Σε μία εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη, ο Αντιπεριφερειάρχης Λασιθίου, Γιάννης Ανδρουλάκης, παρουσίασε σήμερα στο στούντιο του Ράδιο Λασίθι τον ολοκληρωμένο στρατηγικό σχεδιασμό της Περιφερειακής Ενότητας, δίνοντας έμφαση στα κρίσιμα ζητήματα υποδομών, υδάτινων πόρων και ανάπτυξης. Ως κεντρική είδηση αναδείχθηκε η μεγάλη χρηματοδοτική προσπάθεια για τη θωράκιση του αρδευτικού δικτύου του νομού, ενώ αναλύθηκαν λεπτομερώς τα έργα αντιπλημμυρικής προστασίας, η ανάδειξη του πολιτισμού και η κρίση στον τομέα της Υγείας. Ο κ. Ανδρουλάκης τόνισε ότι η στρατηγική βασίζεται στην καθημερινή συνεννόηση με την Τοπική Αυτοδιοίκηση πρώτου και δευτέρου βαθμού, καθώς και με τους κυβερνητικούς φορείς, προκειμένου να εξασφαλιστούν οι απαραίτητες χρηματοδοτήσεις.
Η Ύψιστη Προτεραιότητα: Το Νερό και οι Διεκδικήσεις των ΤΟΕΒ
Ο κ. Ανδρουλάκης χαρακτήρισε τη διαχείριση των υδάτων ως την κορυφαία προτεραιότητα για το Λασίθι, έναν άκρως ξηροθερμικό νομό. Ο κύριος όγκος των προσπαθειών εστιάζει στην ολοκλήρωση μελετών και τευχών δημοπράτησης για την εξασφάλιση ευρωπαϊκών πόρων, δεδομένου ότι οι πόροι της Περιφέρειας είναι πεπερασμένοι και η χρηματοδότηση εξαρτάται από την απόδειξη της χρησιμότητας κάθε έργου.
Η μεγαλύτερη διεκδίκηση αφορά την ένταξη προτάσεων στο πρόγραμμα «Ύδωρ 2» του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, με συνολικό προϋπολογισμό που ξεπερνά τα 20 εκατομμύρια ευρώ μόνο για τους ΤΟΕΒ του νομού. Αναλυτικά, οι προτάσεις αφορούν:
11 εκατομμύρια € για τον ΤΟΕΒ Μεραμπέλου.
- 6
εκατομμύρια € για τον ΤΟΕΒ Σητείας.
7 εκατομμύρια € για τον ΤΟΕΒ Παπαγιαννάδων.
Στόχος των έργων αυτών είναι η μείωση των απωλειών από τα παλιά δίκτυα ύδρευσης, η συντήρηση των αγωγών και η συνολική αναβάθμιση των εγκαταστάσεων. Η έμφαση στη συντήρηση, όπως με τη χρηματοδότηση 1 εκατ. € προς τον Δήμο Ιεράπετρας για τους αγωγούς, καταδεικνύει την πολυεπίπεδη διαχείριση του προβλήματος, καθώς «όσο συντηρούμε, τόσο μειώνονται και οι απώλειες».
Παράλληλα, ανακοινώθηκε η επικείμενη συνάντηση με την εταιρεία «Άκτωρ» για να δρομολογηθεί άμεσα, εντός Οκτωβρίου, η έναρξη των συμπληρωματικών έργων που αφορούν τη μεταφορά νερού από τον Καλαμαυκιανό ποταμό στο φράγμα Μπραμιανών, ένα έργο ζωτικής σημασίας που η Ιεράπετρα περίμενε χρόνια. Ο Αντιπεριφερειάρχης τόνισε ότι πιέζει για την επίλυση των ζητημάτων και του προηγούμενου έργου, ώστε να προχωρήσει η υλοποίηση χωρίς καθυστερήσεις.
