαμπτήρων έχει ήδη αντικατασταθεί με LED κατά την προηγούμενη θητεία του. Ανέβασε, μάλιστα, το ποσοστό κάλυψης «από 95% σε 99%» και προέτρεψε όσους αμφισβητούν αυτό τον αριθμό να ανατρέξουν στα σχετικά αρχεία της υπηρεσίας του Δήμου. Σε αντιδιαστολή με τις δηλώσεις του αντιδημάρχου Τεχνικής Υπηρεσίας, επέμεινε ότι οι αλλαγές που είχαν γίνει αποτελούν απτές αποδείξεις της προσπάθειας που καταβλήθηκε για σταδιακή εξοικονόμηση ενέργειας, αναφέροντας ως παράδειγμα τις μαζικές προμήθειες λαμπτήρων και φωτιστικών που – σύμφωνα με τον ίδιο – κάλυψαν το σύνολο σχεδόν του Δήμου.
Σε αιχμηρό ύφος, ο κ. Καλαντζάκης αμφισβήτησε εκ νέου τη μελέτη κόστους-οφέλους που έχει επικαλεστεί η νυν δημοτική αρχή, κάνοντας λόγο για «μακροπρόθεσμη ζημία» και εκτιμώντας ότι «ο Δήμος θα μπαίνει μέσα» κάθε χρόνο. Παράλληλα, υπεραμύνθηκε της απόφασής του να αποπληρωθούν γρήγορα τα προγενέστερα δάνεια του Δήμου, λέγοντας ότι «σήμερα υπάρχει ετήσιος δημοσιονομικός χώρος 500.000 ευρώ για νέα έργα» ακριβώς επειδή η προηγούμενη διοίκηση ξεχρέωσε τα τραπεζικά δάνεια. Με αυτή την αναφορά άφησε να εννοηθεί ότι, αν το συνολικό οικονομικό πλαίσιο ήταν διαφορετικό, η αναβάθμιση του φωτισμού μέσω δανεισμού από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων θα μπορούσε να έχει ολοκληρωθεί προ πολλού.
Αμέσως μετά, ο αντιδήμαρχος Τεχνικής Υπηρεσίας, Μάνος Τζώρτζης, έσπευσε να δώσει αναλυτικές απαντήσεις, εστιάζοντας σε δύο κεντρικά σκέλη: τα τεχνικά χαρακτηριστικά των νέων φωτιστικών και το χρηματοδοτικό μοντέλο του έργου. Κατ’ αρχάς, ο κ. Τζώρτζης διευκρίνισε ότι η μελέτη συντάχθηκε «από την αρχή», λαμβάνοντας υπόψη τόσο τα φωτιστικά που όντως ανταποκρίνονται στις απαιτούμενες προδιαγραφές όσο και εκείνα που είχαν τοποθετηθεί στο παρελθόν, αλλά υπολείπονται των πιο πρόσφατων τεχνικών όρων. «Μόνο τα περίπου 200 φωτιστικά της οδού Παγωμένου, της Σφακιανάκη, της Γιαννακού και ορισμένα άλλα στο Μακρύ Γιαλό είναι πλήρως συμβατά με τα σύγχρονα πρότυπα LED», υποστήριξε, τονίζοντας ότι τα υπόλοιπα που μπήκαν νωρίτερα δεν πληρούν τη νέα νομοθεσία.
Όσο για την κατηγορία περί «παλαιάς τεχνολογίας» στα υπό προμήθεια LED, ο κ. Τζώρτζης την αρνήθηκε, λέγοντας ότι η μελέτη βασίστηκε σε αναγνωρισμένες και εμπορικά διαθέσιμες προδιαγραφές. Σε αυτό το σημείο απάντησε έμμεσα και στις αιτιάσεις για «φωτογραφικές» διατάξεις, συμπληρώνοντας ότι θα ήταν πολύ πιο ύποπτο αν ο Δήμος περίμενε την κυκλοφορία νέων μοντέλων για να τα συμπεριλάβει κατ’ αποκλειστικότητα στο διαγωνισμό. Εξίσου κατηγορηματικός εμφανίστηκε στο ζήτημα της νομιμότητας, υπογραμμίζοντας ότι «κανένας ενδιαφερόμενος δεν κατέθεσε ένσταση» κατά τη διάρκεια της διαγωνιστικής διαδικασίας και ότι, σε κάθε περίπτωση, «το Ελεγκτικό Συνέδριο θα ελέγξει λεπτομερώς κάθε πτυχή».
