Την Παρασκευή 24 Ιανουαρίου 2025, οι Εκπαιδευτές και οι Εκπαιδευόμενοι του ΣΔΕ Αγίου Νικολάου διενεργήσαμε, κατά σειρά, την τρίτη επίσκεψη στα πλαίσια του project: «Αναδεικνύοντας τη συνύπαρξη των παραδοσιακών με τα σύγχρονα επαγγέλματα στον Δήμο Αγίου Νικολάου».
Τη σημερινή δράση συνδιοργανώσαμε με το Ελαιοτριβείο του κ. Σταυριανού Παναγιώτη στο Χουμεριάκο και είχε σαν στόχο να μας δείξει το πώς γίνεται η διαχείριση του ελαιοκάρπου από τη συγκομιδή μέχρι το ελαιοτριβείο και στο ελαιοτριβείο μέχρι την ελαιοποίηση και την αποθήκευση. Οι παρευρισκόμενοι παρακολουθήσαμε ζωντανά όλη αυτή τη διαδικασία και εκφράσαμε τις απορίες μας.
Ξεκινώντας, θα θέλαμε να πούμε πως εστιάσαμε κυρίως στην Παραγωγική Διαδικασία, η οποία περιλαμβάνει τα εξής στάδια:
- Τη συγκομιδή του ελαιοκάρπου
- Τη μεταφορά του
- Την τροφοδοσία και αποφύλλωση
- Το ζύγισμα και πλύσιμο
- Τον τεμαχισμό – άλεση
- Τη μάλαξη της ελαιοζύμης
- Τη φυγοκέντρηση
- Τον διαχωρισμό του ελαιολάδου
- Την αποθήκευσή του.
Αμέσως, λοιπόν, όταν καταφθάνουν τα φορτηγά με τα σακιά ή, σε άλλες περιπτώσεις, με τα τελάρα που περιέχουν τις ελιές έξω από το εργοστάσιο, κατευθείαν από τον παραγωγό, γίνεται η παραλαβή των ελιών και προσδιορίζεται από το εργοστάσιο, σε κοινή συμφωνία με τον εκάστοτε παραγωγό, η ακριβής ημερομηνία και ώρα όπου θα διεξαχθεί η ελαιοποίηση.
Έτσι, αδειάζεται από τον υπεύθυνο εργάτη ο καρπός του ελαιόδεντρου μαζί με τα φύλλα που φέρει πάνω του, στο σιλό. Εκεί είναι το σημείο της Συλλογής του ελαιοκάρπου, που ανήκει σε έναν συγκεκριμένο ιδιοκτήτη – ελαιοπαραγωγό. Εν συνεχεία, μια κορδέλα ξεκινάει από το σημείο που προαναφέραμε και κατευθύνεται προς τα πάνω. Είναι ο λεγόμενος αναβατήρας μεταφοράς, που παίρνει την ελιά και, μέσω της αποφύλλωσης που συντελείται στο κόσκινο, η ελιά προωθείται απαλλαγμένη από τα φύλλα και τα κλαδιά της.
Το επόμενο βήμα είναι η ζυγαριά, που ζυγίζει τις ελιές αυτόματα, ανά συγκεκριμένο ανώτατο όριο κιλών, και οι οποίες ρίχνονται μέσα σε ένα σιλό (= μεγάλο κουβά).
Προχωρώντας, εξάλλου, στη διαδικασία, ο ελαιόκαρπος μεταφέρεται στο πλυντήριο, ώστε να καθαριστεί από σκόνες ή ό,τι άλλο είναι τυχόν προσκολλημένο στην επιφάνειά του.
Αφού πλυθούν οι ελιές, πέφτουν μετά σε μια μικρή σκάφη και τις παραλαμβάνει ο σπαστήρας, ένα μηχάνημα το οποίο σπάει την ελιά, τη συνθλίβει, αλέθει τον καρπό, κι έτσι δημιουργείται μια πάστα από το δέρμα της ελιάς, το σώμα της, το κουκούτσι, το νερό – υγρασία που εμπεριέχει και το λάδι της.