Μεγάλα Εγγειοβελτιωτικά Έργα και Ενεργειακό Κόστος
Ο Αντιπεριφερειάρχης αναφέρθηκε στην ωρίμανση μελετών για νέα φράγματα και λιμνοδεξαμενές, καλύπτοντας στρατηγικά όλη τη γεωγραφική έκταση του νομού, «από το Μύρτος μέχρι το Παλαίκαστρο και τη Ζάκρο».
Σε εξέλιξη βρίσκονται τρεις μελέτες για: τη λιμνοδεξαμενή στη Ζάκρο, το φράγμα στις Λιθίνες και τη λιμνοδεξαμενή στα Τσικαλαριά, οι οποίες αναμένεται να είναι έτοιμες με τεύχη δημοπράτησης εντός του επόμενου έτους. Επιπλέον, γνωστοποιήθηκε ότι τον Οκτώβριο θα απογραφούν το φράγμα του Άη Γιάννη και η λιμνοδεξαμενή στο Παλαίκαστρο/Χοχλακιές.
Προς την βόρεια πλευρά, δρομολογείται η διερεύνηση του φράγματος στον Καθαρό, η προώθηση του φράγματος στον Κρούστα, ενώ έχουν εντοπιστεί και δύο νέες θέσεις για λιμνοδεξαμενές στο Καλό Χωριό. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στο Οροπέδιο Λασιθίου, όπου πλέον εκτελείται το έργο διασύνδεσης των δύο λιμνοδεξαμενών, λύνοντας το «παράδοξο» της ύπαρξης των υποδομών χωρίς δίκτυο μεταφοράς νερού στους αγρότες. Στα Σκοινοκάψαλα σχεδιάζεται επίσης η διερεύνηση για λιμνοδεξαμενή το .Σχετικά με την ενεργειακή κρίση, επιβεβαίωσε την αποτυχία του αρχικού σχεδίου για τη δημιουργία Ενεργειακής Κοινότητας των ΤΟΕΒ, λόγω μη διάθεσης ενεργειακού χώρου. Το Plan B είναι η συνεργασία με την Περιφέρεια Κρήτης για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα Έλενα του Υπουργείου Υποδομών και Ενέργειας, με στόχο τη σταδιακή μείωση του κόστους ενέργειας για τους αγρότες, ένα μέτρο που, όπως αναγνωρίζεται, απαιτεί χρόνο. Τέλος, αναφέρθηκε στην υπογραφή της σύμβασης για την τριτοβάθμια επεξεργασία λυμάτων στον βιολογικό της Ιεράπετρας, ένα έργο κόστους σχεδόν
εκατομμυρίων ευρώ, το οποίο αναμένεται να λάβει υψηλή μοριοδότηση λόγω της διαχείρισης του νερού.
Αντιπλημμυρική Θωράκιση και Οδικό Δίκτυο
Τα Προβλήματα των Ρεμάτων και οι Υδροβιότοποι
Το ζήτημα του καθαρισμού των ρεμάτων αποτελεί μία χρονοβόρα διαδικασία που διαρκεί από τον Αύγουστο έως τον Απρίλιο, με μηχανήματα να βρίσκονται σε συνεχή κίνηση σε όλους τους δήμους.
Ο κ. Ανδρουλάκης επισήμανε τις τεράστιες δυσκολίες που προκύπτουν από την παρουσία υδροβιότοπων στο Στόμιο και στη Γρα Λυγιά, όπου η παρέμβαση απαγορεύεται. Χαρακτηριστικά αναφέρθηκε στην ύπαρξη χελωνών κάτω από το νερό, γεγονός που καθιστά αναγκαία την εκπόνηση ειδικής μελέτης διαχείρισης από το Υπουργείο Περιβάλλοντος. Παράλληλα, θυμήθηκε ότι το αντιπλημμυρικό έργο της Γρα Λυγιάς, η διεκδίκηση του οποίου είχε χαθεί παλαιότερα, αποτελεί πλέον μοχλό πίεσης για τη μείωση της πλημμυρικής αστάθειας.