Σχετικά με το χρηματοδοτικό σκέλος, ο αντιδήμαρχος επανέλαβε τη βασική θέση της δημοτικής αρχής: ο ανάδοχος καλύπτει το κόστος αρχικά και ο Δήμος τον αποπληρώνει σε διάστημα δεκαετίας, με την ετήσια δαπάνη να εξισορροπείται από την προβλεπόμενη «αύξηση του ΚΑΠ κατά 10%» – δηλαδή ένα ποσό περί τις 550.000 ευρώ ετησίως, που, σύμφωνα με τον κ. Τζώρτζη, δεν θα ήταν διαθέσιμο σε διαφορετικό μοντέλο συνεργασίας. Ως εκ τούτου, επέμεινε ότι «δεν θα μπει ούτε ένα ευρώ από την τσέπη του Δήμου» κι ότι το έργο θα γίνει «χωρίς επιβάρυνση των δημοτών». Κλείνοντας, είπε πως οι δημοτικοί σύμβουλοι είχαν τη δυνατότητα να ενημερωθούν από τις υπηρεσίες αλλά και από την ίδια την πρόσκληση του ανοιχτού διαγωνισμού, ενώ υπενθύμισε πως, βάσει του νέου νομικού πλαισίου, οι αποφάσεις για τέτοιου είδους έργα μπορούν να λαμβάνονται στη Δημοτική Επιτροπή.
Η αίσθηση που προέκυψε από την ανταλλαγή αυτών των τοποθετήσεων ήταν πως οι διαφωνίες παραμένουν αγεφύρωτες. Η πρώην δημοτική αρχή θεωρεί πως έχει ήδη καλύψει – κατά συντριπτική πλειονότητα – την ανάγκη για φωτιστικά LED, αμφισβητώντας τη βασική υπόθεση της νέας μελέτης. Η νυν δημοτική διοίκηση διαβεβαιώνει ότι τα συστήματα που τοποθετήθηκαν παλαιότερα δεν πληρούν τις σύγχρονες προδιαγραφές και ότι η επιβάρυνση του προϋπολογισμού είναι μηδενική, χάρη στο εξελιγμένο χρηματοδοτικό σχήμαπου προκρίθηκε.
Τελικές Τοποθετήσεις της Προϊσταμένης Προμηθειών και του Δημάρχου
Την αυλαία της πολύωρης συζήτησης έκλεισαν η προϊσταμένη του τμήματος Προμηθειών, κ. Ζαχαρούλα Μπαχλιτζανάκη και ο δήμαρχος Ιεράπετρας, κ. Μανώλης Φραγκούλης, πριν το σώμα καταλήξει σε ψηφοφορία.
Η κ. Μπαχλιτζανάκη, ως υπεύθυνη της διαδικασίας στον τομέα των προμηθειών, έδωσε μια κρίσιμη διευκρίνιση σχετικά με ένα «τεχνικό λάθος» που είχε επισημάνει ο κ. Ανδρέας Σκουλούδης: το γεγονός ότι σε κάποια συνοδευτικά έγγραφα του διαγωνισμού αναφερόταν το όνομα του δημάρχου Σητείας αντί του δημάρχου Ιεράπετρας. Όπως εξήγησε, κατά την κατάρτιση της περίληψης της διακήρυξης χρησιμοποιήθηκε ως πρότυπο ένα αντίστοιχο κείμενο της Σητείας, το οποίο προήλθε από παλαιότερη συνεργασία με τη συνάδελφό της εκεί· αυτό το έγγραφο αναρτήθηκε εκ παραδρομής στην ιστοσελίδα του Δήμου Ιεράπετρας χωρίς να αφαιρεθεί το όνομα του δημάρχου Σητείας. Η κ. Μπακιρτζανάκη δήλωσε κατηγορηματικά ότι όλα τα υπόλοιπα στοιχεία των τευχών —ο αριθμός πρωτοκόλλου και οι αναγραφόμενες υπηρεσίες— αφορούν αποκλειστικά τον Δήμο Ιεράπετρας, ενώ για το ΚΗΜΔΗΣ, τη Διαύγεια και το ΑΔΑ είχαν χρησιμοποιηθεί οι σωστές αναφορές. Διαβεβαίωσε, επίσης, ότι θα διορθώσει τη συγκεκριμένη ανάρτηση, εφόσον κριθεί αναγκαίο, και πως το περιστατικό «δεν έχει καμία επίπτωση στη νομιμότητα του διαγωνισμού».
