Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα επιτρέψει στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να δαπανήσουν ταχύτερα τα κονδύλια, υπό την προϋπόθεση ότι συμφωνούν να ευθυγραμμιστούν με το δόγμα της ανταγωνιστικότητας του μπλοκ.
Oπως μεταδίδει το Politico, η αλλαγή πολιτικής αποσκοπεί στην κινητοποίηση των σε μεγάλο βαθμό ανεκμετάλλευτων περιφερειακών κονδυλίων της ΕΕ για την οικοδόμηση ευρωπαϊκών βιομηχανικών πρωταθλητών και τη μείωση του διευρυνόμενου χάσματος με τις ΗΠΑ.
«Προσπαθούν να πιάσουν με έναν σμπάρο δύο τρυγόνια», δήλωσε αξιωματούχος της ΕΕ στο Politico σχετικά με τα μέτρα. Στον αξιωματούχο παραχωρήθηκε ανωνυμία για να μιλήσει ελεύθερα.
Αντιμέτωπη με μια οικονομία που παραπαίει και τον εντεινόμενο ανταγωνισμό με τις Ηνωμένες Πολιτείες, η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προσπαθεί να αξιοποιήσει το κοινό ταμείο της ΕΕ ύψους 1,2 τρισεκατομμυρίων ευρώ για να ενισχύσει την αυτονομία του μπλοκ, σε μια προσπάθεια να καταστήσει την Ευρώπη και πάλι οικονομικά ισχυρή.
Για να προωθήσει το οικονομικό της όραμα, η φον ντερ Λάιεν πρότεινε να κατευθυνθούν δισεκατομμύρια περιφερειακών κονδυλίων μακριά από τις παραδοσιακές χορηγήσεις, όπως για την κατασκευή σχολείων και γεφυρών, και προς νέες προτεραιότητες, όπως η τεχνολογική καινοτομία, η στρατιωτική ανάπτυξη και η στέγαση.
Σε μια περαιτέρω παραχώρηση, το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ πρότεινε μια λύση που θα επέτρεπε στις χώρες να ζητήσουν τα ξεχωριστά κονδύλια για την ανάκαμψη μετά την Covid (Ταμείο Ανάκαμψης) πέραν της προθεσμίας του Αυγούστου 2026.
Αν και οι νέες αυτές προτεραιότητες αποτελούν μια μεγάλη αλλαγή για τους βετεράνους του προϋπολογισμού της ΕΕ, μπορεί να είναι μόνο μια πρόγευση των πιο δραματικών αλλαγών που θα ακολουθήσουν.
Η φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι θέλει να χρησιμοποιήσει τη δημόσια χρηματοδότηση στο πλαίσιο του επόμενου προϋπολογισμού 2028-2034 για να πιέσει τις χώρες να εφαρμόσουν βασικές οικονομικές μεταρρυθμίσεις που θα τις καταστήσουν πιο ανταγωνιστικές.
Σήμερα, οι 27 επίτροποι της ΕΕ θα πραγματοποιήσουν την πρώτη τους άτυπη συζήτηση σχετικά με τον τρόπο διάρθρωσης του νέου κοινού ταμείου.
Αποδέσμευση μετρητών
Προς το παρόν, η Επιτροπή πρότεινε την απελευθέρωση δισεκατομμυρίων που έχουν δεσμευτεί από τη γραφειοκρατία στο πλαίσιο του τρέχοντος επταετούς προϋπολογισμού που λήγει το 2027.
Επί του παρόντος, μόνο το 30,6% των κονδυλίων συνοχής έχει διατεθεί, σύμφωνα με εκπρόσωπο της Επιτροπής, ενώ οι δαπάνες είναι πολύ χαμηλότερες από αυτό.
Η Επιτροπή υποστηρίζει ότι τα στοιχεία αυτά δεν είναι ανησυχητικά, διότι οι κυβερνήσεις δίνουν προτεραιότητα στη χρηματοδότηση μετά την περίοδο του Covid, και οι δαπάνες συνοχής τείνουν γενικά να αυξάνονται στα τελευταία έτη του κύκλου.
