Tην υπεράσπιση των θιγομένων από την απόφαση του ΣτΕ εργολάβων/κτηματομεσιτών έναντι των θιγομένων από την έμμεση αύξηση της δόμησης (μέσω των bonus του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού) πολιτών θέτει ως προτεραιότητα το υπουργείο Περιβάλλοντος.
Με τροπολογία, που κατατέθηκε αργά χθες το βράδυ στη Βουλή, δίνεται διέξοδος παράκαμψης ακόμα και των δικαστικών αποφάσεων που ακύρωσαν οικοδομικές άδειες με τα bonus του ΝΟΚ, με την πληρωμή ενός τέλους απευθείας προς τους δήμους για έργα πρασίνου.
Παράλληλα, εξαιρούνται ευθέως από την ακυρωτική απόφαση του ΣτΕ όλες οι μεγάλες επενδύσεις αλλά και όσες χρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης.
Να σημειωθεί ότι, τέσσερις μήνες μετά την απόφαση του ΣτΕ, η ρύθμιση δεν λύνει το κύριο πρόβλημα που θα έπρεπε να αντιμετωπίσει, δηλαδή το να διευκρινίσει πώς θα εφαρμοστεί η απόφαση ως προς τις μη υλοποιημένες άδειες.
Δείτε εδώ αναλυτικά την τροπολογία
Τα βασικά σημεία της ρύθμισης είναι τα ακόλουθα:
– Η πιστοποίηση του κατά πόσο είχε ξεκινήσει να υλοποιείται μια οικοδομική άδεια στις 11 Δεκεμβρίου με τα κίνητρα του ΝΟΚ (όταν το ΣτΕ εξέδωσε ανακοίνωση σε σχέση με την απόφαση) παραπέμπεται στο μέλλον, μέσω της έκδοσης προεδρικού διατάγματος. Τα κριτήρια αναφέρονται λίγο-πολύ στην απόφαση του ΣτΕ, αλλά έπρεπε να εξειδικευτούν από το υπουργείο Περιβάλλοντος. Να σημειωθεί ότι το διάστημα αμέσως μετά την απόφαση του ΣτΕ υπήρξαν καταγγελίες από πολλές περιοχές στην Αττική (λ.χ. Κηφισιά) ότι επιχειρούνταν οι εργασίες να ξεκινήσουν «νύχτα», ώστε να προλάβουν να πιστοποιήσουν την απαιτούμενη πρόοδο.
– Οσες οικοδομικές άδειες με κίνητρα ΝΟΚ δεν είχαν ξεκινήσει να υλοποιούνται έως τις 11 Δεκεμβρίου, θα μπορούν να αναθεωρηθούν χωρίς επιπλέον κόστος (δεν καταβάλλονται φόροι, παράβολα, εισφορές και κρατήσεις), για να υλοποιηθούν χωρίς τα κίνητρα του ΝΟΚ. Η ίδια ευεργετική διάταξη μπορεί να χρησιμοποιηθεί… και σε όσες οικοδομικές άδειες είχαν εκδοθεί με κίνητρα του ΝΟΚ και ξεκίνησαν να υλοποιούνται, εφόσον αναθεωρηθούν (όχι για αύξηση των κινήτρων, αλλά για οποιαδήποτε αιτία). Πρόκειται για ένα ξεκάθαρο «δώρο» του υπουργείου Περιβάλλοντος στην κατασκευαστική αγορά.
– Το υπουργείο Περιβάλλοντος προχωρά ένα βήμα παραπέρα, δίνοντας τη δυνατότητα να χτιστούν τα κτίρια για τα οποία υπάρχει ακυρωτική δικαστική απόφαση ή εκκρεμεί η έκδοση δικαστικής απόφασης. Αλλά και όσα έχουν ενταχθεί σε χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης ή το ΕΣΠΑ. Οι ιδιοκτήτες και ο εργολάβος της οικοδομής θα καταθέσουν στον δήμο (μέσω του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων) ένα ποσό που θα οριστεί στη συνέχεια. Τα χρήματα αυτά θα πρέπει να διατεθούν για «πράσινα έργα» (με ένα σχέδιο που έχει τον ευφάνταστο τίτλο Ειδικό Σχέδιο Περιβαλλοντικού Ισοδύναμου Αναβάθμισης Πόλεων – ΕΣΠΙΑΠ). Ο τρόπος χρήσης των χρημάτων είναι αρκετά διασταλτικός, καθώς μπορεί να αφορά ακόμα και τη βελτίωση υφιστάμενων κοινόχρηστων χώρων, δηλαδή την κάλυψη καθημερινών αναγκών των δήμων. Αυτό σημαίνει ότι οι πολίτες σε περιοχές όπως λ.χ. ο Αλιμος ή η Βάρη-Βούλα-Βουλιαγμένη, που σταμάτησαν μέσω προσφυγών δεκάδες οικοδομικές άδειες, τώρα μπορεί να τις δουν να υλοποιούνται με την επίφαση κάποιου νέου χώρου πρασίνου.