Ακολούθησε η τελική τοποθέτηση του δημάρχου, κ. Φραγκούλη, ο οποίος εξέφρασε αρχικά την ικανοποίησή του που το θέμα συζητήθηκε αναλυτικά στο Δημοτικό Συμβούλιο. Επανέλαβε ότι, παρόλο που ο νόμος επιτρέπει στην οικονομική-διοικητική «Δημοτική Επιτροπή» (ένα κεντρικό όργανο που συγκεντρώνει αυξημένες αρμοδιότητες) να εγκρίνει το έργο χωρίς υποχρεωτική παραπομπή στο πλήρες Συμβούλιο, δεν υπήρχε πρόθεση «απόκρυψης ή βιασύνης». Αναφέρθηκε εκ νέου στην ουσία της επιλογής του Δήμου να προμηθευτεί φωτιστικά με σύγχρονες προδιαγραφές, ώστε να εξασφαλίσει, όπως είπε, ποιοτικό φωτισμό και μειωμένες ανάγκες συντήρησης.
Ο δήμαρχος υπογράμμισε πως η έγκριση του Ελεγκτικού Συνεδρίου —ενός ανώτατου δικαστικού οργάνου που ελέγχει τη νομιμότητα μεγάλων συμβάσεων— αποτελεί την τελική «ασπίδα προστασίας» του Δήμου. Εφόσον, λοιπόν, διαπιστωθεί από το δικαστήριο ότι η διαδικασία είναι νόμιμη, ο ίδιος δήλωσε βέβαιος ότι το εγχείρημα θα αποβεί ωφέλιμο για τον Δήμο, κυρίως χάρη στη «δέσμευση» πρόσθετων πόρων (περίφημη αύξηση του ΚΑΠ κατά 10%) που συνδέεται, σύμφωνα με τη Δημοτική Αρχή, με την επίτευξη καλύτερου ενεργειακού αποτυπώματος. Τόνισε, τέλος, ότι «κανείς στον Δήμο δεν έχει λόγο να κρύψει κάτι ή να κάνει ενέργειες που ζημιώνουν τον δημότη» και ότι η ανοιχτή διεθνής διαδικασία είναι «η πιο διαφανής οδός» για να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Ψηφοφορία και Τελικά Συμπεράσματα
Μετά την ολοκλήρωση όλων των τοποθετήσεων, το Δημοτικό Συμβούλιο κλήθηκε σε ψηφοφορία, ύστερα από πρόταση που κατέθεσαν ο κ. Γουλιδάκης και ο πρώην δήμαρχος κ. Καλαντζάκης, ζητώντας την άμεση «ακύρωση» του διαγωνισμού. Επικαλούμενοι ότι η μελέτη είναι ασύμφορη και ο συγκεκριμένος τρόπος προμήθειας θα ζημιώσει τον Δήμο, πρότειναν να «παγώσει» κάθε υπογραφή σύμβασης έως ότου το Συμβούλιο εξετάσει εκτενέστερα όλα τα οικονομικά και νομικά στοιχεία. Στην ψηφοφορία, 10 δημοτικοί σύμβουλοι ψήφισαν υπέρ της ακύρωσης ενώ 13 καταψήφισαν την πρόταση, εκφράζοντας την επιθυμία να προχωρήσει η διαδικασία. Με την απορριπτική αυτή έκβαση, η σχετική προμήθεια παραμένει σε ισχύ — τουλάχιστον μέχρι να αποφανθεί και το Ελεγκτικό Συνέδριο, που θα κρίνει τελεσίδικα τη νομιμότητα της σύμβασης.
Έτσι έκλεισε μια συνεδρίαση που ανέδειξε επιφυλάξεις, εντάσεις και πολλά ερωτήματα, αλλά επιβεβαίωσε και την πρόθεση της πλειοψηφίας να στηρίξει τη στρατηγική αυτή «μετάβασης» στον νέο δημοτικό φωτισμό. Τα επόμενα βήματα, όπως επισημάνθηκε επανειλημμένα, θα εξαρτηθούν από τη γνωμοδότηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου και τη δυνατότητα των εμπλεκομένων πλευρών να απαντήσουν πειστικά στις ανησυχίες περί τεχνικών, οικονομικών και νομικών «κενών» που έθιξε η αντιπολίτευση. Και μέχρι να συμβεί αυτό, ο δημόσιος διάλογος γύρω από το ζήτημα —εντός και εκτός Δημοτικού Συμβουλίου— μένει ανοιχτός.
Π. Νικολάου
Δημοσίευση σχολίου