Μια θεμελιώδη, ιστορικών διαστάσεων αλλαγή για την Κρήτη βρίσκεται στο τραπέζι της κυβέρνησης, με τον Οργανισμό Ανάπτυξης Κρήτης (ΟΑΚ) να προτείνεται ως ο κεντρικός πυλώνας για την ενιαία διαχείριση του συνόλου των υδάτινων πόρων του νησιού. Η προοπτική αυτή, που αφορά τόσο την ύδρευση όσο και την άρδευση, σηματοδοτεί το τέλος του σημερινού πολυδιασπασμένου μοντέλου και την έναρξη μιας νέας, ολιστικής προσέγγισης για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας και τη διασφάλιση της υδατικής επάρκειας. Σε μια αποκαλυπτική συνέντευξη στο Ράδιο Λασίθι, ο Διευθύνων Σύμβουλος του ΟΑΚ, Άρης Παπαδογιάννης, σκιαγράφησε το περίγραμμα αυτής της «πρωτοποριακής μεταρρύθμισης», τονίζοντας το προσωπικό ενδιαφέρον του Πρωθυπουργού και αποκαλύπτοντας τον στρατηγικό σχεδιασμό που θα μπορούσε να θωρακίσει την Κρήτη απέναντι στις προκλήσεις της κλιματικής κρίσης.
Η Πρόταση και η Στρατηγική του ΟΑΚ
Ξεκαθαρίζοντας από την αρχή ότι οι τελικές αποφάσεις δεν έχουν ληφθεί, ο κ. Παπαδογιάννης επιβεβαίωσε ότι η πρόταση για ανάδειξη του ΟΑΚ ως του ενιαίου διαχειριστή υδάτων στην Κρήτη είναι ισχυρή και βασίζεται σε εμπεριστατωμένες μελέτες. Δεν πρόκειται μόνο για το master plan της ολλανδικής HVA, αλλά κυρίως για τη μελέτη της Deloitte, η οποία εξετάζει τη διαχείριση υδάτων σε πανελλαδικό επίπεδο και, σύμφωνα με τον ίδιο, «προτείνει τον ΟΑΚ να είναι ο κατεξοχήν διαχειριστής των νερών στην Κρήτη».
Για τον Διευθύνοντα Σύμβουλο του Οργανισμού, η επιλογή αυτή δεν είναι τυχαία. Όπως τόνισε, η ανάληψη της διαχείρισης από τον ΟΑΚ διασφαλίζει τρεις κρίσιμους πυλώνες:
- Τον δημόσιο χαρακτήρα του νερού, καθώς ο ΟΑΚ είναι φορέας της Γενικής Κυβέρνησης.
- Την επίτευξη συνεργειών και οικονομιών κλίμακας, δεδομένου ότι ο Οργανισμός ήδη συνεργάζεται στενά με όλες τις μεγάλες ΔΕΥΑ του νησιού (Χανίων, Ρεθύμνου, Ηρακλείου, Χερσονήσου, Αγίου Νικολάου).
- Τον ενιαίο στρατηγικό σχεδιασμό για την υλοποίηση των απαραίτητων έργων υποδομής και τον εκσυγχρονισμό των δικτύων, όπου οι απώλειες σήμερα αγγίζουν το δραματικό 50%.
Μάλιστα, ο κ. Παπαδογιάννης αποκάλυψε πως ο ΟΑΚ, ανεξάρτητα από τις εξωτερικές μελέτες, έχει ήδη εκπονήσει τη δική του ολοκληρωμένη πρόταση μεταρρύθμισης. Το σχέδιο αυτό, το οποίο θα παρουσιαστεί στα αρμόδια Υπουργεία και στο γραφείο του Πρωθυπουργού, αναλύει την υφιστάμενη κατάσταση και τα προβλήματά της, και προτείνει ένα ολιστικό σχέδιο για το μέλλον. «Υπάρχει προσωπικό μεγάλο ενδιαφέρον από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό», ανέφερε χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας την πολιτική βαρύτητα του εγχειρήματος.
Η Επόμενη Μέρα για την Άρδευση και την Ύδρευση
Η συζήτηση για την ενιαία διαχείριση αφορά εξίσου την άρδευση και την ύδρευση, αν και με διαφορετικές προκλήσεις.
