Η θαλάσσια τραγωδία των τελευταίων ημερών, με τον εντοπισμό 17 νεκρών ανδρών και δύο διασωθέντων μέσα σε ημιβυθισμένη λέμβο 36 ναυτικά μίλια νοτιοδυτικά της Ιεράπετρας, επανέφερε με δραματικό τρόπο στο προσκήνιο την ένταση και το εύρος των μεταναστευτικών ροών που πλέον συγκεντρώνονται στη νότια Κρήτη. Το περιστατικό, όπως περιγράφεται στην επίσημη ανακοίνωση του Λιμενικού Σώματος, ενεργοποίησε μια μεγάλη επιχείρηση έρευνας και διάσωσης με σκάφη του Λ.Σ., δυνάμεις της Frontex, τρία παραπλέοντα πλοία και εναέρια μέσα. Η εικόνα που αντίκρισαν τα στελέχη του Λιμενικού χαρακτηρίζεται από τους ίδιους «από τις πιο σκληρές των τελευταίων ετών».
Σε αυτό το περιβάλλον, ο κ. Γιώργος Σφακιανάκης, Πρόεδρος της Ένωσης Προσωπικού Λιμενικού Σώματος Ανατολικής Κρήτης και Αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας, μίλησε στο Ράδιο Λασίθι, καταγράφοντας με σαφήνεια τα αδιέξοδα αλλά και τις άμεσες ανάγκες των υπηρεσιών που επιχειρούν καθημερινά σε ένα πεδίο που –όπως τονίζει– «δεν συγκρίνεται με κανένα άλλο στο Αιγαίο».
«Δεν είναι ανεξέλεγκτο, αλλά οι δυνάμεις μας έχουν εξαντληθεί»
Απαντώντας στην εκτίμηση ότι οι ροές έχουν ξεφύγει από κάθε έλεγχο, ο κ. Σφακιανάκης ξεκαθάρισε ότι η κατάσταση δεν είναι ανεξέλεγκτη με την έννοια της επιχειρησιακής αποτυχίας. Αντίθετα, όπως σημειώνει, τα πληρώματα των πλωτών του Λιμενικού «διασώζουν καθημερινά χιλιάδες ανθρώπους» και το κάνουν υπό συνθήκες που απαιτούν υπερβάσεις.
Το πρόβλημα, ωστόσο, εντοπίζεται στη συνεχή κόπωση και την υποστελέχωση: «Τα στελέχη μας έχουν εξαντληθεί, υπερβάλλουν εαυτόν καθημερινά. Ζητάμε την ενίσχυση των υπηρεσιών από την αρχή του έτους», σημείωσε, υπογραμμίζοντας ότι οι ροές όχι μόνο δεν μειώνονται, αλλά παρουσιάζουν χαρακτηριστικά σταθερής μετατόπισης προς την Κρήτη.
Η Ιεράπετρα ως νέα πύλη εισόδου – Οι αριθμοί που αλλάζουν τα δεδομένα
Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνει ο κ. Σφακιανάκης στην εικόνα των τελευταίων δύο μηνών. «Παρακολουθούμε μια νέα πύλη εισόδου να εδραιώνεται νότια της Ιεράπετρας, ειδικότερα στη Χρυσή, όπου έχουν φτάσει περίπου 800 μετανάστες το τελευταίο διάστημα», είπε.
Η μετατόπιση αυτή δεν συμβαίνει τυχαία. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που αποκαλύπτει, «υπάρχουν χιλιάδες άνθρωποι στιβαγμένοι στις ακτές της Λιβύης που θέλουν να μετακινηθούν προς την κεντρική Ευρώπη, με πρώτη πύλη πλέον την Κρήτη».
Το μέγεθος του φαινομένου αποτυπώνεται στους αριθμούς: μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί πάνω από 310 περιστατικά και περισσότερες από 18.000 αφίξεις μεταναστών στις ακτές της Κρήτης. Για σύγκριση, το σύνολο του 2023 ήταν περίπου 5.050.
«Δεν συγκρίνονται οι αριθμοί», τόνισε. «Αυτή τη στιγμή έχουμε ένα πρωτοφανές φορτίο που δεν έχει αντιμετωπιστεί ανάλογα από την Πολιτεία».
Το ψυχικό τραύμα των διασωστών – «Ο ανθρώπινος νους δεν χωρά αυτό που αντικρίσαμε»
Ο κ. Σφακιανάκης στάθηκε ιδιαίτερα στη διάσταση που συχνά δεν αποτυπώνεται στα δελτία επιχειρήσεων: το ψυχικό βάρος των στελεχών.
«Δεν ξέρω πώς μπορεί ο ανθρώπινος νους να αντέξει το θέαμα 17 νεκρών ανθρώπων, ο ένας πάνω στον άλλον… και δίπλα τους δύο ζωντανοί που πρέπει να διασωθούν. Είναι ένα ψυχικό τραύμα για τα στελέχη. Βάζουμε σε κίνδυνο και τη ζωή μας».
