Το κείμενο που ακολουθεί, έχει σαν σκοπό να “μεταφράσει”, όσο γίνεται, τους μηχανισμούς των DRG. Για άλλη μία φορά θα περιοριστώ στο πολύπαθο Νοσοκομείο της Ιεράπετρας και δεν θα επεκταθώ σε όλο το Λασίθι ούτε συνολικά στο Σύστημα Υγείας. Υπάρχουν άλλοι που το κάνουν καλύτερα.
Τι είναι τα DRG
DRG είναι τα αρχικά γράμματα τριών λέξεων: Diagnosis Related Groups, δηλαδή Ομοιογενείς Διαγνωστικές Ομάδες, που σημαίνει ταξινόμηση των ασθενών σε ομάδες ασθενειών, που είναι πάνω-κάτω παρόμοιες.
Αυτή η μεθοδολογία αναπτύχθηκε στις ΗΠΑ, στα μέσα της δεκαετίας του 70, για την ταξινόμηση του πλήθους των υπηρεσιών που προσφέρονται στα νοσοκομεία.
Ανάλογα με τη διάγνωση, τη μέση διάρκεια νοσηλείας, τις επεμβάσεις, τις εξετάσεις, την εμφάνιση επιπλοκών, τις συνυπάρχουσες παθήσεις, την εξέλιξη του ασθενούς, την ηλικία και το φύλο, οι νοσηλευόμενοι κατατάσσονται σε Ομοιογενείς Διαγνωστικές Ομάδες ή αλλιώς DRG.
Από τα μέσα της δεκαετίας του 80, τα DRG χρησιμοποιήθηκαν και για την αποζημίωση των υπηρεσιών και τη χρηματοδότηση των νοσοκομείων των ΗΠΑ και μετά εξαπλώθηκαν σε πολλές χώρες. Τώρα έφτασε η σειρά της χώρας μας.
Τι θα κάνουν τα DRG
Γιατί όμως υπάρχει ανάγκη να “χωρέσει” κάθε ασθενής σε μία ομάδα, μαζί με άλλους, που έχουν παρόμοια χαρακτηριστικά της ασθένειας; Μην ξεγελαστεί κανένας και νομίσει ότι αυτό γίνεται για να αντιμετωπίζεται καλύτερα ο κάθε ασθενής. Πρόκειται για ένα Σύστημα Κοστολόγησης Νοσοκομειακών Υπηρεσιών, δηλαδή πόσο κοστίζει σε χρήμα, κάθε υπηρεσία που παρέχει ένα Νοσοκομείο.
Αντί τα νοσοκομεία να λαμβάνουν χρηματοδότηση με βάση έναν προϋπολογισμό ή μια σταθερή επιχορήγηση που έχει καθοριστεί από πριν (έτσι γίνεται τώρα), θα αποζημιώνονται εκ των υστέρων για τις καταγεγραμμένες υπηρεσίες που προσφέρουν (ο νέος τρόπος με τα DRG).
Ας αφήσουμε λοιπόν το ίδιο το Ελληνικό Ινστιτούτο DRG: να μας τα εξηγήσει:
«Το Σύστημα DRG, είναι ένα σύστημα κατηγοριοποίησης ασθενών που βασίζεται στη συστηματική συλλογή έγκυρων και αξιόπιστων δεδομένων κατά την έξοδο των ασθενών από το νοσοκομείο, με σκοπό την ταξινόμησή τους σε διαχειρίσιμο αριθμό κατηγοριών περιστατικών, οι οποίες είναι ιατρικά ουσιώδεις και οικονομικά ομοιογενείς».
Σχόλιο: Θα δούμε στη συνέχεια, μέσα από μελέτες, ότι σε πολλές περιπτώσεις, «τα έγκυρα και αξιόπιστα στοιχεία» αλλοιώνονται, ώστε το Νοσοκομείο να εισπράξει περισσότερα χρήματα. Προσέξετε το ενδιαφέρον: «Οι ομάδες των ασθενών να είναι οικονομικά ομοιογενείς».
Συνεχίζει το Ελληνικό Ινστιτούτο DRG: Έτσι υπάρχουν 4 βήματα στη διαδικασία:
1. Ο ιατρός αναλαμβάνει τη θεραπεία του ασθενούς
2. Ενημερώνεται ο ιατρικός φάκελος
3. Καταγράφονται και κωδικοποιούνται οι διαγνώσεις και οι ιατρικές πράξεις
4. Τέλος, κατά την έξοδο από το Νοσοκομείο, ο ασθενής κατατάσσεται σε μία ομάδα DRG.
