51χρονος έχασε τη ζωή του στην Ιεράπετρα μέσα στο θερμοκήπιό του

 Σε σταθερή τροχιά εξομάλυνσης βρίσκονται πλέον οι ελληνοτουρκικές σχέσεις. Η χθεσινή συνάντηση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Αθήνα επιβεβαίωσε την αμοιβαία βούληση για διατήρηση του ήρεμου κλίματος και αποφυγής των εντάσεων.

Οι δύο ηγέτες εμφανίστηκαν έτοιμοι να δώσουν περαιτέρω ώθηση στην διαδικασία που συμφωνήθηκε στο Βίλνιους της Λιθουανίας τον περασμένο Ιούνιο και ταυτόχρονα να ορίσουν τα επόμενα βήματα της συνεργασίας και την καθιέρωση ενός κώδικα «συμπεριφοράς» ανάμεσα στις δύο χώρες που θα διέπεται από το σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου και του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ.

Στις δηλώσεις του μετά τη συνάντηση, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε ότι αισθάνεται «ιστορικό χρέος», «να αξιοποιήσουμε την ευκαιρία να φέρουμε τα δύο κράτη δίπλα-δίπλα». Ανακεφαλαιώνοντας την πορεία επαναπροσέγγισης των δύο χωρών, που ξεκίνησε τον περασμένο Φεβρουάριο με καταλύτη τους σεισμούς στην Τουρκία και ήρθε μετά από τέσσερα χρόνια κλιμακούμενων εντάσεων ο Πρωθυπουργός είπε: «Μέχρι τώρα πετύχαμε οι σχέσεις μας να επανέλθουν σε ήρεμα νερά. Σήμερα, στο όνομα των επόμενων γενεών, οφείλουμε και οι δύο να χτίσουμε ένα αύριο όπου σε αυτά τα ήρεμα νερά θα φυσήξει και ένας ούριος άνεμος. Ένα αύριο ειρήνης, προόδου και συνεργασίας». Από την πλευρά του ο Τούρκος Πρόεδρος δήλωσε πως είναι «ειλικρινής» η επιθυμία του «να επιλύσουμε τα υφιστάμενα προβλήματά μας μέσω εποικοδομητικού διαλόγου, καλής γειτονίας και κοινών προσπαθειών στη βάση του Διεθνούς Δικαίου», ενώ εξέφρασε τη βούληση, «να μετατρέψουμε το Αιγαίο σε μια θάλασσα ειρήνης και συνεργασίας». Διπλωματικές πηγές επισήμαιναν πως η αναφορά στο Διεθνές Δίκαιο έδειξε τις προθέσεις του Ερντογάν, αφού δεν τη συνηθίζει στις ομιλίες του.

Οι δύο πλευρές δεν έκρυψαν τις διαφορές τους. Η φιλοσοφία άλλωστε της ελληνικής πλευράς κατά την προετοιμασία της συνάντησης ήταν ότι οι μεγάλες διαφορές μπορεί να μένουν άλυτες αλλά αυτό να μην αποτελεί εμπόδιο για την ομαλή διμερή συνεργασία, ούτε να οδηγούν σε κρίσεις. Οι δύο ηγέτες διαφώνησαν για το Κυπριακό, και στις δημόσιες δηλώσεις του ο Ερντογάν αναφέρθηκε στη μειονότητα δύο φορές, χαρακτηρίζοντάς την «τουρκική». Ο Πρωθυπουργός του απάντησε ότι η Θράκη αποτελεί παράδειγμα ειρηνικής συνύπαρξης χριστιανών και μουσουλμάνων και ότι «ο προσδιορισμός της ιδιότητας της μειονότητας ως μουσουλμανικής καθορίζεται από την ίδια τη Συνθήκη της Λωζάνης». Ο Ερντογάν δεν ανταπάντησε και το θέμα έληξε εκεί.

