Η ανησυχία για την επάρκεια νερού στην Ιεράπετρα επικεντρώνεται πλέον στα τέλη Σεπτεμβρίου, μια ημερομηνία-κλειδί καθώς τότε ξεκινά η βασική καλλιεργητική περίοδος στα θερμοκήπια της περιοχής. Με τα αποθέματα στο φράγμα των Μπραμιανών να ξεκινούν την 1η Ιουνίου από τα 3,15 εκατομμύρια κυβικά μέτρα, ο σχεδιασμός για το επόμενο τετράμηνο καθίσταται απολύτως κρίσιμος.
Το πραγματικό ερώτημα δεν είναι πόσο νερό υπάρχει τώρα, αλλά πόσο θα έχει απομείνει όταν οι αγρότες θα το χρειαστούν περισσότερο. Για να πάρουμε μια ιδέα, το Ράδιο Λασίθι επεξεργάστηκε τα επίσημα στοιχεία της Διεύθυνσης Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης για την περίοδο 1 Ιουνίου – 30 Σεπτεμβρίου, εξετάζοντας τα πέντε πιο πρόσφατα έτη με πλήρη δεδομένα για τη συγκεκριμένη περίοδο.
Οι συνολικές εκροές νερού για το συγκεκριμένο τετράμηνο τα προηγούμενα χρόνια ήταν:
- Κατανάλωση 2016: 3,60 εκατ. κυβικά
- Κατανάλωση 2020: 2,37 εκατ. κυβικά
- Κατανάλωση 2021: 3,27 εκατ. κυβικά
- Κατανάλωση 2022: 1,46 εκατ. κυβικά
- Κατανάλωση 2024: 2,56 εκατ. κυβικά
Με βάση αυτά, μπορούμε να δούμε τρία πιθανά σενάρια για το φετινό καλοκαίρι και φθινόπωρο. Να σημειώσουμε πως τα νούμερα που παρουσιάζονται δεν αφορούν τη συνολική κατανάλωση της αγροτικής παραγωγής της Ιεράπετρας ( η οποία είναι πολύ μεγαλύτερη) αλλά τη διαφορά εισροών και εκροών που προκύπτει καθημερινά, δηλαδή τις ποσότητες που «χάνονται» ή «κερδίζονται» καθημερινά στο φράγμα Μπραμιανών.
1. Το Απαισιόδοξο Σενάριο (με βάση το 2016): Αν η ζήτηση φέτος φτάσει τα επίπεδα του 2016, θα καταναλωθούν 3,60 εκατ. κυβικά νερού.
- Απόθεμα στις 30/09: Το απόθεμα θα είναι μηδενικό. Το φράγμα όχι απλώς θα έχει αδειάσει προ πολλού αλλά θα έχει φτάσει κάτω από το όριο του 1 εκατ. κυβικών μέσα στο καλοκαίρι.
- Μέση Ημερήσια εκροή τετραμήνου: Αυτό αντιστοιχεί σε μια ημερήσια κατανάλωση περίπου 29.500 κυβικών μέτρων.
2. Το Μέσο Σενάριo (ο μέσος όρος των τελευταίων ετών): Αυτό είναι το πιο πιθανό σενάριο, με τη μέση κατανάλωση πλέον να υπολογίζεται στα 2,65 ε.κ.μ.
- Απόθεμα στις 30/09: Τα αποθέματα θα πέσουν στα 0,50 ε.κ.μ., δηλαδή πολύ κάτω από το όριο ασφαλείας του 1 ε.κ.μ. όπου το νερό μετατρέπεται σε λάσπη.
- Μέση Ημερήσια εκροή τετραμήνου: Αντιστοιχεί σε ημερήσια κατανάλωση περίπου 21.700 κυβικών μέτρων.
3. Το Αισιόδοξο Σενάριo (με βάση το 2022) Αν η κατανάλωση είναι παρόμοια με το 2022, θα χρησιμοποιηθούν 1,46 εκατ. κυβικά έως τα τέλη Σεπτέμβρη.
- Απόθεμα στις 30/09: Θα μείνουν στο φράγμα 1,69 ε.κ.μ., μια σχετικά ασφαλής ποσότητα για την έναρξη της σεζόν.
- Μέση Ημερήσια εκροή τετραμήνου: Αντιστοιχεί σε ημερήσια κατανάλωση περίπου 12.000 κυβικών μέτρων.
Η τελική έκβαση για την αρδευτική επάρκεια της θερμοκηπιακής Ιεράπετρας εξαρτάται από δύο αλληλένδετους παράγοντες. Ο πρώτος είναι το όριο του 1 εκατομμυρίου κυβικών μέτρων, το οποίο αποτελεί ένα φυσικό και τεχνικό εμπόδιο. Όταν η το απόθεμα φτάσει κοντά σε αυτό το σημείο, η ποιότητα του νερού υποβαθμίζεται δραματικά καθώς αυξάνεται η συγκέντρωση ιζημάτων. Το νερό μετατρέπεται σε λάσπη, ακατάλληλη για τις ευαίσθητες θερμοκηπιακές καλλιέργειες, ενώ ταυτόχρονα οι αντλίες κινδυνεύουν με σοβαρές βλάβες. Ουσιαστικά, η παραβίαση αυτού του ορίου ισοδυναμεί με λειτουργικό λουκέτο για το φράγμα.
Ο δεύτερος, καθοριστικό παράγοντας είναι ο χρόνος που θα λειτουργήσει η νέα, αδειοδοτημένη γεώτρηση. Η σημασία της είναι στρατηγική, καθώς δεν θα προσφέρει απλώς μια συμπληρωματική ποσότητα, αλλά θα λειτουργήσει ως «βαλβίδα αποσυμπίεσης» για ολόκληρο το σύστημα. Παρέχοντας μια σταθερή, νέα πηγή νερού, μπορεί να καλύψει ένα σημαντικό μέρος της ημερήσιας ζήτησης, μειώνοντας απευθείας την άντληση από το φράγμα. Αυτό επιβραδύνει τον ρυθμό με τον οποίο τα αποθέματα πλησιάζουν το κόκκινο όριο.
Πέρα όμως από την ποσοτική επάρκεια, οι αρμόδιοι φορείς παρακολουθούν με εξίσου μεγάλη προσοχή και έναν ποιοτικό δείκτη: την αγωγιμότητα του νερού. Η τιμή της βρίσκεται ήδη σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, γεγονός που συνδέεται άμεσα με τις μειωμένες ποσότητες που μεταφέρονται από την πηγή της Μαλαύρας προς το φράγμα, ένα ζήτημα το οποίο το Ράδιο Λασίθι έχει αναλύσει εκτενώς σε προηγούμενο ρεπορτάζ. Η υψηλή αγωγιμότητα αποτελεί έναν πρόσθετο πονοκέφαλο, καθώς επηρεάζει την καταλληλότητα του νερού για τις καλλιέργειες, καθιστώντας την κατάσταση ακόμα πιο σύνθετη και την ανάγκη για νέες πηγές ενίσχυσης, όπως η γεώτρηση, ακόμα πιο επιτακτική.
Π. Νικολάου (radiolasithi.gr)
Δημοσίευση σχολίου