Top News

H κλιματική αλλαγή, ο «Daniel» και οι κίνδυνοι για την τοξωτή γέφυρα του Μύρτους από ακραία πλημμυρικά φαινόμενα

 


Η ιστορική Τοξωτή Γέφυρα Μύρτου, ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της Κρήτης, βρίσκεται αντιμέτωπη με έναν αόρατο εχθρό: τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Η κλιματική αλλαγή συμβάλλει στην αύξηση της συχνότητας και της έντασης των ακραίων καιρικών φαινομένων, όπως η κακοκαιρία “Daniel”, καθιστώντας τις υποδομές πιο ευάλωτες σε φυσικές καταστροφές. Σύμφωνα με έρευνα που επιμελήθηκε ο Θωμάς Παπαλάσκαρης MSc. Πολιτικός-Υδρολόγος Μηχανικός & Μηχανικός Υδραυλικών Έργων, που παρουσιάζει σήμερα στο radiolasithi.gr μια νέα κακοκαιρία τύπου “Daniel” θα μπορούσε να επιφέρει τεράστιες πιέσεις στη γέφυρα, προκαλώντας ενδεχομένως σοβαρές ζημιές ή ακόμα και κατάρρευση.

Ο Κίνδυνος της Πλημμύρας

Η γέφυρα βρίσκεται πάνω από τον ποταμό Μύρτο (γνωστό και ως Κρυοπόταμο) και είναι εκτεθειμένη σε ακραίες καιρικές συνθήκες. Με βάση την έρευνα του Θωμά Παπαλάσκαρη, εάν η περιοχή δεχθεί όγκο βροχής παρόμοιο με εκείνον της κακοκαιρίας “Daniel” (1.096,2 χιλιοστά βροχής σε πέντε ημέρες), τότε ο ποταμός θα μπορούσε να δεχθεί και να απορροφήσει έως και 96 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού. Η ροή θα έφτανε τα 800 κυβικά μέτρα ανά δευτερόλεπτο, επίπεδα που θα δοκίμαζαν τα όρια της αντοχής της γέφυρας.

Σύμφωνα με την έρευνα του Θωμά Παπαλάσκαρη, το υδρογραφικό δίκτυο του ποταμού Μύρτου αποτελείται από ένα σύστημα ρεμάτων που συγκλίνουν προς τη θέση της γέφυρας, δημιουργώντας μια εκτεταμένη λεκάνη απορροής. Η λεκάνη αυτή εκτείνεται σε περίπου 91,7 τετραγωνικά χιλιόμετρα, αντιστοιχώντας στο 19,48% του εδάφους του Δήμου Ιεράπετρας. Τα ρέματα που συγκλίνουν προς τη γέφυρα κατηγοριοποιούνται σε τρεις τάξεις: 23 ρέματα πρώτης τάξης (συνολικό μήκος 48,1 χλμ.), 11 ρέματα δεύτερης τάξης (συνολικό μήκος 15,8 χλμ.) και 9 ρέματα τρίτης τάξης (συνολικό μήκος 12,7 χλμ.), με το συνολικό μήκος τους να ξεπερνά τα 76 χιλιόμετρα. Η μορφολογία της περιοχής, που περιλαμβάνει κυρίως ορεινά και ημιορεινά ρέματα, εντείνει τη δυναμική της απορροής, αυξάνοντας τον κίνδυνο πλημμυρών κατά τη διάρκεια έντονων βροχοπτώσεων.

Η απεικόνιση, της «λεκάνης απορροής» (επιφάνεια με «ανοιχτή πράσινη» απόχρωση) (του «”Ποταμού Μύρτου” που αντιστοιχεί έως την θέση στην «“Γέφυρα (Τοξωτή) Μύρτου”», η οποία βρίσκεται βορειοανατολικά του οικισμού της «Καλλιθέας»), του «υδρογραφικού (γραμμικού) δικτύου» (γραμμές με «έντονη μπλε» απόχρωση με διαβάθμιση του πάχους της γραμμής, όπου το πάχος της κάθε γραμμής εξαρτάται από την “τάξη” του εκάστοτε ρέματος που αντιπροσωπεύει δηλαδή όσο μεγαλύτερη είναι η “τάξη” του ρέματος τόσο παχύτερη είναι και η αντίστοιχη γραμμή που το αντιπροσωπεύει), των «οικισμών του Δήμου Ιεράπετρας» και των «οικισμών του Δήμου Βιάννου» (κουκίδες με «μαύρη» απόχρωση και ονομασία, του «περιγράμματος του “Δήμου Ιεράπετρας”», του «περιγράμματος του “Δήμου Βιάννου”», του «περιγράμματος του “Δήμου Αγίου Νικολάου”» και του «περιγράμματος του “Δήμου Οροπεδίου Λασιθίου”» (γραμμές με «μαύρη» απόχρωση και ονομασία), όπως απεικονίζονται στο «ελεύθερο διαδικτυακά λογισμικό» «Q.G.I.S.» [4], μέσω των σχετικών αρχείων που ανακτήθηκαν τόσο από την σχετική διαδικτυακή «πλατφόρμα» («Copernicus») όσο και από την σχετική διαδικτυακή «πλατφόρμα» («ΕΛ.ΣΤΑΤ.»),[1,2,4].
Οι επιπτώσεις στη συγκεκριμένη περιοχή έχουν προκύψει έπειτα από προσομοίωση που πραγματοποίησε ο Θωμάς Παπαλάσκαρης, λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα της κακοκαιρίας “Daniel” και προσαρμόζοντάς τα στις ιδιαιτερότητες της λεκάνης απορροής του ποταμού Μύρτου.