Η Αθήνα δεν έκρυβε την ικανοποίησή της μετά την επίσκεψη. Ο Υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης υποστήριξε ότι έχει φτάσει «το πλήρωμα του χρόνου ώστε να έχουμε μία άλλη κατανόηση» και «ότι υπάρχει πια μία γνήσια διάθεση εκ μέρους των δύο χωρών να προχωρήσουμε στις σχέσεις μας, να σταθεροποιήσουμε τους δεσμούς μας και να προχωρήσουμε όταν θα ωριμάσουν οι συνθήκες και στο επόμενο βήμα». Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επισήμανε, στις δηλώσεις του με τον Τούρκο Πρόεδρο, πως «η επόμενη φάση του πολιτικού διαλόγου, όταν οι συνθήκες ωριμάσουν, μπορεί να είναι η προσέγγιση για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, που σύμφωνα με την Ελλάδα συνιστά τη μόνη διαφορά που θα μπορούσε να αχθεί ενώπιον διεθνούς δικαιοδοσίας». Με την φράση του αυτή ο Κυριάκος Μητσοτάκης έδειξε την βούληση και την αισιοδοξία της κυβέρνησης, ότι μπορεί να προχωρήσει το θέμα της οριοθέτησης, ενώ απάντησε και στον Ερντογάν, που με τη συνέντευξή του στην «Καθημερινή» την Τετάρτη, είχε προσπαθήσει να διευρύνει την ατζέντα της Χάγης με θέματα που δεν αποδέχεται η Αθήνα.

Η ικανοποίηση της Αθήνας εδράζεται στο γεγονός ότι η επίσκεψη Ερντογάν εξελίχτηκε με έναν τρόπο που δεν θύμιζε σε τίποτα το «πολεμικό» περιβάλλον που επικρατούσε πριν ένα χρόνο, αλλά και στην υπογραφή της Διακήρυξης φιλίας και συνεργασίας ανάμεσα στις δύο χώρες, κάτι που όπως επισήμαιναν κυβερνητικές πηγές, γίνεται για πρώτη φορά. Η Διακήρυξη των Αθηνών θέτει το πλαίσιο της διμερούς συνεργασίας και ταυτόχρονα περιλαμβάνει δυο σημαντικές δεσμεύσεις:

- Ότι Ελλάδα και Τουρκία θα «απέχουν από κάθε δήλωση, πρωτοβουλία, ή ενέργεια που θα μπορούσε να υπονομεύσει ή να απαξιώσει το γράμμα και το πνεύμα αυτής της Διακήρυξης ή να θέσει σε κίνδυνο τη διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή τους».

- Και ότι Ελλάδα και Τουρκία η θα «προσπαθήσουν να επιλύσουν οποιαδήποτε διαφορά προκύψει μεταξύ τους με φιλικό τρόπο, μέσω απευθείας διαβουλεύσεων μεταξύ τους ή με άλλα μέσα αμοιβαίας επιλογής, όπως προβλέπεται στον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών».

Όπως αναφέρεται στο κείμενο, η Διακήρυξη δεν έχει δεσμευτικό χαρακτήρα, δεν θίγει τις νομικές θέσεις των δύο χωρών και δεν παράγει νομικά αποτελέσματα. Διπλωματικές πηγές επισημαίνουν πάντως, πως παρά ταύτα, είναι σημαντικό να υπογράφει μια τέτοια Διακήρυξη ο πρόεδρος μιας χώρας που έχει βάλει στο τραπέζι τις «γκρίζες ζώνες», την αμφισβήτηση κυριαρχίας και κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας και το casus belli. H Διακήρυξη δημιουργεί ένα πλαίσιο που θα δοκιμάζεται στην πράξη καθημερινά. Η διαδικασία της εξομάλυνσης των διμερών σχέσεων θα γίνεται βήμα προς βήμα και θα επιβεβαιώνεται καθημερινά επί του πεδίου.