Σχόλιο: Εκείνο που έχει βαρύτητα για το σύστημα, είναι κυρίως η καταγραφή του είδους και του αριθμού των ιατρικών πράξεων, επειδή από αυτές θα εξαρτηθεί η χρηματοδότηση του Νοσοκομείου. Πολλές φορές η ιατρική πράξη είναι αδύνατον να κοστολογηθεί αντικειμενικά και γι’ αυτό υπάρχει αρκετός βαθμός αυθαιρεσίας. Πως π.χ. θα κοστολογηθεί η παροχή αναπνευστικής υποστήριξης σε έναν ασθενή; Το ρεύμα που καταναλώνει ο αναπνευστήρας, η ποσότητα οξυγόνου και τα φάρμακα που χορηγήθηκαν, οι ημέρες που έμεινε συνδεδεμένος ο ασθενής, η φθορά του αναπνευστήρα; Αν κοστολογηθούν μόνο τα υλικά, τότε το Νοσοκομείο “δεν βγαίνει”. Πρέπει να κοστολογηθεί όλη η ιατρική πράξη, με τέτοιο τρόπο ώστε να έχει κέρδος το Νοσοκομείο. Έτσι λοιπόν μπαίνει μία αυθαίρετη τιμή για τη χρήση του αναπνευστήρα, που θα χρεώνεται ανά 24ωρο.
Με αυτό τον τρόπο, δημιουργείται η έννοια μιας ιδιόμορφης υπεραξίας – όπως θα έλεγε και ο Καρλ Μαρξ – ώστε το Νοσοκομείο να λειτουργεί σαν κεφαλαιοκρατική – καπιταλιστική επιχείρηση. Έτσι χρεώνει την ιατρική πράξη τόσο, ώστε να κάνει την απόσβεση των υλικών και να έχει ένα υπολογισμένο κέρδος.
Κλινικές που μετακομίζουν
Τα σχέδια του υπουργείου Υγείας, περιλαμβάνουν συγχωνεύσεις κλινικών και μετακινήσεις ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, που έτσι – ισχυρίζεται το υπουργείο – θα επιτευχθούν δύο βασικοί στόχοι: ο περιορισμός στις δαπάνες λειτουργίας και οι ελλείψεις προσωπικού.
Σχόλιο: Προσέξετε τον ισχυρισμό ότι, “«οι συγχωνεύσεις κλινικών και μετακινήσεις ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, θα αντιμετωπίσουν τις ελλείψεις προσωπικού». Όταν δηλαδή μία κλινική μαζί με τους γιατρούς και το νοσηλευτικό προσωπικό, μετακινηθούν (δηλαδή θα μετακομίσουν μόνιμα) από το ένα νοσοκομείο στο άλλο, επιτυγχάνονται δύο πράγματα. Το Νοσοκομείο που θα δεχτεί τους «υγειονομικούς μετανάστες» θα λύσει το πρόβλημα της έλλειψης του προσωπικού και θα μπορεί να βγαίνει και το πρόγραμμα των εφημεριών.
Το Νοσοκομείο όμως που θα χάσει μία κλινική, θα απαλλαγεί από την αγωνία της έλλειψης προσωπικού αφού η κλινική δεν θα υπάρχει. Δηλαδή ανακούφιση, φεύγει ένα βάρος από πάνω σου. Νοικοκυρεμένα πράγματα.
Έλεγαν κάποτε: “Πονηρός ο βλάχος, γκρέμισε το σπίτι του για να έχει οικόπεδο”.
Τα Νοσοκομεία θα χρηματοδοτούνται με βάση την απόδοση
Ο υφυπουργός υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους, δήλωσε ότι από το νέο έτος αλλάζει και ο τρόπος χρηματοδότησης των νοσηλευτικών ιδρυμάτων όλης της χώρας. Τα νοσοκομεία αλλά και οι κλινικές θα χρηματοδοτούνται με βάση την απόδοσή τους, το οποίο σημαίνει ότι τα περισσότερα κονδύλια θα κατευθύνονται στις κλινικές που αντιμετωπίζουν περισσότερα περιστατικά.
Ο νέος χάρτης υγείας αλλάζει χαρακτήρα στα νοσοκομεία
Τα DRG θα εφαρμοστούν σε όλο το ΕΣΥ από το 2025 και θα αλλάξουν ουσιαστικά τον τρόπο λειτουργίας όλων των νοσηλευτικών ιδρυμάτων. Οι αλλαγές αυτές με τον νέο υγειονομικό χάρτη, που θα τροποποιεί τα δημόσια νοσοκομεία και τον σχεδιασμό τους, σύμφωνα με το υπουργείο, θα πετύχουν καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών ανά γεωγραφική περιοχή.