Ήδη έχει κατατεθεί πρόταση στο Ταμείο Φυσικών Καταστροφών για έργα στον μεγάλο βράχο της Αγίας Φωτιάς ύψους εκατομμυρίων ευρώ, που περιλαμβάνει:
- Την αντιστήριξη της βάσης του μονόλιθου, στα σημεία όπου παρατηρούνται αποκολλήσεις.
- Τη δημιουργία
μικρών ανασχετικών φραγμάτων στην ευρύτερη περιοχή, τα οποία εκτός από τον όγκο του νερού, εμπλουτίζουν και τον υδροφόρο ορίζοντα.
Ο κ. Ανδρουλάκης δεσμεύτηκε για την άμεση απομάκρυνση των καμένων δέντρων στην Αγία Φωτιά, εντός των ορίων απαλλοτρίωσης (στα μέτρα), μόλις ληφθούν οι εγκρίσεις από την Αστυνομία για την ασφαλή διαχείριση της κυκλοφορίας, καθώς η κοπή των δέντρων απαιτεί κλείσιμο του δρόμου.
Τέθηκε επί τάπητος και το χρόνιο πρόβλημα στα Παραδείσια της Ιεράπετρας, όπου οι σωληνώσεις άρδευσης των αγροτών μέσα στα ρέματα καθιστούν αδύνατη την παρέμβαση των μηχανημάτων. Ο Αντιπεριφερειάρχης ζήτησε τη μεταφορά του κολεκτέρ από τον ΤΟΕΒ ως τη μοναδική ρεαλιστική λύση για να αποφευχθούν πλημμυρικά φαινόμενα χωρίς να προκληθούν προβλήματα στους καλλιεργητές.
Οδική Ασφάλεια και ΒΟΑΚ
Ως προς το οδικό δίκτυο, ο σχεδιασμός προβλέπει την ολοκλήρωση των διαγραμμίσεων στον άξονα Παχειά Άμμος – Ιεράπετρα – Οροπέδιο. Δρομολογείται επίσης η άρση επικινδυνότητας στον δρόμο Ιεράπετρα-Γρα Λυγιά-Στόμιο με ενίσχυση του φωτισμού, πεζοδρόμια και τεχνικές παρεμβάσεις, με την παρουσίαση της μελέτης να αναμένεται μέχρι το τέλος του μήνα.
Υπογραμμίστηκε η πρόσφατη υπογραφή του πρώτου πρακτικού αναδόχου για τον δρόμο Μύρτος-Γδόχια ( €). Αναφέρθηκε ωστόσο ότι η περιοχή δυτικότερα της Ιεράπετρας αντιμετωπίζει προβλήματα στο επαρχιακό δίκτυο λόγω αναγκαίων έργων άλλων εργολάβων, γεγονός που απαιτεί νέες μελετητικές παρεμβάσεις από το Στόμιο μέχρι το Μύρτος.
Ο κ. Ανδρουλάκης αναφέρθηκε και στη συνεχή διεκδίκηση για την επέκταση του ΒΟΑΚ μέχρι τη Σητεία, με την Περιφερειακή Ενότητα να βρίσκεται στην τελική φάση ολοκλήρωσης της μελέτης από το αεροδρόμιο Σητείας μέχρι τον Μακρύ Γιαλό, τονίζοντας ότι η οδοποιία χρηματοδοτείται κυρίως από ευρωπαϊκά κονδύλια.
Πολιτισμός, Lasithi Trails και η Μουσειοποίηση του Καλέ
Σε μία σαφή στροφή προς την ανάδειξη του πολιτιστικού πλούτου, ο Αντιπεριφερειάρχης παρουσίασε ένα πλέγμα ανασκαφικών και τουριστικών έργων, θεωρώντας το Λασίθι ως «το νομό των γραμμάτων και των τεχνών».