Η φράση αυτή αποκρυσταλλώνει όχι μόνο τη δυσκολία των συνθηκών, αλλά και το αίσθημα εγκατάλειψης που περιγράφει στη συνέχεια.
«Παίρνουμε ψίχουλα» – Το αίτημα για γενικό επανασχεδιασμό και ουσιαστικές ενισχύσεις
Με εμφανή ενόχληση, ο κ. Σφακιανάκης σημειώνει ότι οι ενισχύσεις προσωπικού που φτάνουν από την Πολιτεία είναι «ψίχουλα» και δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις πραγματικές ανάγκες.
«Δεν φτάνει ένας, δεν φτάνουν δύο. Η Ιεράπετρα είναι ήδη υποστελεχωμένη. Θέλουμε εκ περιτροπής ενισχύσεις από την ηπειρωτική χώρα, όπως γίνεται δοκιμασμένα στο Ανατολικό Αιγαίο», δήλωσε.
Η σύγκριση με το Ανατολικό Αιγαίο είναι διαρκής. Εκεί, όπως υπενθυμίζει, όταν κορυφώθηκε η κρίση, οι ενισχύσεις ήταν άμεσες και συστηματικές. «Εδώ, παρότι έχει ανοίξει μια νέα πύλη εισόδου, δεν έχει υπάρξει ανάλογη κινητοποίηση».
Και σε αυτό προσθέτει κάτι κρίσιμο: το πεδίο επιχειρήσεων στην Κρήτη είναι εντελώς διαφορετικό. «Μιλάμε για τεράστιες αποστάσεις, δύσκολες αποστολές, πιο επικίνδυνες από το Ανατολικό Αιγαίο. Δεν υπάρχουν διακρατικές συμφωνίες. Η διαχείριση είναι πολύ δυσκολότερη».
Η συμβολή της Frontex – «Τα εναέρια μέσα είναι τα μεγάλα όπλα»
Ο κ. Σφακιανάκης αναγνώρισε ότι στην Κρήτη επιχειρεί πλέον σημαντικός αριθμός σκαφών της Frontex, από την Παλαιόχωρα και τα Χανιά έως τη Γαύδο, την Αγία Γαλήνη, τον Κόκκινο Πύργο και την Ιεράπετρα.
Τόνισε όμως ότι η παρουσία τους δεν καλύπτει το σύνολο των επιχειρησιακών αναγκών: «Τα σκάφη είναι η πρώτη γραμμή. Από εκεί και πέρα όμως υπάρχει ένα τιτάνιο έργο: παραλαβή, ταυτοποίηση, προανάκριση, φύλαξη, μεταφορές, νοσοκομεία… Για όλα αυτά χρειάζεται προσωπικό».
Ιδιαίτερη μνεία έκανε στα εναέρια μέσα της Frontex, τα οποία χαρακτηρίζει «μεγάλα όπλα» για τον εντοπισμό των σκαφών πριν βρεθούν σε κατάσταση κινδύνου.
Ένα νησί που σηκώνει βάρος πέρα από τις δυνατότητές του
Ο κ. Σφακιανάκης υπενθύμισε ότι οι λιμενικές υπηρεσίες της Κρήτης διαχειρίζονται ταυτόχρονα δύο παράλληλα φορτία: τον τουρισμό και το μεταναστευτικό.
«Η Ιεράπετρα είναι τουριστικός προορισμός, με χιλιάδες επισκέπτες και με τη Χρυσή να δέχεται υψηλή πίεση. Κι όμως, εμείς ασχολούμαστε σχεδόν αποκλειστικά με το μεταναστευτικό. Είναι μια κατάσταση που δεν μας αναλογεί στον βαθμό που την έχουμε επωμιστεί».
Η τελική έκκληση: «Πρέπει χθες να έχουν γίνει όλα αυτά»
Κλείνοντας τη συνέντευξη, ο κ. Σφακιανάκης απηύθυνε ανοιχτή πρόσκληση –ή μάλλον έκκληση– προς το Αρχηγείο του Λιμενικού Σώματος:
«Ζητάμε να ενισχυθούν οι υπηρεσίες της Κρήτης και ειδικά οι δοκιμαζόμενες: Ιεράπετρα, Καλοί Λιμένες, Ηράκλειο, Χανιά, Κόκκινος Πύργος, Γαύδος. Να εφαρμοστεί το μοντέλο του Ανατολικού Αιγαίου. Πρέπει χθες να έχουν γίνει αυτά».
Η τραγωδία που καταγράφηκε νοτιοδυτικά της Ιεράπετρας είναι μια ακόμη απόδειξη ότι οι ισορροπίες στο μεταναστευτικό μετατοπίζονται. Και ότι η Πολιτεία καλείται πλέον να προσαρμόσει τον σχεδιασμό της σε ένα νέο τοπίο, όπου η Κρήτη βρίσκεται στο κέντρο ενός σύνθετου και επικίνδυνου πεδίου που απαιτεί άμεσες αποφάσεις και πραγματική ενίσχυση.
Δημοσίευση σχολίου