Το ακόμα πιο ενδιαφέρον είναι ότι η δυνατότητα αυτή παρέχεται όχι μόνο σε περιπτώσεις όπου έχει ολοκληρωθεί ο φέρων οργανισμός του κτιρίου (και είναι όντως ελάχιστες), αλλά και σε περιπτώσεις που δεν έχει ολοκληρωθεί, δηλαδή η κατασκευή βρίσκεται λ.χ. στο επίπεδο… του υπογείου. Η έγκριση τέτοιων περιπτώσεων γίνεται μέσω έγκρισης από τα κεντρικά συμβούλια πολεοδομικών θεμάτων (ΚΕΣΥΠΟΘΑ) και αρχιτεκτονικής (ΚΕΣΑ), δύο αδιαφανή όργανα του υπουργείου Περιβάλλοντος (δεν δημοσιεύουν ούτε ατζέντα ούτε αποφάσεις), επομένως μπορεί να «διασωθεί» άγνωστος αριθμός αδειών χωρίς κανείς να μάθει την αιτία, πέραν του ορατού αποτελέσματος.
Η ρύθμιση αυτή θα τεθεί στον έλεγχο του ΣτΕ, καθώς οι λεπτομέρειές της θα προωθηθούν μέσω Προεδρικού Διατάγματος. Πάντως με την τροπολογία αναστέλλεται η επιβολή των κυρώσεων για όσες άδειες ακυρώθηκαν, όπως πρόστιμο ανέγερσης και διατήρησης ή απαγόρευση μεταβίβασης.
– Τέλος, εξαιρούνται ευθέως από την ακυρωτική απόφαση του ΣτΕ οικοδομικές άδειες με bonus του ΝΟΚ οι οποίες αφορούν μεγάλες επενδύσεις: ειδικά σχέδια χωρικής ανάπτυξης δημοσίων ή ιδιωτικών ακινήτων (ΕΣΧΑΣΕ και ΕΣΧΑΔΑ), καθώς και Σχέδια Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης (ΣΟΑ), όπως είναι η επένδυση στο Ελληνικό. Το ενδιαφέρον είναι ότι οι επενδύσεις αυτές, εφόσον είχαν ξεκινήσει πριν από το 2020-2021 (οπότε και θεσμοθετήθηκε από το ΥΠΕΝ η συνδυαστική εφαρμογή των κινήτρων), όπως η μεγάλη επένδυση στο Ελληνικό, δεν είχε συνυπολογίσει την επιπλέον δόμηση που προσέφεραν τα κίνητρα του ΝΟΚ και η οποία προστέθηκε στη συνέχεια ως «δώρο» από την πολιτεία.
– Επίσης εξαιρούνται ακίνητα για τα οποία εκδόθηκαν υπουργικές αποφάσεις με τις οποίες θεσπίζονται ειδικές και εντοπισμένες ρυθμίσεις για την προστασία διατηρητέων κτιρίων.
Σε αντίθετο κλίμα η ανακοίνωση του ΥΠΕΝ
Το πρωί της Τετάρτης το υπουργείο Περιβάλλοντος εξέδωσε ανακοίνωση σχετικά με τη ρύθμιση. Μεταξύ άλλων, σε αυτή τονίζεται ότι «διασφαλίζει τη συνέχιση των εργασιών σε έργα που είχαν εκκινήσει νόμιμα έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024, ενισχύει την ασφάλεια των οικοδομικών αδειών, προβλέπει δίκαιες διαδικασίες αναθεώρησης όπου απαιτείται, και εισάγει για πρώτη φορά τον μηχανισμό του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, ως εργαλείου αντιστάθμισης και βιώσιμης αναβάθμισης του οικιστικού περιβάλλοντος».
Σημειώνεται επίσης πως «μετά τις συγκεκριμένες αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας (…) έχει δημιουργηθεί ένα καθεστώς
αβεβαιότητας, τόσο στους ιδιοκτήτες ακινήτων και επενδυτές, όσο και στη Διοίκηση, με άμεσες, δυσμενείς επιπτώσεις στην οικοδομική δραστηριότητα.
Με σεβασμό στις σχετικές αποφάσεις της Ολομέλειας του ΣτΕ και στο πνεύμαμ τους, καταργούνται οι διατάξεις του ΝΟΚ που κρίθηκαν αντισυνταγματικές, ενώ
ενσωματώνονται στον τοπικό πολεοδομικό σχεδιασμό τα κίνητρα των οποίων η
οριζόντια εφαρμογή κρίθηκε αντισυνταγματική. Έτσι, αποτρέπονται η στασιμότητα, μοι ματαιώσεις και οι καθυστερήσεις νέων κατασκευών που έχει ανάγκη η χώρα και οι πολίτες. Προστατεύεται το περιβάλλον και αποκαθίσταται η ασφάλεια δικαίου».
Δημοσίευση σχολίου