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην πρόθεση για τη μουσειολογική μελέτη στο φρούριο του Καλέ στην Ιεράπετρα, σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων. Ο στόχος είναι να μην παραμείνει το φρούριο ένα απλό «κέλυφος», αλλά να δημιουργηθεί ένα ιστορικό αφήγημα και χώρος επισκεψιμότητας αντάξιος της σημασίας του, προβλέποντας εκθέματα στον χώρο μετά την ολοκλήρωση της μελέτης, ώστε να ενισχυθεί περαιτέρω η τουριστική ταυτότητα της Ιεράπετρας.
Παράλληλα, επιβεβαιώθηκε η χρηματοδότηση των ανασκαφών σε:
- Δρήρο (για να γίνει επισκέψιμη, εκεί όπου βρέθηκε ο πρώτος αποτυπωμένος νόμος).
- Αρχαία Πραισό (όπου αναδείχθηκε ο ναός της Κυβέλης).
- Χρυσή (αναμένεται η έναρξη της ανασκαφής).
- Κάβο Σίδερο (μελέτη σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης για αφιερώματα και εγγραφές στον αρχαίο ναό).
Ανακοινώθηκε, δε, η έναρξη της ανασκαφής της Ρωμαϊκής Ιεράπετρας σε συνεργασία με τον κ. Χανιώτη, καθώς και η χρηματοδότηση της μελέτης αναστύλωσης και ανάδειξης του Ρωμαϊκού Θεάτρου, με σκοπό να αποτελέσει σημείο αναφοράς για την περιοχή. Σημαντική είναι επίσης η επέκταση της συνεργασίας με το Πανεπιστήμιο Αθηνών για τη δημιουργία ενός «συστήματος σύνδεσης» του πολιτισμού από την Ανατολή έως τον Κρούστα.
Σε επίπεδο τουριστικής ανάπτυξης, το πρόγραμμα Lasithi Trails, που αφορά τη δημιουργία περιηγητικών διαδρομών στην ενδοχώρα του νομού, βρίσκεται στην τελική φάση υλοποίησης.
Τέλος, για το ζήτημα της προβλήτας της Χρυσής, ο τελικός σχεδιασμός προβλέπει ο Δήμος Ιεράπετρας να προχωρήσει τη μελέτη νομιμοποίησης, με χρηματοδότηση από την Περιφερειακή Ενότητα Λασιθίου.
Η Κρίση στη Δημόσια Υγεία και η Στελέχωση
Ο κ. Ανδρουλάκης, ως μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου των διασυνδεόμενων νοσοκομείων, αναγνώρισε την απογοητευτική κατάσταση του δημόσιου συστήματος υγείας στο Λασίθι, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το Νοσοκομείο Ιεράπετρας που λειτουργεί μόλις ημέρες τον μήνα.
Τόνισε ότι το πρωταρχικό ζήτημα είναι το ανθρώπινο δυναμικό και η έλλειψη γιατρών. Έθεσε το ερώτημα της αύξησης των εισακτέων στις Ιατρικές Σχολές κατά σε βάθος τετραετίας, καθώς και την ανάγκη για ουσιαστικά κίνητρα πέρα από το οικονομικό, ώστε οι γιατροί να στελεχώσουν την περιφέρεια, κρίνοντας ότι οι προσπάθειες όπως αυτή του Δήμου Αγίου Νικολάου με τα ετήσια κίνητρα είναι μεν σημαντικές, αλλά όχι η οριστική λύση. Η Περιφέρεια Κρήτης έχει αποστείλει ήδη επτά ψηφίσματα στο Υπουργείο Υγείας για τη στελέχωση με ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, υπογραμμίζοντας ότι ο ρόλος του θεσμού δεν πρέπει να είναι μόνο υπογραφικός, αλλά διεκδικητικός σε όλα τα επίπεδα της δημόσιας υγείας.
Δημοσίευση σχολίου