Ακολούθως, ένας σωλήνας από την έξοδο του σπαστήρα μεταφέρει όλη τη ζύμη στον μαλακτήρα. Εκεί γίνεται μια μάλαξη, που διαρκεί 40 λεπτά και σε χαμηλή θερμοκρασία 26°C. Η θερμοκρασία ελέγχεται διαρκώς, ώστε να παραμένει στα επιθυμητά όρια.
Αφού περατωθεί η ζύμωση, ένα άλλο μηχάνημα φυγοκεντρικό, το ντεκάντερ, βγάζει την πυρήνα, το δέρμα από την ελιά, το σώμα μέσα και το κουκούτσι. Το ντεκάντερ κάνει διαχωρισμό μετά. Στην αρχή φεύγει η πυρήνα, μετά έχουμε το λάδι, που βγαίνει στο κόσκινο κάτω από το ντεκάντερ και πέφτει σε μία σκάφη, ενώ δίπλα σε έναν άλλο κάδο ρέει νερό, που δηλώνει την υγρασία που εμπεριέχει η ελιά μέσα της. Κατόπιν, γίνεται ο τελικός διαχωρισμός του λαδιού από το νερό στον διαχωριστήρα με φυγοκέντρηση, κι έτσι παίρνουμε το καθαρό λάδι. Το λάδι ζυγίζεται αυτόματα στη ζυγαριά, τοποθετείται σε πλαστικά δοχεία και μετά το παραλαμβάνει ο παραγωγός.
Τα δε κουκούτσια, καθώς είναι συγκεντρωμένα σε ένα σημείο, μεταφέρονται στην Ιεράπετρα και, μετά από συγκεκριμένη επεξεργασία, τα επιστρέφουν στο εργοστάσιο από όπου προήλθαν και τα χρησιμοποιούν για τη θέρμανση του νερού – απαραίτητου στοιχείου στην όλη διαδικασία.
Τα παραπάνω ήταν μια σπουδαία βιωματική εμπειρία για εμάς, όσον αφορά τη διαδικασία παραγωγής ελαιολάδου υψηλής ποιότητας! Είδαμε πώς παράγεται εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο στην Κρήτη, που τόσο φημίζεται για αυτό! Επιβραβεύουμε τον κ. Σταυριανό Παναγιώτη και όλο το προσωπικό για την καθαριότητα, για τα σύγχρονα μηχανήματα που διαθέτει το εργοστάσιο επεξεργασίας ελαιολάδου, καθώς και για την όμορφη επικοινωνία που είχαμε μαζί με όλους τους συμμετέχοντες στη διαδικασία.
Ευχαριστούμε τον κ. Σταυριανό Παναγιώτη και όλους τους υπολοίπους για την εξαιρετική προθυμία να μας εξυπηρετήσουν αφενός σε ό,τι αφορούσε τη δράση μας και αφετέρου για τη μεγάλη αγκαλιά που άνοιξαν και μας πρόσφεραν ένα πλούσιο τραπέζι με εδέσματα! Ιδιαίτερες, εξάλλου, ευχαριστίες στους μαθητές μας που ήταν επικεφαλής στην όλη διαδικασία και συνέβαλαν καθοριστικά στην παροχή πληροφοριών, στην ετοιμασία των φαγητών… καθώς και στο άμεσο σερβίρισμα!!!
Έτσι επισφραγίστηκε η επίσκεψή μας στο Χουμεριάκο!
Οι Εκπαιδευτές και οι Εκπαιδευόμενοι του ΣΔΕ Αγίου Νικολάου
Ευφροσύνη Στιβαχτοπούλου
Εκπαιδεύτρια της Ελληνικής Γλώσσας του Παραρτήματος ΣΔΕ Αγίου Νικολάου
Δημήτριος Αργυράκης
Υποδιευθυντής του ΣΔΕ Ιεράπετρας
Δημοσίευση σχολίου