Πωλείται επιχείρηση εστίασης στην Ιεράπετρα

 Η προχθεσινή απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Ιεράπετρας για τη χωροθέτηση της πολυπόθητης αρχαιολογικής συλλογής στην οδό Κύπρου, αν και αναμενόμενη για κάποιους, άνοιξε έναν νέο κύκλο συζήτησης και προβληματισμού. Στον αντίποδα της δημοτικής

απόφασης, στέκεται η τεκμηριωμένη πρόταση μιας ειδικής επιτροπής που εργάστηκε για περισσότερο από έναν χρόνο, αναλύοντας κάθε διαθέσιμη επιλογή με σχολαστικότητα. Την «άλλη άποψη», αυτή της λογικής, της πολεοδομικής πρόβλεψης και της μακρόπνοης στρατηγικής, ανέλυσε σήμερα στο Ράδιο Λασίθι ο μηχανικός και πρώην προϊστάμενος της Διεύθυνσης Πολεοδομίας Ιεράπετρας, Σταύρος Δαμηλάκης. Ως μέλος της επιτροπής χωροθέτησης και υπεύθυνος αρχαιοτήτων στον Σύλλογο «Ιεράπυτνα», ο κ. Δαμηλάκης άσκησε κριτική, ξεδιπλώνοντας παράλληλα ένα εναλλακτικό όραμα για το πολιτιστικό μέλλον της πόλης.

Η Έρευνα και η Λύση που Υπερείχε

Ο κ. Δαμηλάκης ξεκίνησε την τοποθέτησή του περιγράφοντας τη μεθοδική δουλειά της επιτροπής, η οποία σε περισσότερες από επτά συνεδριάσεις εξέτασε επτά διαφορετικά οικόπεδα. Η διαδικασία δεν ήταν επιφανειακή. Για κάθε πρόταση, όπως τόνισε, εξετάστηκαν «τα συν και τα πλην, τα υπέρ και τα κατά, με επιχειρήματα», δίνοντας έμφαση στην πολεοδομική αρτιότητα και οικοδομησιμότητα κάθε χώρου.

Η ανάλυση απέκλεισε σταδιακά τις περισσότερες επιλογές για συγκεκριμένους λόγους: το Πάρκο Κυκλοφοριακής Αγωγής απορρίφθηκε λόγω ιδιοκτησιακού καθεστώτος (παλαιός αιγιαλός), περιορισμών από ευρωπαϊκά κονδύλια και δυσκολίας στην πρόσβαση. Άλλες εκτάσεις (περιοχή Μίνως και βόρεια του καταστήματος Καμινογιαννάκη) κρίθηκαν ακατάλληλες καθώς απαιτούνταν χρονοβόρες και πολύπλοκες διαδικασίες τροποποίησης του σχεδίου πόλης. Αντίστοιχα, απορρίφθηκαν και άλλες προτάσεις λόγω ιδιοκτησιακών εμπλοκών ή επειδή βρίσκονταν υπό τον έλεγχο της αρχαιολογίας, όπως το παραλιακό οικόπεδο στα Βιγλιά, το οποίο απέκλεισαν ρητά τόσο η τοπική Εφορεία Αρχαιοτήτων όσο και η Υπουργός Πολιτισμού.

Έτσι, η επιτροπή κατέληξε σε δύο τελικές επιλογές. Η μία ήταν αυτή της οδού Κύπρου. Η άλλη, που προέκυψε μόλις το 2024 και αναδείχθηκε ως η βέλτιστη λύση, ήταν ένα μεγάλο δημοτικό οικόπεδο στον νέο περιφερειακό δρόμο (οδός Ιωάννη Καποδίστρια), απέναντι από την μάντρα υλικών του κ. Μήλα. «Θεωρήσαμε ότι αυτή είναι η καλύτερη λύση κατά την άποψή μας», δήλωσε κατηγορηματικά ο κ. Δαμηλάκης.

Η Κριτική στην Επιλογή της Οδού Κύπρου

Παρότι χαρακτήρισε την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου «σεβαστή», ο κ. Δαμηλάκης παρέθεσε μια σειρά από σοβαρά μειονεκτήματα για την επιλογή της οδού Κύπρου, τα οποία, κατά την εκτίμησή του, υπονομεύουν τη λειτουργικότητα και τη μελλοντική δυναμική του έργου.