Στον τομέα της άρδευσης, το σημερινό μοντέλο χαρακτηρίζεται από την πολυδιάσπαση των Τοπικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ). Ο κ. Παπαδογιάννης απέρριψε κατηγορηματικά τις λογικές δημιουργίας μικρών, τοπικών διαχειριστών, λέγοντας πως «δεν δείχνουν το μέλλον, γυρίζουν πίσω». Ωστόσο, έσπευσε να αναγνωρίσει την εξαιρετική δουλειά που γίνεται σε τοπικό επίπεδο, δίνοντας ως παράδειγμα τον ΤΟΕΒ Ιεράπετρας, τον οποίο χαρακτήρισε ως εξαιρετικό οργανισμό και παράδειγμα προς μίμηση ειδικά αν συγκριθεί με άλλους ΤΟΕΒ της Κρήτης, αφήνοντας να εννοηθεί ότι τα επιτυχημένα μοντέλα θα αποτελέσουν οδηγό στη νέα εποχή.
Η προσέγγιση αυτή δεν συνεπάγεται απαραίτητα την κατάργηση των υφιστάμενων, επιτυχημένων οργανισμών. Αντιθέτως, όπως διευκρίνισε ο κ. Παπαδογιάννης, ο μελλοντικός τους ρόλος θα αποτελέσει αντικείμενο ευρείας διαβούλευσης. Το ζητούμενο είναι να βρεθεί ένα μοντέλο συνεργασίας που θα αξιοποιεί την τεχνογνωσία και την αποτελεσματικότητα φορέων όπως ο ΤΟΕΒ Ιεράπετρας, εντάσσοντάς τους σε έναν ευρύτερο, παγκρήτιο στρατηγικό σχεδιασμό. Η κεντρική ιδέα είναι η σύγκλιση και η συνέργεια, ώστε η τοπική γνώση να συνδυαστεί με την κεντρική οργάνωση για τη βέλτιστη διαχείριση του πολύτιμου αρδευτικού νερού.
Στο πεδίο της ύδρευσης, η συνεργασία με τις ΔΕΥΑ θεωρείται δεδομένη, καθώς ήδη αποτελούν τους μεγαλύτερους «πελάτες» του Οργανισμού. Ο νέος σχεδιασμός, όμως, κοιτάζει και παραπέρα. Ο κ. Παπαδογιάννης αποκάλυψε πως ο ΟΑΚ βρίσκεται σε διερεύνηση για «στρατηγικές συμμαχίες» που θα φέρουν στο τραπέζι και την αφαλάτωση ως μια βιώσιμη λύση, παρά το αυξημένο κόστος της. «Ετοιμάζουμε ένα πολύ μεγάλο σχέδιο για την Κρήτη μας», είπε, προσθέτοντας πως η ενιαία διαχείριση θα καταστήσει το κόστος της αφαλάτωσης πιο διαχειρίσιμο, προσφέροντας μια κρίσιμη εναλλακτική για τις ξηροθερμικές περιοχές της Ανατολικής Κρήτης.
Απαραίτητη η συναίνεση
Παρά τη θετική προοπτική που βλέπει ο ΟΑΚ, ο κ. Παπαδογιάννης ήταν σαφής: καμία μεταρρύθμιση δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς ευρεία συναίνεση. Τόνισε επανειλημμένα την ανάγκη για μια «μεγάλη και σημαντική διαβούλευση» με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. «Οποιοδήποτε σχέδιο, προκειμένου να εφαρμοστεί, θα πρέπει να έχει την αποδοχή όλων των φορέων. Αυτό κατά εμέ είναι το μείζον», ανέφερε.
Η μετάβαση σε ένα ενιαίο σύστημα αποτελεί μια τεράστια πρόκληση που απαιτεί προσεκτικό σχεδιασμό για την ομαλή ενοποίηση των υφιστάμενων δομών, τη διασφάλιση του προσωπικού και, πάνω από όλα, την παροχή ποιοτικού και προσιτού νερού στον τελικό καταναλωτή. Όπως συνόψισε ο ίδιος ο στόχος είναι κοινός: η θωράκιση της Κρήτης απέναντι στο φάσμα της λειψυδρίας και η βιώσιμη ανάπτυξη του νησιού για τις επόμενες γενιές. Η περίοδος της διαβούλευσης και των τελικών αποφάσεων που ανοίγεται θα κρίνει το μέλλον του πολυτιμότερου αγαθού της Κρήτης.
Δημοσίευση σχολίου