Σχόλιο: Καταλαβαίνουμε πόσο καλύτερη εξυπηρέτηση θα υπάρχει σε ένα Νοσοκομείο, όταν του εξαφανίζουν μία κλινική.
Ο κ. Μάριος Θεμιστοκλέους, δήλωσε ακόμα ότι σε απομακρυσμένες και νησιωτικές περιοχές δεν αναμένεται να αλλάξει ιδιαίτερα η λειτουργία νοσοκομείων, αφού για λόγους κοινωνικούς (να χάσουμε και ψήφους) και γεωγραφικών δεδομένων, τα νοσοκομεία έστω κι αν δεν αποδίδουν ή έχουν χαμηλή πληρότητα θα παραμείνουν.
Σχόλιο: Ας προσευχηθούμε όλοι να κατατάξει ο κ. Υφυπουργός το Νοσοκομείο της Ιεράπετρας σε αυτή την κατηγορία και να παραμείνει στη θέση του. Θα παραμείνει όμως στην κατάσταση που είναι σήμερα ή θα το γεμίσει με γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό; Προσευχηθείτε.
Το σύστημα DRG δεν σηκώνει απάτες
Δημιουργείται η εντύπωση, με όλες αυτές τις κωδικοποιήσεις, τις καταγραφές κλπ, ότι το σύστημα DRG είναι διαφανές και δεν αφήνει περιθώρια για απάτες και κόλπα. Άλλωστε όλοι γνωρίζουμε ότι στην Ελλάδα δεν γίνονται απάτες, ούτε διαφθορά, ούτε κόλπα με σκοπό “ να τα κονομήσουμε”. Τέτοια γίνονται αλλού, αλλά όχι εδώ.
Όμως μία μελέτη του 2023, από τη Σχολή Επιστημών Υγείας του Τμήματος Ιατρικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με έβαλε σε σκέψεις.
Η μελέτη έχει τον τίτλο: «Φαινόμενα διαφθοράς και απάτης με τη χρήση των DRG – Εμπειρικά δεδομένα από την Ευρώπη». Τη μελέτη υπογράφει η κ. Ισμιρλίδου Αθηνά και μεταφέρω εδώ μερικά αποσπάσματα:
«Οι κρατικοί και ιδιωτικοί ασφαλιστικοί οργανισμοί αποζημιώνουν τα νοσοκομεία για τις παρεχόμενες υπηρεσίες τους προς τους ασθενείς, για τις εισαγωγές ασθενών χρησιμοποιώντας τα DRG. Η αποκωδικοποίηση (up – coding) των DRG προς τα πάνω, για την προσέλκυση υψηλότερων πληρωμών που σχετίζονται με τη διάγνωση, είναι ένα κοινό πρόβλημα σε πολλά συστήματα υγειονομικής περίθαλψης. Προηγούμενες μελέτες προκάλεσαν ανησυχίες σχετικά με το φαινόμενο της αποκωδικοποίησης προς τα πάνω των DRG, κατά το οποίο το νοσοκομείο ενδέχεται να επιλέγει λανθασμένους κωδικούς DRG για τη λήψη υψηλότερης αποζημίωσης.