«Η καθυστέρηση αυτή οφείλεται στην πανδημία, στην καθυστερημένη έκδοση των νομικών κειμένων και στην ανάγκη των κρατών-μελών να απορροφήσουν τα πρόσθετα κονδύλια που διατέθηκαν στο πλαίσιο Next Generation EU», δήλωσε ο εκπρόσωπος της Επιτροπής.
Όμως, ενόψει των διαπραγματεύσεων για τον προϋπολογισμό του 2028-2034, ο Επίτροπος Συνοχής της ΕΕ Ραφαέλε Φίττο επιθυμεί να ενισχύσει τις δαπάνες για να δείξει στις δύσπιστες χώρες της Βόρειας Ευρώπης ότι τα περιφερειακά χρήματα αποδίδουν καρπούς.
«[Πρέπει να] επιταχύνουμε την εφαρμογή των τρεχόντων προγραμμάτων», δήλωσε ο Φίττο σε ομιλία του στην Κρακοβία της Πολωνίας την Πέμπτη. Από την ανάληψη των καθηκόντων του τον Δεκέμβριο περιοδεύει στις πρωτεύουσες της ΕΕ για να διαπραγματευτεί τις ενδιάμεσες αλλαγές στα σχέδια συνοχής τους, που πρέπει να γίνουν πριν από τις 31 Μαρτίου.
«[Η ενδιάμεση επανεξέταση] είναι μια χρυσή ευκαιρία να διασφαλιστεί ότι η χρηματοδότηση απορροφάται ταχύτερα, να γίνει το επόμενο βήμα για την προσαρμογή της πολιτικής στις αναδυόμενες ανάγκες», πρόσθεσε ο Φίττο.
Στην πράξη, η αλλαγή αυτή θα επιτρέψει στις μεγάλες επιχειρήσεις να επωφεληθούν από περισσότερα κονδύλια συνοχής για τη χρηματοδότηση έργων, σύμφωνα με διπλωμάτη της ΕΕ. Αυτό δεν επιτρεπόταν με τους προηγούμενους κανόνες, οι οποίοι είχαν σχεδιαστεί για να ευνοούν τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις με τοπικούς δεσμούς.
Ωστόσο, η προσφορά των Βρυξελλών για μεγαλύτερη ευελιξία συνοδεύεται από όρους. Σύμφωνα με την πρόσφατα δημοσιευμένη «Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας» της ΕΕ – η οποία περιέχει αρκετές προτάσεις για την επανεκκίνηση της οικονομίας του μπλοκ – προσφέρεται πλέον στις χώρες η δυνατότητα να διοχετεύουν μεγαλύτερο μέρος της περιφερειακής χρηματοδότησης που λαμβάνουν σε στρατηγικούς τομείς.
Ωστόσο, η διόρθωση αποτελεί ευπρόσδεκτη ανακούφιση για τις κυβερνήσεις που επιδιώκουν να κινητοποιήσουν πρόσθετες αμυντικές δαπάνες τα επόμενα χρόνια.
Ενώ τα κεφάλαια από το Ταμείο Συνοχής δεν μπορούν να χρηματοδοτήσουν αγορές όπλων, μπορούν να χρηματοδοτήσουν βοηθητικά αγαθά όπως μη επανδρωμένα αεροσκάφη και συνοριακές υποδομές που έχουν τόσο στρατιωτική όσο και πολιτική χρήση.
«Η ασφάλεια είναι μία από αυτές τις πολλές και σημαντικές ευρωπαϊκές προκλήσεις», δήλωσε η Céline Gauer, υψηλόβαθμη αξιωματούχος που ηγείται της ομάδας εργασίας της Επιτροπής, η οποία είναι υπεύθυνη για το ταμείο ανάκαμψης μετά τον Covid.
«Είναι η πολιτική συνοχής μέρος της απάντησης; Νομίζω ότι πραγματικά ναι».
Δημοσίευση σχολίου