Το επόμενο χρονικό ορόσημο για τις διμερείς σχέσεις είναι ο Φεβρουάριος, όπου θα διεξαχθεί ο επόμενος γύρος του Πολίτικού Διαλόγου, της Θετικής Ατζέντας και των ΜΟΕ τον Φεβρουάριο. Μάλιστα η κυβέρνηση σχεδιάζει στις αρχές Φεβρουαρίου θα υπάρξει και ελληνική επιχειρηματική αποστολή στην Κωνσταντινούπολη. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε ότι θα επισκεφτεί την Άγκυρα την Άνοιξη, μετά από πρόσκληση που έλαβε κατά τη διάρκεια της συνάντησης των δύο ηγετών στο Μαξίμου από τον Ερντογάν. Οι δύο ηγέτες συμφώνησαν επίσης να συναντηθούν και τον Ιούλιο στην Ουάσιγκτον, στο περιθώριο της συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ.

Μετά τη συνάντηση των δύο ηγετών, συνεδρίασε σε ολομέλεια το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας ενώ προηγουμένως είχαν γίνει οι επιμέρους συναντήσεις των υπουργών. Στη διάρκεια του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας υπεγράφησαν 15 συμφωνίες και μνημόνια συνεργασίας σε μια σειρά τομείς:

Συμφωνία στον Τομέα της Παιδείας για την επαγγελματική εκπαίδευση, Μνημόνιο Κατανόησης (MoU) ΑΔΜΗΕ - TEIAS στον Τομέα της ηλεκτρικής διασύνδεσης, Μνημόνιο Κατανόησης στον Τομέα των Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσεων, Μνημόνιο Κατανόησης ECG- Eximbak στον Τομέα των Εξαγωγών, Μνημόνιο Κατανόησης EG - Invest in TR στον Τομέα των Επενδύσεων, Μνημόνιο Κατανόησης μεταξύ EG – TOBB στον Τομέα των Επενδύσεων/Επιχειρήσεων, Μνημόνιο Κατανόησης στον Τομέα των Κοινωνικών Υπηρεσιών με έμφαση στην Προστασία ΑμΕΑ, Μνημόνιο Κατανόησης στον Τομέα του Αθλητισμού, Κοινή Δήλωση /Διακήρυξη για συνεργασία στον Τομέα του Τουρισμού, Κοινή Δήλωση /Διακήρυξη ΓΓΕΤ- TUBITAK για συνεργασία στον Τομέα της Έρευνας και της Καινοτομίας, Κοινή Δήλωση/Διακήρυξη για σύγκληση Κοινής Επιτροπής Οικονομίας και Εμπορίου (JEC - JETCO), Κοινή Δήλωση/ Διακήρυξη για συνεργασία στον τομέα της Αγροτικής Ανάπτυξης, Κοινή Δήλωση/ Διακήρυξη για Τελωνειακή Συνεργασία, Κοινή Δήλωση/ Διακήρυξη για τη διοργάνωση Hackathon, Κοινή Δήλωση/ Διακήρυξη για επόμενη σύγκληση τεχνικής Επιτροπής για 2η γέφυρα στον Έβρο Κήποι -Υψαλα.

Στο μεταναστευτικό δεν υπήρξε γραπτή συμφωνία, οι δύο πλευρές συμφώνησαν όμως υπάρχει διαρκής επικοινωνίας ανάμεσα στα αρχηγεία του Ελληνικού Λιμενικού και της Τουρκικής Ακτοφυλακής και ενημέρωση για τις ροές σε 12ωρη βάση όπως και η ανταλλαγή αξιωματικών. Η ελληνική πλευρά ήδη διαπιστώνει τη μείωση των ροών από την Τουρκία.

Τέλος η Αθήνα πέτυχε συμφωνία με την Κομισιόν ώστε να υπάρξει διευκόλυνση της χορήγησης βίζας σε τούρκους πολίτες που επισκέπτονται δέκα ελληνικά νησιά κοντά στα τουρκικά παράλια. Οι βίζες αυτές θα έχουν διάρκεια 7 ημερών.

real.gr