Οι χώρες που επιλέχθηκαν για να ελεγχθεί κατά πόσο ισχύει το φαινόμενο της αποκωδικοποίησης προς τα πάνω είναι: η Γερμανία, η Αγγλία, η Νορβηγία, η Ιταλία, η Ολλανδία, η Γαλλία, η Πολωνία και η Πορτογαλία. Στην εργασία χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα από 25 μελέτες, για τις 8 χώρες, από το 2005 έως το 2021. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των ερευνών, στις περισσότερες χώρες παρουσιάζεται το φαινόμενο της αποκωδικοποίησης” »
Σχόλιο: Η αποκωδικοποίηση προς τα πάνω (up – coding), σημαίνει αλλαγή και σκόπιμη παραποίηση των δεδομένων που είχαν καταγραφεί με το σύστημα DRG, ώστε οι νοσηλείες να εμφανίζονται πιό ακριβές (προς τα πάνω) και το Νοσοκομείο να εισπράττει μεγαλύτερες αμοιβές. Δηλαδή το DRG κωδικοποιεί και μετά του “ακριβαίνουμε” την κωδικοποίηση, σύμφωνα με το συμφέρον μας. Όμορφη Ευρώπη, θα καταφέρουμε άραγε να σου DRG-μοιάσουμε;
Στη Γερμανία, υπήρξε εποχή που, για οικονομικούς λόγους, έκαναν πρόωρα εξιτήρια (ονομάστηκαν αιματηρά εξιτήρια, επειδή αυτό ήταν σε βάρος των ασθενών, πολλοί από τους οποίους επανεισάγονταν). Ακόμα μείωναν κλίνες από τμήματα που δεν ήταν “αποδοτικά οικονομικά” και απέφευγαν τη νοσηλεία ασθενών που θα κατατάσσονταν σε υψηλού κόστους DRG και θα μείωναν τα έσοδα του Νοσοκομείου. Αλλά είπαμε, στην Ελλάδα δεν γίνονται τέτοια πράγματα παρά μόνο σε καμία Εφορία ή Πολεοδομία ή σε συμβάσεις έργων ή σε προμήθειες ή σε φοροαπαλλαγές ή σε φοροδιαφυγή ή σε υπερτιμολογήσεις ή σε απευθείας αναθέσεις αλλά πουθενά αλλού.
Τα Νοσοκομεία θα χρηματοδοτούνται σύμφωνα με το έργο που παράγουν
Ο υφυπουργός υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους, δήλωσε ότι από το νέο έτος αλλάζει και ο τρόπος χρηματοδότησης των νοσηλευτικών ιδρυμάτων όλης της χώρας. Τα νοσοκομεία αλλά και οι κλινικές θα χρηματοδοτούνται με βάση την απόδοσή τους, που σημαίνει ότι τα περισσότερα κονδύλια θα κατευθύνονται στις κλινικές που αντιμετωπίζουν περισσότερα περιστατικά.
Σχόλιο: Επομένως κάθε Νοσοκομείο θα παίρνει τα κονδύλια που αναλογούν στο έργο που παράγει. Ποιό όμως είναι το έργο που παράγει ένα Νοσοκομείο;
Θα αναφέρουμε μόνο 4 βασικές λειτουργίες του Νοσοκομείου:
1. Αριθμός νοσηλευομένων ασθενών
2. Κίνηση των εξωτερικών ιατρείων
3. Αριθμός χειρουργικών επεμβάσεων και
4. Ειδικές δραστηριότητες όπως λειτουργία Διαβητολογικού ιατρείου, ιατρείου μαστού, υπερτασικού ιατρείου κλπ. Απαραίτητες προϋποθέσεις για να επιτελούνται αυτές οι λειτουργίες είναι ο ικανός αριθμός γιατρών και νοσηλευτικού προσωπικού. Στο Νοσοκομείο της Ιεράπετρας υπηρετεί μόνο μία Αναισθησιολόγος και έτσι οι χειρουργικές επεμβάσεις θα είναι περιορισμένες. Γιατί όμως θα τιμωρηθεί ένα Νοσοκομείο που δεν έχει τον απαραίτητο αριθμό γιατρών επειδή το Υπουργείο στάθηκε εμπόδιο στη έγκαιρη, σωστή προκήρυξη θέσεων και πρόσληψη γιατρών;
Έτσι όμως τιμωρείται ένας λαός 30.000 ανθρώπων, που έχει ανάγκη τη πλήρη λειτουργία του μοναδικού Νοσοκομείου στη νότια ακτή της Κρήτης.
Πως γίνεται η καταγραφή του παραγόμενου έργου
Ένα παράδειγμα από τη νοσηλεία ασθενών: Π.χ. Η Παθολογική κλινική μία δεδομένη ημέρα δεν εφημερεύει και γι’ αυτό δεν εισάγονται ασθενείς για να νοσηλευτούν.