Το κυριότερο πρόβλημα είναι ότι η έκταση ελέγχεται από την αρχαιολογία. Αυτό ενέχει τον κίνδυνο, σε περίπτωση εύρεσης αρχαιοτήτων, «να σταματήσει το έργο ή να πρέπει να μεταφερθούν τα αρχαία κάπου αλλού», καθιστώντας παράλληλα εξαιρετικά δύσκολη και δαπανηρή την κατασκευή υπογείου.

Επιπλέον, η περιοχή ήδη «ασφυκτιά» από τον κυκλοφοριακό φόρτο, ενώ η πόλη θα στερηθεί έναν πολύτιμο χώρο στάθμευσης που σήμερα εξυπηρετεί το κέντρο. Τέλος, έθεσε υπό αμφισβήτηση τη δυνατότητα μελλοντικής επέκτασης του κτιρίου, η οποία θα μπορούσε να γίνει μόνο καθ’ ύψος και όχι σε έκταση, περιορίζοντας δραστικά τις προοπτικές του.

Τα Πλεονεκτήματα του Περιφερειακού

Στον αντίποδα, η πρόταση της επιτροπής για το οικόπεδο στον περιφερειακό απαντούσε ακριβώς στις προδιαγραφές που είχαν θέσει οι αρχαιολογικές υπηρεσίες: «βρείτε ένα καθαρό, μεγάλο οικόπεδο χωρίς προβλήματα».

Τα πλεονεκτήματα, σύμφωνα με τον κ. Δαμηλάκη, είναι συντριπτικά:

1. Είναι «καθαρό»: Δεν ελέγχεται από την αρχαιολογία, εξασφαλίζοντας την απρόσκοπτη και ταχεία εξέλιξη του έργου.
2. Προσβασιμότητα και Χώροι Στάθμευσης: Βρίσκεται πάνω σε έναν νέο, άνετο δρόμο, με άμεση πρόσβαση για τουριστικά πούλμαν και ιδιωτικά οχήματα, και διαθέτει άπλετο χώρο για parking.
3. Δυνατότητα Επεκτασιμότητας: Η μεγάλη του έκταση επιτρέπει όχι μόνο ένα άνετο κτίριο αρχαιολογικής συλλογής, αλλά και μελλοντικές επεκτάσεις για τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου μουσείου, όπως ένα Μουσείο Ενάλιων ή Ρωμαϊκών Αρχαιοτήτων, τομείς στους οποίους η Ιεράπετρα υπερέχει.
4. Σχεδιασμός για το μέλλον: Το επιχείρημα ότι είναι «μακριά από την πόλη» καταρρίπτεται, καθώς το οικόπεδο βρίσκεται εντός του νέου σχεδίου πόλης και ευθυγραμμίζεται με την αναπόφευκτη επέκταση της Ιεράπετρας προς τα βόρεια. «Μετά από 20-30 χρόνια, αυτό το μουσείο θα είναι σχετικά στο κέντρο», προέβλεψε.

Ο κ. Δαμηλάκης τόνισε πως η τεκμηριωμένη πρόταση της επιτροπής κατατέθηκε εγγράφως στον Δήμο, εκφράζοντας την ελπίδα ότι η Δημοτική Αρχή θα επανεξετάσει την απόφασή της, λαμβάνοντας υπόψη τη βαρύτητα των επιχειρημάτων. Άφησε, μάλιστα, ανοιχτό το ενδεχόμενο επαναξιολόγησης, επικαλούμενος και τη δήλωση του Δημάρχου στο συμβούλιο ότι «αν δούμε ότι υπάρχουν προβλήματα… υπάρχει δυνατότητα να το ξαναδούμε το θέμα».

Η Ιεράπετρα, μια πόλη με αρχαιολογικό πλούτο που σήμερα «φιλοξενείται» στο μουσείο του Αγίου Νικολάου, βρίσκεται μπροστά σε μια κρίσιμη απόφαση. Το δίλημμα δεν είναι απλώς τοπογραφικό, αλλά στρατηγικό: θα επιλεγεί μια λύση που εξυπηρετεί το σήμερα με σημαντικούς συμβιβασμούς ή μια λύση που θεμελιώνει το πολιτιστικό οικοδόμημα του αύριο με όραμα και προοπτική; Η απάντηση θα καθορίσει την ταυτότητα και την αναπτυξιακή πορεία της πόλης για τις επόμενες δεκαετίες.