Σύμφωνα με την ανάλυσή του, η δυναμική της ροής του νερού στην περιοχή θα μπορούσε να έχει παρόμοια χαρακτηριστικά με αυτά που παρατηρήθηκαν στη Θεσσαλία κατά τη διάρκεια του ακραίου φαινομένου, γεγονός που υποδεικνύει την ανάγκη για άμεσο σχεδιασμό μέτρων προστασίας.

Όπως αναφέρει ο κ. Παπαλάσκαρης όλα τα παραπάνω δεδομένα θα αναμορφωθούν από τον ίδιο όταν επεξεργαστεί περισσότερα διαθέσιμα στοιχεία της περιοχής  που αφορούν της βροχοπτώσεις της  συγκεκριμένης περιοχής της Ιεράπετρας, τις αναλυτικές χρήσεις γης και τα γεωλογικά στοιχεία. Παράλληλα σημειώνει ότι η μελέτη εκπονήθηκε δωρεάν (και δόθηκε ανοιχτά στη δημοσιότητα) και δεν έχει επιδοτηθεί ούτε με ένα ευρώ από κανέναν είτε Εθνικό είτε Ευρωπαϊκό οικονομικό πόρο ή άλλη Υπηρεσία είτε Οργανισμό.

Ιστορική Σημασία και Κατασκευαστική Αντοχή

Κατασκευασμένη στα τέλη του 19ου αιώνα, η Τοξωτή Γέφυρα Μύρτου είναι μία από τις πέντε μεγάλες γέφυρες που ανεγέρθηκαν στην Κρήτη κατά την οθωμανική περίοδο. Παρότι η κατασκευή της υπήρξε ανθεκτική στον χρόνο, δεν έχει σχεδιαστεί για να αντέχει τις ακραίες κλιματικές αλλαγές και τα αυξανόμενα πλημμυρικά φαινόμενα που παρατηρούνται τα τελευταία χρόνια.

To παραπάνω άρθρο βασίστηκε στα στοιχεία και την έρευνα του κ. Παπαλάσκαρη και διορθώθηκε ώστε να γίνει περισσότερο κατανοητό. Μπορείτε να διαβάσετε το αρχικό άρθρο ΕΔΩ

Η απεικόνιση της λεκάνης απορροής, [επιφάνεια με «ανοιχτή πράσινη» απόχρωση, που αντιστοιχεί έως την θέση όπου έχει κατασκευαστεί η «“Γέφυρα (Τοξωτή) Μύρτου”», (“Δήμου Ιεράπετρας”), Π.Ε. (Νομού) Λασιθίου”»], της θέσης της «Γέφυρας (Τοξωτής) Μύρτου» («πινέζα ένδειξης σήμανσης θέσης» με «κίτρινη» απόχρωση) και του (πλήρως ανεπτυγμένου) αντίστοιχου, περιεχόμενου σε αυτήν, υδρογραφικού δικτύου (γραμμές με «άσπρη» απόχρωση), του «Ποταμού Μύρτου» επί του υπόβαθρου της διαδικτυακής πλατφόρμας «Google Earth» [1,2,4,10].
Το, “προσομοιωμένο ρεαλιστικό”, «διάγραμμα / ιστόγραμμα βροχόπτωσης / απορροής» του χρονικού διαστήματος, “04-08/09/2023” (“1.096,20 mm”), (το οποίο και «απέδωσε» την, “ρεαλιστική”, παροχή αιχμής, ομαλής παροχέτευσης, νερού και συγκεκριμένα «799,60 κυβικά μέτρα ανά δευτερόλεπτο» ή αλλιώς «799,60 m3/sec»), (το οποίο και «απέδωσε», λόγω του πρόσφατου, ακραίου, μετεωρολογικού φαινομένου με την κωδική ονομασία «Daniel», την, συνολική ποσότητα νερού, συγκεκριμένα, «96.314.300 κυβικά μέτρα (τόνους νερού)» ή αλλιώς «96.314.300 m3 (tons νερού)»), (στην περιοχή βορειοανατολικά του οικισμού «Καλλιθέα», του «”Ποταμού Μύρτου”, που αντιστοιχεί έως την θέση της «“Γέφυρας (Τοξωτής) Μύρτου”», «“Δήμου Ιεράπετρας”, και το αντίστοιχο, “προσομοιωμένο ρεαλιστικό”, «υδρογράφημα πλημμύρας» που προκύπτει από το συγκεκριμένο, “προσομοιωμένο ρεαλιστικό”, επεισόδιο βροχόπτωσης, (λόγω του ακραίου μετεωρολογικού φαινομένου με την κωδική ονομασία «Daniel») [1,2,4,5,6.1-6.2,7].

Post a Comment

Νεότερη Παλαιότερη