Η καταγραφή όμως της απόδοσης της κλινικής, από το Νοσοκομείο και από την 7η ΥΠΕ, θα γίνει οπωσδήποτε. Σε ποιμενική απόδοση θα λέγαμε: «Φέρτα να τα αρμέξουμε κι ας είναι στέρφα». Έτσι τα στοιχεία που θα καταγραφούν από τα DRG για την κλινική, θα είναι:
Κλίνες: 15 / Νοσηλευόμενοι: 0 / Πληρότητα: 0. Τι έχουν να μας πουν γι αυτό τα DRG, που υπόσχονται έγκυρα και αξιόπιστα δεδομένα της καταγραφής; Θα μετρήσουμε πόσα χιλιόμετρα κάνει ένα λεωφορείο που βρίσκεται ακινητοποιημένο στο συνεργείο λόγω βλάβης;
Εδώ βρίσκεται όμως, ένα από τα αδύναμα σημεία των DRG. Σε ένα Νοσοκομείο που δεν εισάγονται καθημερινά ασθενείς ή που οι επεμβάσεις βασίζονται σε μία μόνο Αναισθησιολόγο, η απόδοση και το παρεχόμενο έργο θα είναι σχετικά χαμηλό. Επομένως αντίστοιχα χαμηλή θα είναι και η χρηματοδότηση. Την αδιαφορία του υπουργείου, την πληρώνει το Νοσοκομείο και οι πολίτες. Οι βαρύγδουποι όροι «ομαδοποίηση», «καταγραφή», «κωδικοποίηση», «πληρότητα» κλπ, δεν μπορούν να καλύψουν τις προθέσεις του υπουργείου να μειώσει το προσωπικό σε αρκετά Νοσοκομεία και να το στοιβάσει σε ένα «κεντρικό» για να μειώσει το κόστος λειτουργίας των Νοσοκομείων, όπως έχουν επιβάλλει τα μνημόνια.
Μήπως όμως αυτές οι αλλαγές είναι για το καλό των ασθενών;
Αν ένα Νοσοκομείο χάσει την Παιδιατρική κλινική, για παράδειγμα, λόγω μετακόμισης σε άλλο Νοσοκομείο, φυσικά αυτό δεν μπορεί να είναι καλό. Όμως μήπως επικρίνουμε άδικα ένα ολόκληρο σύστημα; Ο στόχος για νοικοκυρεμένη οικονομική δουλειά στα Νοσοκομεία είναι κάτι που κανένας δεν μπορεί να κατηγορήσει, όχι όμως εξοικονόμηση πόρων με τη μέθοδο της συρρίκνωσης των νοσοκομείων και σε βάρος της προστασίας της υγείας των πολιτών.
Οι δείκτες όμως αξιολόγησης των μονάδων Υγείας και η χρηματοδότησή τους μέσω των DRG, μετατρέπουν τα Νοσοκομεία σε επιχειρήσεις που θα λειτουργούν με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια.
Το οικονομικό κόστος του Νοσοκομείου ή οι ανάγκες των πολιτών;
Υπάρχει ένα θεμελιώδες ζήτημα: Σύμφωνα με το σύστημα DRG, η «αλλαγή του χαρακτήρα» ενός Νοσοκομείου, η απομάκρυνση κλινικών, η οποιαδήποτε υποβάθμιση, θα γίνει με κριτήριο “το κόστος” λειτουργίας του Νοσοκομείου. Δηλαδή αν “συμφέρει” ή “δεν συμφέρει” οικονομικά να υπάρχει ένα Νοσοκομείο. Έτσι το Νοσοκομείο σε μία απόμακρη περιοχή ή ένα Νοσοκομείο με ελλείψεις σε γιατρούς, μπορεί να κριθεί αντιπαραγωγικό και να υποβαθμιστεί.
Όμως το κριτήριο για την ύπαρξη και πλήρη λειτουργία ενός Νοσοκομείου σε μία περιοχή, πρέπει να είναι οι ανάγκες των πολιτών και όχι οικονομικά – λογιστικά κριτήρια.
Δυστυχώς πρέπει να επαναλάβουμε την πραγματικότητα και τις ανάγκες του λαού της νοτιοανατολικής Κρήτης για μία ακόμη φορά:
Το Νοσοκομείο της Ιεράπετρας είναι 1. Το μοναδικό στη νότια ακτή της Κρήτης, 2. Βρίσκεται στη μεγαλύτερη πόλη του Λασιθίου, 3. Καλύπτει έκταση μήκους 65 χλμ, όσο το ¼ του μήκους της Κρήτης και 4. Εξυπηρετεί πληθυσμό 30.000 ανθρώπων (πολύ περισσότερους για μισό χρόνο, λόγω του τουρισμού). Αυτός ο πληθυσμός θα ανεχτεί “αλλαγή του χαρακτήρα” του Νοσοκομείου της Ιεράπετρας επειδή τα λογιστικά των DRG το θέλουν έτσι;
Κοντεύει ο νέος χρόνος και θα δούμε, τι θα κάνει το υπουργείο και τι θα κάνουμε εμείς.
Καλές γιορτές
Κώστας Τσελάς
Δημοσίευση σχολίου